Şizofreni tanılı hastalarda yaşanan sorunlar, işitsel varsanılar ve algılanan sosyal destek

Amaç: Bu çalışmanın amacı, Toplum Ruh Sağlığı Merkezi (TRSM) ve poliklinikte takip edilen şizofreni tanılı hastalarda yaşanan sorunlar, işitsel varsanılar ve sosyal destek algısının belirlenmesidir.Gereç ve Yöntem: Karşılaştırmalı-tanımlayıcı tipte olan bu araştırma, iki TRSM ve bir üniversite hastanesi yetişkin psikiyatri polikliniğinde Ocak-Haziran 2017 tarihleri arasında yürütülmüştür. TRSM’de (n=33) ve poliklinikte (n=33) takip edilen toplam 66 hasta örneklemi oluşturmuştur. Araştırmanın verileri Hasta Bilgi Formu ve Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği ile toplanmıştır.Bulgular: TRSM ve poliklinik grubundaki hastalar yaş ortalaması, cinsiyet, eğitim durumu, medeni durum, evde birlikte yaşanan kişiler, ailede ruhsal hastalığı olan başka bir bireyin bulunması, hastalık ve tedavi ile ilgili özellikler açısından benzerdir. Hastaların çoğu hastalığın nedenini “bilmiyorum / hatırlamıyorum/ büyüler/ Allah tarafından oldu” şeklinde açıklamıştır. Poliklinik grubundaki hastaların çoğu (%78.6), TRSM grubundaki hastaların ise yarıdan biraz fazlası (%51.5 işitsel varsanıların nedenini “bilmiyorum / cinler/ büyüler/ çevredeki kötülükler” şeklinde açıklamıştır. Bu oranlar arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur.Sonuç: TRSM’de takip edilen hastalar ile poliklinikten takip edilen hastalar, hastalığa bağlı yaşanan sorunlar ve baş etme özellikleri yönünden benzerlik göstermektedir.

Anahtar Kelimeler:

Şizofreni, baş etme özellikleri, sosyal destek, işitme varsanı

Experienced problems, auditory hallucinations, and perceived social support in patients with schizophrenia

Purpose: The purpose of this study is to determine the experienced problems, auditory hallucinations, and perceived social support in patients with schizophrenia followed up in Community Mental Health Center (CMHC) and outpatient clinics.Materials and Methods: This comparative-descriptive study was carried out between January-June 2017 in an adult psychiatry outpatient clinic of a university hospital and two CMHCs. The sample consisted of 66 patients, followed up in CMHC (n=33) and outpatient clinic (n=33). The data of the study were collected using Patient Information Form and Multidimensional Scale of Perceived Social Support.Results: The average age, gender, educational status, marital status of the patients in CMHC and outpatient clinic group, the people living with them, and the presence of another individual with a mental disorder in the family were similarities in terms of the characteristics of the disorder and treatment. Most of the patients explained the cause of the disease as “I don’t know/I don’t remember/black magic/destiny given by God”. Most of the patients in the outpatient clinic group (78.6%) and patients slightly more than half of CMHC group (51.5%) explained the cause of the hallucinations as “I don’t know/gins/black magic/surrounding evils”. The difference between these rates were found to be statistically significant. Conclusion Patients followed up in CMHC and patients followed up in the outpatient clinic exhibited similarity in terms of problems experienced due to the disease and coping characteristics.

Keywords:

Schizophrenia, auditory hallucination, coping characteristics, social support,

PDF

___

1. Dülgerler Ş. Şizofrenik bozukluklar. In. Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Bakım Sanatı (Eds O Çam, E Engin):413-46. İstanbul, İstanbul Tıp Kitabevi, 2014.
2. Sadock BJ, Sadock VA. Kaplan & Sadock's Concise Textbook of Clinical Psychiatry. Baltimore, Lippincott Williams & Wilkins, 2009.
3. Harvey PD, Helldin L, Bowie CR, Heaton RK, Olsson AK, Hjärthag F et.al. Performance-based measurement of functional disability in schizophrenia: A cross-national study in the United States and Sweden. Am J Psychiatry. 2009;66:821–7.
4. Chaudhury S. Hallucinations: Clinical aspects and management. Indian Psychiatry J. 2010;19:5-12.
5. McCarthy-Jones S, Castro Romero M, McCarthyJones R, Dillon J, Cooper-Rompato C, Kieran K et al. Hearing the unheard: An interdisciplinary, mixed methodology study of women’s experiences of hearing voices (Auditory verbal hallucinations). Front Psychiatry. 2015;6:181.
6. Kimhy D, Wall MM, Hansen MC, Vakhrusheva J, Choi CJ, Delespaul P et.al. Autonomic regulation and auditory hallucinations in individuals with schizophrenia: An experience sampling study. Schizophr Bull. 2017;43:754-63.
7. Saraçlı Ö, Keser HO, Atasoy N, Kaygısız İ, Atalay A, Öztürk Ü et al. Bir psikiyatri kliniğinde yatarak tedavi gören geç başlangıçlı şizofreni hastalarının klinik ve sosyodemografik özellikleri. Klinik Psikiyatri Dergisi. 2012;15:26-32.
8. Thomas P, Mathur P, Gottesman II, Nagpal R, Nimgaonkar VL, Deshpande SN. Correlates of hallucinations in schizophrenia: A cross-cultural evaluation. Schizophr Res. 2017;92:41–9.
9. Pridmore S. Hallucinations. In Download of Psychiatry. https://eprints.utas.edu.au/287/6/ Chapter%205%20% 20Hallucinations.pdf. (Accessed November 2015)
10. Ratcliffe M, Wilkinson S. How anxiety induces verbal hallucinations. Conscious Cogn. 2016;39:48-58.
11. Carlborg A, Winnerbäck K, Jönsson EG, Jokinen J, Nordström P. Suicide in schizophrenia. Expert Rev Neurother. 2010;10:1153-64.
12. Millier A, Schmidt U, Angermeyer MC, Chauhan D, Murthy V, Toumi M et.al. Humanistic burden in schizophrenia: a literature review. J Psychiatr Res. 2014;54:85-93.
13. Mannaa M, Walker L. Is schizophrenia a REM disorder. Academic Journal of Pediatrics and Neonatology. 2017;4:555-690.
14. Moller MD, McLoughlin KA. Integrating recovery practices into psychiatric nursing: where are we in 2013? J Am Psychiatr Nurses Assoc. 2013;19:113-6.
15. Kidd S, Kenny A, McKinstry C. The meaning of recovery in a regional mental health service: an action research study. J Adv Nurs. 2015;71:181–92.
16. Liberman RP. Yeti Yitiminden Iyileşmeye: Psikiyatrik İyileştirim Elkitabı. (Çeviri Ed M Yıldız). Ankara, Türkiye Sosyal Psikiyatri Derneği. 2011.
17. Knutson MB, Newberry S, Schaper A. Recovery education: A tool for psychiatric nurses. J Psychiatr Ment Health Nurs. 2013;20:874-81.
18. Kelleci M, Ata EE. Psikiyatri kliniğinde yatan hastaların ilaç uyumları ve sosyal destekle ilişkisi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi. 2011;2:105-10.
19. Dikeç G, Kutlu Y. Bir grup şizofreni hastasında tedaviye uyum ve etkileyen etmenlerin belirlenmesi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi. 2014;5;143-8.
20. Eack SM, Newhill CE, Psychiatric symptoms and quality of life in schizophrenia: A meta-analysis. Schizophr Bull. 2007;33:1225-37.
21. Ritsner M, Ben-Avi I, Ponizovsky A, Timinsky I, Bistrov E, Modai I. Quality of life and coping with schizophrenia symptoms. Qual Life Res. 2003;12:1-9.
22. Hawkley LC, Cacioppo JT. Loneliness matters: A theoretical and empirical review of consequences and mechanisms. Ann Behav Med. 2010;40218-27.
23. Gumber S, Stein CH. Consumer perspectives and mental health reform movements in the United States: 30 years of first-person accounts. Psychiatr Rehabil J. 2013;36:187–94.
24. Duman ZÇ, Yıldırım NK, Ucok A, Er F, Kanik T. The effectiveness of a psychoeducational group program with inpatients being treated for chronic mental illness. Social Behavior and Personality: An International Journal. 2010;38:657- 66.
25. Ng P, Chun RW, Tsun A. Recovering from hallucinations: A qualitative study of coping with voices hearing of people with schizophrenia in Hong Kong. Scientific World Journal. 2012;12.
26. Çam O, Yalçıner N. Ruhsal hastalık ve iyileşme. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi. 2018;9:55-60.
27. Delice MA, Akgül SM, Yıldız M. Toplum Ruh Sağlığı Merkezi’nden hizmet alan bir şizofrenili olguda bütüncül yaklaşımın hastalığın gidişine etkisi. Clinical and Experimental Health Sciences, 2014;4:122-5.
28. Ensari H, Gültekin BK, Karaman D, Koç A, Beşkardeş AF. Bolu Toplum Ruh Sağlığı Merkezi hizmetlerinin şizofreni hastalarındaki yaşam kalitesi, yeti yitimi, genel ve sosyal işlevsellik üzerine etkisi: Bir yıllık izleme sonuçları. Anadolu Psikiyatri Derg. 2013;14:108-14.
29. Valencia M, Rascón ML, Juárez F, Murow E. A psychosocial skills training approach in Mexican outpatients with schizophrenia. Psychol Med. 2007;37:1393-1402.
30. World Health Organization. The World Health Report 2001: Mental health: new understanding, new hope. Geneva, World Health Organization, 2001.
31. Barrios M, Guilera G, Selb M, Gómez-Benito J. Identification of problems in the functioning of individuals with schizophrenia from the expert perspective: an Internet-based survey. Disabil Rehabil. 2017;39:2055-62.
32. Käkelä J, Panula J, Oinas E, Hirvonen N, Jääskeläinen E, Miettunen J. Family history of psychosis and social, occupational and global outcome in schizophrenia: A meta–analysis. Acta Psychiatr Scand. 2014;130:269-78.
33. Martin-Reyes M, Mendoza R, Dominguez M, Caballero A, Bravo TM, Diaz T et al. Depressive symptoms evaluated by the Calgary Depression Scale for Schizophrenia (CDSS): Genetic vulnerability and sex effects. Psychiatry Res. 2011;189:55–61.
34. Qin P, Agerbo E, Mortensen PB. Suicide risk in relation to family history of completed suicide and psychiatric disorders: a nested case-control study based on longitudinal registers. Lancet. 2002;360:1126-30.
35. Saruç S, Kılıç AK. Toplum Ruh Sağlığı Merkezinden hizmet alan hastaların sosyal profili ve merkezde verilen hizmetler. Toplum ve Sosyal Hizmet. 2015;26:53-72.
36. Zimet GD, Dahlem NW, Zimet SG, Farley GK. The Multidimensional Scale of Perceived Social Support. J Pers Assess. 1988;52:30–41.
37. Eker D, Arkar H, Yaldız H. Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği‘nin gözden geçirilmiş formunun faktör yapısı, geçerlik ve güvenirliği. Turk Psikiyatri Derg. 2001;12:17-25.
38. Bilge A, Mermer G, Çam MO, Çetinkaya A, Erdoğan E, Üçkuyu N. Türkiye’deki Toplum Ruh Sağlığı Merkezlerinin 2013-2015 yıllarının profili. Kocaeli Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2016;2:1-5.
39. Bakanlığı, T.C. Sağlık. Toplum Ruh Sağlığı Merkezleri Hakkında Yönerge. Resmi Gazete. 2011;7364.
40. Borkowska A, Rybakowski JK. Does risperidone act better in schizophrenic patients who have a family or obstetric history?. Prog Neuropsychopharmacol Biol Psychiatry. 2002;26:1349–53.
41. Dankı D, Dilbaz N, Okay İT, Telci Ş. Şizofreni tanısı alan hastalarda içgörünün aile öyküsü, pozitif ve negatif belirtilerle ilişkisi. Turk Psikiyatri Derg. 2007;18:129-136.
42. Bakanlığı, TC Sağlık. Ulusal ruh sağlığı eylem planı (2011-2023). Ankara, TC Sağlık Bakanlığı, 2011.
43. Horan WP, Kern RS, Shokat-Fadai K, Sergi MJ, Wynn JK, Green MF. Social cognitive skills training in schizophrenia: an initial efficacy study of stabilized outpatients. Schizophr Res. 2009;107:47-54.
44. Özdemir I, Şafak Y, Örsel S, Kahiloğulları AK, Karadağ H. Bir toplum ruh sağlığı merkezinde şizofreni hastalarına uygulanan ruhsal-toplumsal uyumlandırma etkinliğinin araştırılması: Kontrollü çalışma. Anadolu Psikiyatri Derg. 2017;18:419-27.
45. Binbay T, Ulaş H, Elbi H, Alptekin K. Türkiye’de psikoz epidemiyolojisi: Yaygınlık tahminleri ve başvuru oranları üzerine sistematik bir gözden geçirme. Turk Psikiyatri Derg. 2011;22:40-52.
46. Maijer K, Begemann MJH, Palmen SJMC, Leucht S, Sommer IEC. Auditory hallucinations across the lifespan: A systematic review and meta-analysis. Psychol Med. 2018;48:879-88.
47. Yıldız M. Şizofreni Hastaları için Ruhsal Toplumsal Beceri Eğitimi, Ankara: Türkiye Sosyal Psikiyatri Derneği Yayınları. 2011.
48. Atalan SDG, Kahiloğulları AK, Örsel S. Şizofreni hakkında bilgi düzeyi lçeği Türkçe formunun geçerlilik ve güvenilirliği. Bilişsel Davranışı Psikoterapi ve Araştırmalar Dergisi, 2018;7:1-6.
49. Hasan AA, Callaghan P, Lymn JS. Evaluation of the impact of a psycho-educational intervention on knowledge levels and psychological outcomes for people diagnosed with Schizophrenia and their caregivers in Jordan: A randomized controlled trial. BMC Psychiatry. 2014;14:17.
50. Söğütlü L, Özen S, Varlık C, Güler A. Toplum ruh sağlığı merkezinde şizofreni hastalarına ruhsal toplumsal beceri eğitimi uygulanması ve sonuçlar. Anadolu Psikiyatri Derg. 2017;18:121-8.
51. Wykes T, Huddy V, Cellard C, McGurk SR, Czobor P. A meta-analysis of cognitive remediation for schizophrenia: Methodology and effect sizes. Am J Psychiatry. 2011;168:472-85.
52. Shin SK, Lukens EP. Effects of psychoeducation for Korean Americans with chronic mental illness. Psychiatric services. 2002;53:1125-31.
53. Stein CH, Aguirre R, Hunt MG. Social networks and personal loss among young adults with mental illness and their parents: A family perspective. Psychiatr Rehabil J. 2013;36:15–21.
54. Meral BF, Cavkaytar A. Çok boyutlu algılanan sosyal destek ölçeği’nin psikometrik özelliklerinin otizmli çocuk aileleri üzerinden incelenmesi. e-International Journal of Educational Research. 2012;3:20-32.