Bir Üretim İşletmesinde Departmanların Analitik Hiyerarşi Prosesi Yöntemi ile Ergonomik Analizi
Üretim işletmelerinde üretim, kalite kontrol, insan kaynakları başta olmak üzere araştırma geliştirme, üretimplanlama, satın alma-lojistik, stok kontrol, muhasebe ve bilgi işlem gibi pek çok departman bulunmakta olup, budepartmanların her biri farklı ergonomik koşullara ihtiyaç duymaktadır. Bu farklılıktan dolayı departmanlarınergonomik değerlendirilmesinde kullanılan faktörler bu çalışmada çevresel, fiziksel ve psikolojik olmak üzere üçana başlıkta gruplandırılmıştır. Departman bazında ergonomik faktörlerin önem seviyeleri Analitik HiyerarşiProsesi (AHP) ile belirlenmiştir. Çalışma sonucuna göre, ergonomik faktörlerin üretim işletmelerinin üretimdepartmanlarında en büyük, bilgi işlem departmanlarında ise en düşük önem seviyesine sahip olduğu söylenebilir.
Ergonomics Analysis of Departments in a Production Enterprise by Analytical Hierarchy Process Method
There are many departments in production enterprises such as production, quality control, research and development, production planning, purchasing-logistics, inventory control, accounting and information processing, and each of these departments need different ergonomics conditions. Because of this difference, the factors used in the ergonomics evaluation of the departments in this study are grouped under three main headings as environmental, physical and psychological. The importance levels of ergonomics factors on the basis of department are determined by Analytical Hierarchy Process (AHP). According to the results of the study, it can be said that ergonomics factors have the greatest importance in the production departments of the production enterprises and the lowest in the information processing departments.
___
- [1] Ünügür M. 1988. Gelişmekte Olan Ülkelerdeki Önemi Açısından Ergonomi-Mimarlık İlişkileri. 1. Ulusal Ergonomi Kongresi, İTÜ Milli Prodüktivite Merkezi, Ankara.
- [2] Ulucan H.F., Zeyrek S. 2012. Ofislerde İş Sağlığı ve Güvenliği. http://www. isgum. gov. tr/rsm/file/isgdoc/IG14-ofislerde_isg. pdf (Erişim tarihi 24.01.2014).
- [3] Beno R., Drienikova K., Nano T., Sakal P. 2012. Multicriteria Assessment of the Ergonomics Risk Probability Creation by Chosen Groups of Stakeholders with Using AHP Method within the Context of CSR. Proceedings of the International Conference Quantitative Methods in Economics, 7-12.
- [4] Ömürbek N., Tunca M. Z. 2013. Analitik Hiyerarşi Süreci ve Analitik Ağ Süreci Yöntemlerinde Grup Kararı Verilmesi Aşamasına İlişkin bir Örnek Uygulama. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18 (3): 47-70.
- [5] Yüksel İ., Dağdeviren M. 2006. Sosyo-Teknik Sistemlerde Hatalı Davranış Riskini Belirlemeye Yönelik Bir Erken Uyarı Modeli. Gazi Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, 21 (4): 791-799.
- [6] Hayta A.B. 2007. Çalışma Ortamı Koşullarının İşletme Verimliliği Üzerine Etkisi. Journal of Commerce, 1: 21-41.
- [7] Dağdeviren M., Yüksel İ. 2008. Developing a Fuzzy Analytic Hierarchy Process (AHP) Model for Behavior-Based Safety Management. Information Sciences, 178 (6): 1717-1733.
- [8] Taha Z., Hastutiningsih E. 2009. Analysis of Ergonomics Workstation Layout Design using Analytical Hierarchy Process, 233-237.
- [9] Maldonado-Macías A., Alvarado A., García J.L., Balderrama, C.O. 2014. Intuitionistic Fuzzy TOPSIS for Ergonomics Compatibility Evaluation of Advanced Manufacturing Technology. The International Journal of Advanced Manufacturing Technology, 70 (9-12): 2283-2292.
- [10] Tortorella G.L., Vergara L.G.L., Ferreira E.P. 2017. Lean Manufacturing Implementation: An Assessment Method with Regards to Socio-technical and Ergonomics Practices Adoption. The International Journal of Advanced Manufacturing Technology, 89 (9-12): 3407-3418.
- [11] Bougrine A., Darmoul S., Hajri-Gabouj S. 2017. TOPSIS based Multi-Criteria Reconfiguration of Manufacturing Systems Considering Operational and Ergonomics Indicators. International Conference on Advanced Systems and Electric Technologies (IC_ASET), January, 329-334.
- [12] Halder P., Karmaker C., Rahman M. 2018. Integrated Approach of Ergonomics and MCDM into Truck Drivers’ Seat Comfort: A Case Study in Bangladesh. 5th International Conference on Mechanical, Industrial and Energy Engineering (ICMIEE),1-5, Bangladeş.
- [13] Camkurt M. Z. 2017. İşyeri Çalışma Sistemi ve İşyeri Fiziksel Faktörlerinin İş Kazaları Üzerindeki Etkisi. TÜHİS İş Hukuku ve İktisat Dergisi, 21 (1): 80-106.
- [14] Kürklü G., Görhan G., Burgan H.İ. 2013. Çalışma Hayatında Gürültünün Etkisi ve İnşaat Teknolojileri Eğitimi Açısından Değerlendirilmesi. SDU International Journal of Technological Science, 5 (1): 22-35.
- [15] Erkan N. 2003. Ergonomi.(7. Baskı). MPM Yayınları, Ankara
- [16] Akçakale N. 2016. Ayakkabı Tabanlarında Kauçuk Kullanımı. Technological Applied Sciences, 11 (3): 86-97.
- [17] Enstitüsü İ.Y.T. 2014. 8. Mimarlıkta Sayısal Tasarım Ulusal Sempozyumu. İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü.
- [18] Kahraman M. F. 2013. Müdürlüğü İ. Türkiyede Antropometrik Verilere Göre Ofiste Ergonomik İşyeri Tasarımı, İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanlık Tezi.
- [19] Enez K. 2008. Ormancılıkta Üretim İşçiliğinde Antropometrik Verilerin ve Çalışma Duruşlarının Kaza Risk Faktörleri Olarak Değerlendirilmesi. Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Üniversitesi, Trabzon.
- [20] Alsat O.Ç. 2016. Çalışan Motivasyonunu Etkileyen Faktörlerin İş Tatminine Etkisini Belirlenmesine Yönelik Bir Uygulama. Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
- [21] Yılmaz A., Ekici S. 2006. Örgütsel Yaşamda Kamu Çalışanlarının Örgütsel Stres Kaynakları Üzerine Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11 (1): 31-58.
- [22] Torun E. 2007. İnsan Kaynakları Yönetiminde İş Tatmini ve Konu ile ilgili Yapılan bir Çalışma. Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.
- [23] Saaty R.W. 1987. The Analytic Hierarchy Process—What it is and How it is used. Mathematical Modelling, 9 (3): 161-176.
- [24] Vaidya O.S., Kumar S. 2006. Analytic Hierarchy Process: An Overview of Applications. European Journal of Operational Research, 169 (1): 1-29.