Selcen UZUN DURAN, Belgin KÜÇÜKÖMEROĞLU, Halim TAŞKIN

Fatsa-Sarmaşık Kaplıcasında Radon Aktivite Konsantrasyonunun Belirlenmesi (Ordu İli)

Bu çalışmada, Karadeniz Bölgesinde az sayıdaki jeotermal kaynaktan birisi olan Fatsa İlçesi, Ilıca Köyü sınırlarıiçerisinde bulunan, Sarmaşık Kaplıcası termal tesisinde radon aktivite konsantrasyonu ölçümleri yapılmıştır.Kaplıca havuz ortamı, resepsiyon, restoran olmak üzere üç kısımda hava ortamında Cr-39 ve Alpha GUARD PQ2000 radon dedektörleri yaz ve kış mevsiminde radon gazı ölçümleri yapılmıştır. Yapılan ölçüm sonucunda eldeedilen radon gazı değerleri kullanılarak kaplıca ortamında çalışan personel için yıllık etkin doz eşdeğerlerihesaplanmıştır. Ayrıca kaplıca suyu ve kaplıca tesisi içme suyunda radon gazı ölçümü yapılmıştır. Ölçüm sonuçlarıuluslararası limit seviyeleri ile karşılaştırılmıştır.

PDF

___

[1] Valkovic V. 2000. Radioactivity in the Environment. Elsevier Science B.V., Netherlands, 1-681.
[2] Al-Jundi J. 2002. Population Doses from Terrestrial Gamma Exposure in Areas Near to Old Phosphate Mine, Russaifa, Jordan. Radiation Measurements, 35: 23-28.
[3] Wichmann HE., Heinrich J., Gerken M., Kreuzer M., Wellmann J., Keller G., Kreienbrock L. 2002. Domestic radon and lung cancer-current status including new evidence from Germany. International Congress Series, 1225: 247-252.
[4] Türkiye Atom Enerjisi Kurumu, 2014. Türkiye’deki Kaplıca Tesislerinde Radyoaktivite Düzeyinin Araştırılması ve Toplam Etkin Doz Değerlendirilmesi. Teknik Rapor, Ankara.
[5] Çelebi N., Alkan H. 1997. Evaluation of Natural Radiation in the Kestanbol Spa Region. Radiation Protection Dosimety, 69 (3): 227-230.
[6] Yarar Y., Günaydı T., Çelebi N. 2006. Determination of Radon Concentrations of the Dikili Geothermal Area in Western Turkey. Radiation Protection Dosimetry, 118 (1): 78-81.
[7] Camgöz B., Saçı M.M., Bolca M., Özen F., Oruç Ö.E., Demirel N. 2010.Termal Suların Radyoaktivite ve Kimyasal İçeriklerinin İncelenmesi; İzmir, Seferihisar Bölgesi Örneği. Ekoloji, 19 (76): 78-87.
[8] Kılıç N. 2011. Kükürtlü Kaplıcaları Atatürk Rehabilitasyon Merkezindeki Radon Konsantrasyonunun Belirlenmesi. Yüksek lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bursa.
[9] Erees F.S., Aytas S., Sacb M.M., Yener G., Salk M. 2007. Radon Concentrations in Thermal Waters Related to Seismic Events Along Faults in The Denizli Basin, Western Turkey. Radiation measurements, 42 (1): 80-86.
[10] Ertuğral F., Yakut H., Tabar E., Akkaya R., Demirci N., Zenginerler Z. 2014. Measurements of Radon Content in the Thermal Waters in Sakarya. Special issue of the International Conference on Computational and Experimental Science and Engineering, 25-29 October, Antalya-Turkey.
[11] Akkaya G., Kahraman A., Koray A., Kaynak G. 2016. Variation in The Radon Concentrations and Outdoor Gamma Radiation Levels in Relation to Different Geological Formations in the Thermal Regions of Bursa, Turkey. Journal of Radiological Protection, 36 (3): 490.
[12] Oner F., Yigitoglu I., Yalim H.A. 2013. Measurements of Radon Concentrations in Spa Waters in Amasya, Turkey. Radiation Protection Dosimetry, 157 (2): 221-224.
[13] Tabar E., Yakut H. 2014. Radon measurements in water samples from the thermal springs of Yalova basin, Turkey. Journal of Radioanalytical and Nuclear Chemistry, 299 (1): 311-319.
[14] Uzun Duran S., Küçükömeroğlu B., Damla N., Taşkın H., Celik N., Cevik U., Ersoy H. 2016. Radioactivity Measurements and Risk Assessments of Spa Waters in Some Areas in Turkey. Isotopes in Environmental and Health Studies, 53 (1): 91-103.
[15] Uzun Duran S., Küçükömeroğlu B., Çevik U., Çelik N., Taşkin H., Ersoy H. 2019. Radioactivity measurements in spas of central and Eastern Black Sea region, Turkey. International Journal of Radiation Research, 17 (3): 383-391.
[16] Şahin T. 2019. Ordu İli Fatsa İlçesi Jeotermal Enerji Potansiyelinin Isıtma Sistemlerinde Kullanımı. Yüksek Lisans Tezi, Ordu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ordu.
[17] Papastefanou C. 2002. An Overview of Instrumentation for Measuring Radon in Soil Gas and Groundwaters. Journal of Environmental Radioactivity, 63 (3): 271-283.
[18] Nikolov J., Todorovic N., Petrovic P.T., Forkapic S., Mrdja D., Bikit I., Krmar M., Veskovic M. 2012. Exposure to radon in the radon spa Niska Banja. Serbia Radiation Measurements, 47 (6): 443-450.
[19] Genitron Instruments Ltd. AlphaGuard PQ20001 MC50. 1994. Multiparameter radon monitor (Frankfurt: Genitron Instruments Ltd).
[20] Todorovic N., Nikolov J., Forkapic S., Bikit I., Mrdja D., Krmar M., Veskovic M. 2012. Public Exposure to Radon in Drinking Water in Serbia. Applied Radiation and Isotopes, 70 (3): 543-549.
[21] Kürkçüoğlu M.E., Tozun F. 2015. Isparta İl Merkezindeki İş Yerlerinde Atmosferik Radon Ölçümleri. SDU Journal of Science (E-Journal), 10 (1): 62-74.
[22] WHO, 2008. Guidelines for third edition recommendations drinking-water quality. Vol 1., World Health Organization, Geneva.
[23] US-EPA, United States Environmental Protection Agency 1991. National primary drinking water regulations for radionuclides. Federal Register, 33050-33127.
[24] Puglies M., Quarto, M., Roca V. 2014. Radon Concentrations in Air and Water in The Thermal Spas of Ischia Island. Indoor and Built Environment, 23 (6): 823-827.
[25] Campos M.P., Pecequilo B.R.S., Mazzilli B.P. 2010. Rn-222 and Pb-212 Exposures at a Brazilian Spa. Radiation Protection Dosimetry, 141 (2): 1-5.
[26] Song G., Zhang B., Wang X., Gong J., Chan D., Bernett J., Lee S. C. 2005. Indoor radon levels in selected hot spring hotels in Guangdong, China. Science of the Total Environment, 339 (1-3): 63-70.
[27] Geranios A. Nikolopoulos D, Louizi A, Karatzi A. 2004. Multiple radon survey in spa of Loutra Edipsou (Greece). Radiation Protection Dosimetry, 112 (2): 251-258.
[28] Silva A.S., Dinis M.L., Pereira A.J.S.C., Fiúza A. 2015. Radon levels in Portuguese thermal spas. In Proceedings of the, Third International Conference on Radiation and Application in Various Fields of Research, RAD2015, (218), 8-12 June, Budva, Montenegro.