“Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretimi Dersi”nde Artırılmış Gerçeklik Uygulamalarının Öğrenci Görüşleri Doğrultusunda Değerlendirilmesi

İnternetin yaygınlaştığı, akıllı telefon ve tablet gibi mobil cihaz teknolojilerinin çok hızlı geliştiği günümüzde bilimin ve teknolojik yeniliklerin her alanda kendini göstermesi ve bazı kolaylıklar sağlaması, eğitimde de yeni teknolojilerin uygulanabileceği düşüncesini akla getirmektedir. Eğitimde kullanılabileceği öngörülen ve kullanılan birçok uygulama bulunmaktadır. Bunlardan biri de son zamanlarda eğitim ortamlarında gittikçe daha fazla yer almaya başlayan ve çok boyutlu bir içeriğe sahip olan sanal veya artırılmış gerçeklik uygulamalarıdır. Artırılmış gerçeklik teknolojisi hem eğitim‐öğretim ortamlarını zenginleştirmekte hem de öğrenmeyi daha zevkli ve kalıcı hale getirmektedir. Literatüre bakıldığında artırılmış gerçeklik teknolojisinin farklı disiplinler açısından eğitim-öğretim materyali olarak kullanımı ile ilgili birçok çalışmaya rastlanırken din eğitimi alanında bu konuda bir araştırma tespit edilememiştir. Bu çalışma artırılmış gerçeklik uygulamaları ile işlenen Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretimi dersinin öğrencilerin bu derse olan tutumlarına etkisini incelemeyi amaçlamıştır. Bu temel amaç doğrultusunda nitel ve nicel araştırma yöntemlerinin beraber kullanıldığı karma yöntem tercih edilmiştir. Çalışmanın nicel bölümünde deneme öncesi desenlerden tek gruplu öntest – sontest model kullanılmıştır. Bu desen çerçevesinde artırılmış gerçeklik teknolojisi kullanılarak işlenen Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretimi dersinin öğrencilerin bu derse yönelik tutumlarındaki değişimi incelemek amacıyla Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Sınıf Öğretmenliği Lisans Programında 4. sınıfta öğrenim gören 49 öğrenci belirlenmiştir. Gönüllülük esasına göre rastgele seçilen katılımcılara artırılmış gerçeklik uygulamalarından önce “Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretimi Dersi Tutum Anketi” ön-test olarak uygulanmıştır. Katılımcılara Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretimi Dersinde 4 saat süresince “İslam Dininde İbadetler ve Kutsal Mekânlar” konusu artırılmış gerçeklik uygulamaları kullanılarak işlenmiştir. Uygulama öncesinde katılımcılara ön-test olarak uygulanan tutum anketi etkinlik sonrasında son-test olarak tekrardan uygulanmış ve her iki anket sonucunda elde edilen puanlar arasında bir fark olup olmadığı incelenmiştir. Çalışmanın nitel bölümünde ise öğrencilerle uygulama sonunda yarı yapılandırılmış görüşme soruları ile görüşmeler yapılarak nitel veriler elde edilmiştir. Çalışma sonucunda araştırmaya katılan öğrencilerin tamamının artırılmış gerçeklik uygulamalarıyla işlenen dersten keyif aldığı belirlenmiştir. Öğrencilerin büyük çoğunluğunun artırılmış gerçeklik uygulamaları kullanıldığında bu derse daha istekli geldikleri, dersten sıkılmadıkları, dikkatlerini derse daha iyi verebildikleri, bu uygulamaların derse karşı tutum ve motivasyonlarını olumlu olarak etkilediği, diğer derslerde de artırılmış gerçeklik uygulamalarının kullanılmasını istedikleri tespit edilmiştir. Son olarak artırılmış gerçeklik uygulamalarının öğrenciler tarafından kullanımında bazı teknik aksaklıkların yaşanmasının yanı sıra en sık dile getirilen problemin Türkçe dil desteğine sahip yeteri kadar aplikasyon bulunmaması olduğu ifade edilmiştir.

Evaluation of Augmented Reality Applications According to Student Views in Religious Culture and Moral Knowledge Teaching Course

In today's world where the Internet is becoming widespread and mobile device technologies such as smartphones and tablets are developing very rapidly, science and technological innovations show themselves in every field, provide some convenience and it brings to mind to apply new technologies in education. There are many applications that are predicted to be used and used in education. Recently, one of them which is increasingly started taking place in educational environments and have a multidimensional content, are virtual or augmented reality applications. Augmented reality technology makes learning more enjoyable and permanent while enriching education and training environments. Considering the literature, while there are many studies on the use of augmented reality technology as a teaching and learning material in terms of different disciplines, it is noteworthy that it has not confirmed any research on this subject in the field of religious education. This study has aimed to analyze the effects of student attitudes to lesson of Religious Culture and Moral Knowledge Teaching Course (RCMKT) which is taught with augmented reality applications for this basic purpose, the mixed method has preferred, in which qualitative and quantitative research methods are used together. In the quantitative part of the research, pre-experimental pre-test - post-test model with single group has been used. Within the framework of this pattern, 49 students in the 4th grade who study in Hatay Mustafa Kemal University education faculty classroom teaching education program have been determined to examine the change on the attitude towards the lesson of the students of RCMK course taught with the using augmented reality technology. “Religion Culture and Moral Knowledge Teaching Course Attitude Survey” has been applied as a pre-test before the augmented reality applications for participants who has been selected randomly on a voluntary basis. The “Worship and Sacred Places in Islamic Religion” subject has been taught to the participants by using augmented reality applications for 4 hours in the RCMKT course. The Survey, which has been applied to the participants as a pre-test before the application, has been applied again as a posttest after the activity and it has been examined whether there was a difference between the scores obtained from both measurements. In the qualitative part of the study, qualitative data’s has been obtained by conducting interviews with the semi-structured interview questions at the end of the application. As a outcome of the study, it has been determined that all of the students participating in the study enjoyed the course which has been processed with augmented reality applications. It has been determined that when the augmented reality applications are used, the majority of students are more keen on RCMKT course, they do not get bored from the lesson, they can focus their attention better on the lesson, and they want to use the augmented reality applications in other lessons. Lastly, in addition to the fact that there are some technical problems in the use of augmented reality applications by students, it is stated that the most frequently mentioned problem is that there are not enough applications with Turkish language support.

PDF

___

Atasoy, B., Tosik-Gün, E., ve Kocaman-Karaoğlu, A. (2016). İlköğretim Öğrencilerinin Artırılmış Gerçeklik Uygulamalarına Karşı Tutumlarının ve Güdülenme Durumlarının Belirlenmesi. Journal of Kirsehir Education Faculty, 18(2), 435–448.
Azuma, R. T (1997). A survey of virtual reality. Presence: Teleoperators and Virtual Environments, 6(4), 355-385. https://doi.org/10.1162/pres.1997.6.4.355
Bacca, J., Baldiris, S., Fabregat, R., Graf, S., ve Kinshuk. (2014). Augmented Reality Trends in Education: A Systematic Review of Research and Applications. Educational Technology & Society, 17 (4), 133–149.
Baki, A ve Gökçek, T. (2012). Karma Yöntem Araştırmalarına Genel Bir Bakış. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11(42), 1–21. Retrieved from http://dergipark.org.tr/tr/pub/esosder/issue/6156/82721
Baltacı, A. (2018). İslam Eğitim Tarihinde Öğretim Teknolojileri ve Materyal Kullanımı: Tarihsel Bir Analiz, 12, 75–98. Retrieved from https://media.dem.org.tr/dir/dem/dem/yayin/goruntuleme/20181227161253_0.pdf
Baştürk, R. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. A. Tanrıöğen (Ed.) içinde, Deneme Modelleri (ss. 29-54). Ankara: Anı Yayıncılık.
Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2010). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
Çakır, R., Solak, E., & Tan, S. S. (2016). Artırılmış Gerçeklik Teknolojisi İle İngilizce Kelime Öğretiminin Öğrenci Performansına Etkisi. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi, 1(1), 45–58. http://gazipublishing.com/gazipub/index.php/GEBD/article/download/7/4
Demir, R. (2017). Beyin Temelli Öğrenme Yaklaşımına Dayalı Din Öğretimi. Adana: Karahan Kitabevi.
Demir, R. (2019). “Sanal Gerçeklik Gözlüğüne Dayalı Din Öğretimine Yönelik Öğretmen Adaylarının Tutumu”, Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8 (Ek Sayı 1): 847-861. https://doi.org/10.33206/mjss.498303.
Demir, Rıdvan. (2020). “Din Öğretiminde Mobil Teknoloji Uygulamaları”, Uluslararası 5 Ocak Sosyal ve Beşeri Bilimler Kongresi Tam Metin Kitabı, Ed. Hasan Çiftçi, Merve Kıdıryüz, 140-152, Adana: İksad Yayınları.
Doğan, R., ve Tosun, C. (2003). İlköğretim 4. ve 5. Sınıflar İçin Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretimi Özel Öğretim Yöntemleri. Ankara: Pegam A Yayıncılık
Durak, A., ve Karaoğlan Yılmaz, F. G. (2019). Artırılmış Gerçekliğin Eğitsel Uygulamaları Üzerine Ortaokul Öğrencilerinin Görüşleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(2), 468–481. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2019.19.46660-425148
Ergin, A., ve Karataş, H. (2018). Üniversite Öğrencilerinin Başarı Odaklı Motivasyon Düzeyleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(4), 868-887. doi: 10.16986/HUJE.2018036646
Farias, L., Dantas, R., ve Burlamaqui, A. (2011, September). Educ-AR: A tool for assist the creation of augmented reality content for education. In Virtual Environments HumanComputer Interfaces and Measurement Systems (VECIMS), 2011 IEEE International Conference on (pp. 1-5). IEEE.
Gümbür, Y. (2019). Sosyal Bilgiler Dersinde Artırılmış Gerçeklik Uygulaması Kullanımının Öğrencilerin Akademik Başarısına, Tutumuna ve Motivasyonuna Etkisi YayınlanmamışYüksek Lisans Tezi. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Muğla.
Gün, E. (2014). Artırılmış Gerçeklik Uygulamalarının Öğrencilerin Uzamsal Yeteneklerine Etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Güneş, A (2017). Din Öğretimi Materyalleri. İstanbul: Dem Yayınları.
Kapucu, M. S. ve Yıldırım, İ. (2019). Türkiye'de Sanal ve Artırılmış Gerçeklik Üzerine Eğitimde Yapılan Çalışmalara İlişkin Metodolojik Bir İnceleme. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi. (73), 26–46. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/785524
Korkmaz, M. (2017). Din Dersi Öğretmenlerinin Bir Öğretim Materyali Olarak Filmleri Kullanma Durumları. Bilimname, 35–66. https://doi.org/10.28949/bilimname.345561
Korkmaz, Mehmet. (2014) Din Öğretimi Teknolojisi ve Materyal Geliştirme, Kayseri, Tezmer yay. Kutlu, M. O., Uğuz, S. Günay, S., Etiz, B. ve Cihan, E. (2019). Yol Gösterici Bir Öğretim Tasarımı Kuramı: C.M. Reıgeluth’un “Öğretimi Ayrıntılı Düzenleme Kuramı (The Elaboratıon Theory Of Instructıon)” - Bir Örnek Uygulama-, 2(1), 67–82. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/898218
Küçük, S., Yılmaz, R., Baydaş, Ö., & Göktaş, Y. (2014). Ortaokullarda Artırılmış Gerçeklik Uygulamaları Tutum Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Eğitim ve Bilim, 39(176). doi:http://dx.doi.org/10.15390/EB.2014.3590
MEB. (2018). Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Programı (Ortaöğretim 9,10,11,12 Sınıflar), Ankara.
Önal, N. (2017). Artırılmış Gerçeklik Eğitim Uygulaması İlköğretim Matematik Öğretmen Adaylarının Akademik Motivasyonlarını Etkiler Mi? İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6(5), 2847–2857. https://doi.org/10.15869/itobiad.347510
Parlak, B. (2017). Dijital Çağda Eğitim: Olanaklar ve Uygulamalar Üzerine Bir Analiz. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. C.22, Kayfor15 Özel Sayısı, s.1741–1759.
Schreglmann, S. (2018). Developing Academic Motivation Scale for Learning Information Technology (AMSLIT): A Study of Validity and Reliability. Journal of Education and Learning; Vol. 7, No. 4, 145-153. DOI: https://doi.org/10.5539/jel.v7n4p145
Sırakaya, M., ve Sırakaya, D. A. (2018). Artırılmış Gerçekliğin Fen Eğitiminde Kullanımının Tutum ve Motivasyona Etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(3), 887–905. https://doi.org/10.24106/kefdergi.415705
Sırakaya, S., ve Kılıç-Çakmak, E. (2016). Ortaokul Öğrencilerinin Artırılmış Gerçeklik Uygulamalarına Karşı Olan Tutumlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi, 10. Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu, 16-18 Mayıs 2016, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Rize.
Soylu, M. S. (2019). Artırılmış Gerçeklik Uygulamalarına Yönelik Eğitim Programının Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Tutum ve Görüşlerine Etkisi Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
Şahin, S. (2019). Artırılmış Gerçeklik Uygulamalarının İlkokul 2. Sınıf Öğrencilerinin Deyimleri Öğrenme Düzeylerine Etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. (6. baskı) Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yılmaz, Z. A., ve Batdı, V. (2016). A Meta-Analytic and Thematic Comparative Analysis of the Integration of Augmented Reality Applications into Education. Eğitim ve Bilim, 41(188). https://doi.org/10.15390/EB.2016.6707
Zandavi, S.M., Hu, Z., Chung, Y.Y., & Anaissi, A. (2019). Augmented Reality Vision Improving Educational Learning. Aust. J. Intell. Inf. Process. Syst., 15, 49-58.