Mehtap GÜRSOY, Farzad NOFOUZİ, Dilek BAŞALMA

Humik Asit Uygulama Zamanı ve Dozlarının Kışlık Kolzada Verim ve Verim Öğelerine Etkileri

Bu çalışmanın amacı; kışlık kolzaya farklı zamanlarda ve değişik dozlarda humik asit uygulamalarının verim ve verim öğelerine etkilerini belirlemektir. Ankara koşullarında 2013-2014 yılında Tesadüf Bloklarında Bölünmüş Parseller deneme desenine göre üç tekerrürlü olarak kurulan denemede Bristol çeşidi kullanılmıştır. Humik asit dozları olarak (0, 250, 500, 1000 ml/da) 4 farklı doz uygulanmıştır. Humik asit uygulama zamanları olarak; çıkış, 6-8 yapraklı, sapa kalkma, çiçeklenme dönemleri belirlenmiştir. Araştırmada; bitki boyu, ana sapa bağlı yan dal sayısı, ana saptaki kapsül sayısı, kapsülde tohum sayısı, bin tohum ağırlığı ve tohum verimine ait ölçüm ve gözlemler yapılmıştır. Araştırmanın sonucunda ele alınan özelliklerin tamamında humik asit uygulama zamanları ve dozları arasındaki farklılıklar istatistiki açıdan önemli bulunmuştur. En yüksek değerler, bitki boyunda 118.60 cm ile 6-8 yapraklı dönemde ve 500 ml/da humik asit uygulamasından, ana saptaki kapsül sayısı 30.77 adet ile sapa kalkma ve 1000 ml/da humik asit dozundan, bin tohum ağırlığı 3.68 g ile 6-8 yapraklı dönemde ile kontrol uygulamasından ve tohum verimi değeri de 238.40 kg/da ile 6-8 yapraklı dönemde ve 500 ml/da uygulamalarından elde edilmiştir. Bu çalışmada genel olarak, humik asit dozlarından 500 ve 1000 ml/da uygulamalarının ve uygulama zamanı olarak da 6-8 yapraklı ve sapa kalkma dönemlerinin incelenen özellikler bakımından daha iyi sonuçlar verdiği gözlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Kolza, humik asit, uygulama dozu, uygulama zamanı

Effects Humic Acid Application at Different Stages of Growth on Yield and Yield Components of Winter Rapeseed Crops

The purpose of this study was to evaluate effects of durations of different doses of humic acids on yield and yield components of winter rapeseed. The study was carried out at Ankara, the experiment was established as split block design with three replications during 2013-2014. Cv. Bristol was used in the experiment. Humic acid doses of 0, 250, 500, 1000 ml/da were applied. Humic acid was applied at 6-8 leaves stage, bolting and flowering stages. In the study; plant height, number of branches on main stem, number of capsules per main stem, number of seeds per capsule, one thousand seed weight and seed yield were the parameters for which observations were taken. In all of the parameters, discussed in the results of the study statistically significant differences were noted between humic acid application stages and dose. The maximum plant height of 118.60 cm was noted at humic acid application at 6-8 leaf stage using 500 ml/da. The maximum number of 30.77 capsules were noted on main stem at when humic acid was applied at bolting stage using 1000 ml/da humic acid. Thousand seed weight of 3.68 g was noted at 6-8 leaf stage on control treatment. Maximum seed yield (238.40 kg/da was noted at 500 ml/da humic acid application at 6-8 leaf stage. Generally, humic acid doses of 500 and 1000 ml/da were more productive on all traits after their application at 6-8 leaves stage and bolting stage that resulted in better yields.

Keywords:

Rapeseed, humic acid, dosage, application time,

PDF

___

Anğın N., Vurarak Y., 2012. Çukurova bölgesine uygun kolza (Brassica napus L.) çeşitlerinin belirlenmesi. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi 5 (1): 90-92, ISSN: 1308-3945, E-ISSN: 1308-027X, www.nobel.gen.tr
Anonim 2015. TÜİK verileri (Erişim tarihi:08/10/2015).
Asri Ö.F., Demirtaş E.I., Özkan C.F., Arı N., 2011. Organik ve kimyasal gübre uygulamalarının hıyar bitkisinin verim, kalite ve mineral içeriklerine etkileri, Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 24(2): 139-143.
Başalma D., 2004. Kışlık kolza (Brassica napus ssp. oleifera L.) Çeşitlerinin ankara koşullarında verim ve verim öğeleri yönünden karşılaştırılması. Tarım Bilimleri Dergisi. 10(2): 211-217.
Bayraktar N., Öztürk Ö., Mert M., 2007. Konya Koşullarında Bazı Kışlık Kolza (Brassica napus L.) Çeşitlerinin Verim ve Verim Öğelerinin Belirlenmesi, 7. Tarla Bitkileri Kongresi, 25-27 Haziran Erzurum, 747-750.
Beğbağa M., Öztürk Ö., 2008. Ege bölgesi koşullarında bazı kışlık kolza (Brassica napus ssp. oleifera) çeşitlerinde farklı ekim zamanı uygulamalarının verim, verim unsurları ve kalite üzerine etkileri, Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 22 (44): 84-98.
Bozoğlu H., Peşken E., Gülümser A., 2004. Sıra aralığı ve potasyum humat uygulamasının bezelyenin verim ve bazı özelliklerine etkisi. Tarım Bilimleri Dergisi. 10 (1) 53-58. Ankara.
Day S., Kolsarıcı Ö., Kaya M.D., 2011. Humik asit uygulama zamanı ve dozlarının ayçiçeğinde (Helianthus annuus) verim, verim öğeleri ve yağ oranına etkisi, Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi (2011) 24(1):33-37.
Düzgüneş O., Kesici T., Kavuncu O., Gürbüz F., 1987. Araştırma ve Deneme Metotları. Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları No: 1021, 229 s., Ankara.
Ergönül U., 2011. Ayçiçeği (Helianthus annuus L.) Çeşitlerine Uygulanan Hümik Asit ve Leonardit’in Verim ve Verim Öğeleri Üzerine Etkileri, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi (Basılmamış), 62 sayfa.
İçel C.D., 2005. Humik Asit Uygulama Zamanı ve Dozlarının Aspir (Carthamus tinctorius L.)’de Verim, Verim Öğeleri ve Yağ Oranına Etkisi Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi (Basılmamış), 70 sayfa.
Karaman M.R., Şahin S., Geboloğlu N., Turan M., Güneş A., Tutar A., 2012. Humik Asit Uygulaması Altında Farklı Domates Çeşitlerinin (Lycopersicon esculentum L.) Demir Alım Etkinlikleri. SAÜ Fen Edebiyat Dergisi (2012-1) 301-308.
Kolsarıcı Ö., Er C., 1988. Researches on the Determination of the most suitable sowing time, variety and plant density in oilseed rape cultivation in Amasya. Turkish Journal of Agricultural and Forestry, Vol.12, Num:2, 163-177.
Sözüdoğru S., Kütük A.C., Yalçın R., Usta S.. 1996. Hümik asidin fasulye bitkisinin gelişimi ve besin maddeleri alımı üzerine etkisi. ankara üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayın No: 1452, Bilimsel Araştırma ve İncelemeler: 800, Ankara.
Tunçtürk M., Yılmaz İ., Erman M., Tunçtürk R., 2005. Yazlık kolza (Brassica napus ssp. oleifera L.) çeşitlerinin van ekolojik koşullarında verim ve verim özellikleri yönünden karşılaştırılması, Tarım Bilimleri Dergisi, 11:(1) 78-85.