Nihat TURSUN, Selvi BUDAK, Zekeriya KANTARCI

Pamuk (Gossypium hirsitum L.)’da Yabancı Ot Kontrolü İçin Kritik Periyodun Belirlenmesinde Sıra Arası Mesafesi Etkilerinin Araştırılması

Arazi çalışmaları pamukta yabancı ot kontrolünde kritik periyodun belirlenmesinde üç farklı sıra arası mesafenin (50, 70 ve 90 cm) etkilerinin araştırılması için 2012-2013 yıllarında Kahramanmaraş Doğu Akdeniz Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma İstasyonu’na ait arazide yapılmıştır. Dört parametreli log-logistik model yabancı otlu ve yabancı otsuz periyodun kültür bitkisi veriminin oransal değerlerine göre dönüştürülmüştür. Pamuğun oransal verimi sıra arası mesafe göz önünde bulundurulmaksızın yabancı otlu yada yabancı otsuz dönemden etkilenmiştir. Yabancı otlu periyot arttıkça pamuk veriminde önemli derecede azalmalar olmuştur. Pamukta yabancı otların kontrolü için kritik periyot %2.5, %5 ve %10 kabul edilebilir ürün kayıpları temelinde oransal verim değerlerine göre hesaplanmıştır. 50 cm sıra arası mesafede, % 5 kabul edilebilir verim kaybında kritik periyot 2012 yılında 117-526 GGD olurken, 2013 yılında bu değer 124-508 GGD hesaplanmıştır. 70 cm de 2012 yılında 98-661 GGD elde edilirken, 2013 de ise 144-616 GGD ve 90 cm sıra arasında ise 2013 yılında 80-771 GGD olurken, 2013 yılında 83-755 GGD arasında bulunmuştur. Bu bulgular farklı sıra arası mesafelerde yabancı ot kontrol programının faydasını ve fiyat etkinliğini geliştirmede pamuk üreticilerine faydalı olabilecektir.

Anahtar Kelimeler:

Yabancı otlarda kritik periyot, yabancı otsuz kritik periyot, yabancı ot alım zamanları, pamuk yabancı ot rekabeti

The Effects of Row Spacing on Determination of Critical Period For Weed Control in Cotton (Gossypium hirsitum L.)

Field studies were conducted in 2012 and 2013 in Agricultural Research Institute Kahramanmaras, Turkey to determine the effects of three row spacings (50, 70 and 90 cm) on the critical time for weed removal (CTWR) in cotton. A four parameter logistic equation was fit to data relating relative crop yield to increasing duration of weed presence. The CPWC in cotton based on a 2.5%, 5% and 10% acceptable yield loss (AYL) was calculated to relative yield data. The beginning of the critical period in row spacing in cotton calculated from the above equations became earlier as the predetermined acceptable yield loss level (AYL) decreased from 10% to 2.5%. At the 50 cm row spacing, the CPWC ranged from 117–526 GDD (V2–V11 growth stages) in 2012 and 124–508 GDD (V2–V10 growth stages) in 2013 based on the 5% acceptable yield loss (AYL) level. At the 70 cm row spacing, the CPWC ranged from 98–661 GDD in 2012 (V2–V13 growth stages) and 144–616 GDD (V2–V12 growth stages) in 2013. These findings could help cotton producers improve the cost effectiveness and efficacy of their weed management programme under different row spacing management practices.

Keywords:

Critical duration of weed interference, critical weed-free period, timing of weed removal, cotton crop competition,

PDF

___

Anonim, 1995. Türkiye İstatistik Yıllığı. T.C. Başbakanlık DİE., Ankara
Anonim, 2012. TUİK verileri, http://www.tuik.gov.tr
Anonim, 2013. 2013 Yılı İklim Verileri, Çevre ve Orman Bakanlığı Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü, Araştırma ve Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı
Beltrao N.E., 1994. Pamukta Yabancı Ot Mücadelesi. İn pp 340-345, Gelişmekte Olan Ülkeler için Yabancı Ot Mücadelesi. R.Labrada ,R. Caseley and C. Parker,eds.
Bükün B. ve Uygur F.N., 1997. Harran Ovası Pamuk Ekim Alanlarında Görülen Yabancı Otlarla En Uygun Mücadele Zamanının Saptanması Amacıyla Kritik Periyodun Belirlenmesi. Türkiye 2. Herboloji Kongresi Bildirilen, Ayvalık-Izmir.
Bükün B., 2004. Türkiyedeki pamuk alanlarında yabancı ot kritik periyotları, 44: 404-412.
Cramer H.H., 1967. Plant Protection and World Crop Production Leverkusen, 524 pp. Germany.
Gözcü D. ve Uludağ A., 2005. Weeds in cotton fields and their importance in cotton in Kahramanmaras,Turkey. Türk. Herb. Der. 8, 7–15.
Güncan A., 2009. Yabancı Otlar ve Mücadele Prensipleri, Selçuk Üniversitesi Basımevi.Konya
Işık D., Mennan H., Bükün B., Oz A. ve Nğouajio M., 2006. Türkiye'de mısır ot kontrolü için kritik dönem. Yabancı ot teknolojisi.20: 867- 872.
Kadioglu I., Uremis I. and Uludag A., 2004. Relationships between seedbank and weed flora in cotton areas in the Cukurova region of Turkey. Bull. Pure Appl. Sci. 23B, 61–69.
Knezevic S.Z., Streibig J.C., Ritz C., 2007. Utilizing R software package for dose–response studies: the concept and data analysis. Weed Technol. 21:840–848.
Özer Z., Kadıoğlu İ., Önen H. ve Tursun N., 2001. Herboloji (Yabancı Ot Bilimi). Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No:20 Kitaplar Serisi, No:10, Tokat.
Tursun N., Akinci I.E., Uludag A., Pamukoglu Z. ve Gozcu D., 2012. Critical period for weed control in direct seeded red pepper (Capsicum annum L.). Weed Biology and Management.12, 109-115.
Uludağ A., Katkat M., Demir A., Güvercin R.Ş., Nasırcı Z., 1999. Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde Kaynaş (Sorghum halepense (L.) Pers.)’ın Pamuk Verimine Etkisi Üzerinde Araştırmalar (BKA-U-15/04-4-042). Tarım Ve Köyişleri Bakanlığı, TAGEM.9 s.