Fırat SEFAOĞLU, Canan KAYA, Aydın KARAKUŞ

Farklı Tarihlerde Hasat Edilen Şeker Pancarı Genotiplerinin Verim ve Verim Unsurlarının Belirlenmesi

Bu araştırma farklı zamanlarda hasat edilen şeker pancarı kökgövdelerinde verim ve verim unsurlarını belirlemek amacı ile 2014 yılında Erzurum ekolojik şartlarında, Tesadüf Blokları Deneme Deseni’ne göre, dört tekrarlanmalı olarak yürütülmüştür. Denemede, şeker pancarı kökgövdeleri 3 farklı tarihte (ekim ayının 1. haftası, Ekim ayının 3. haftası ve Kasım ayının ilk haftası ) hasat edilmiştir. Araştırmada kök verimi(kg/da), şeker oranı (%), şeker verimi (kg/da), kuru madde ve usare safiyeti gibi parametreler incelenmiştir. Çalışmada şeker verimi hasat tarihlerine göre, kök verimi ise hasatların birleştirilmesi ile yapılan istatistikî analiz sonucunda önemli çıkmıştır. Ortalama en yüksek kök verimi (8045.62 kg/da) , şeker verimi (1323.50 kg/da) ve şeker oranı (%18.8) Kasım ayının ilk haftası yapılan hasattan elde edilmiştir. Araştırma sonuçlarımıza göre Erzurum koşullarında şeker pancarında uygun hasat tarihi olarak Kasım ayının ilk haftası ön plana çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Şeker pancarı, Beta vulgaris saccharifera, kök verimi

The Determination of Yield and Yield Components of Sugarbeet Genotypes (Beta vulgaris saccharifera L.) Harvested at Different Dates

This research was carried out in four replications that harvested at different times in order to determine yield and yield components of root-body sugar beet, according to the Randomized Block Pattern, the ecological conditions in Erzurum in 2014. In the experiment, sugar beet’s root-body were harvested in 3 different dates (1st week of October, the 3rd week of October and first week of November). In the research was investigated such as parameters root yield (kg/ha), sugar rate (%), sugar yield (kg/ha), dry matter and usare purity. The sugar yield among the harvest date is significant (P< 0.05), and root yields was determined compared to the combined harvest date. Average highest root yield (8045.62 kg/ha), sugar yield (1323.50 kg/ha), and sugar ratio (18.8%) was gained from harvest in the first week of November. According to our research results, at sugar beet suitable harvest date is the first week of November in Erzurum conditions.

Keywords:

Sugar beet, Beta vulgaris saccharifera, root yield,

PDF

___

Ada R., Akınerdem F., 2011. Farklı zamanlarda hasat edilen şeker pancarında (Beta vulgaris saccharifera l.) verim, kalite ve hasat kayıplarının belirlenmesi, Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 25 (1), 17-25.
Akınerdem F., Sade B., Acar R., Soylu S., 1996. Konya şartlarında şeker pancarının (Beta vulgaris L.) hasat zamanının belirlenmesi. Tubitak-Doğa Dergisi 20 : 139-143.
Anonim 2014. Erzurum İli İklim Kayıtları. Erzurum Meteoroloji İşleri Müd. Erzurum
Anonim 2014. FAO Kayıtları. http://www.tuik.gov.tr/PreÇizelge.do?alt_id=1001
Bilgin Y., 1987b. Şeker Pancarı Tarımında Vejetasyon Seyrinin Verim ve Kaliteye Etkisi. 1. Ulusal Şeker Pancarı Üretimi Sempozyumu. Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş. Etimesgut, Ankara.
Bürcky K. ve Minner C., 1986. The Influence of stand density of yield and quality of sugar beet of different harvesting dates.Journal of Agronomy and Crop Science. 1571 (4) : 264-272.
Çakmakçı R. ve Tıngır N., 2001. Vejetasyon periyodu uzunluğunun şeker pancarının gelişim verim ve kalitesi üzerine etkisi. Atatürk Üniv. Zir. Fak. Derg. 32 (1), 41-49.
Çatal M.İ., 2013. Konya Koşullarında Bazı Şeker Pancarı Çeşitlerinin Verim Ve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi, (Yüksek Lisans Tezi), Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi.
Gencer O., 1988. Genel Tarla Bitkileri (Endüstri Bitkileri). Çukurova Üniv. Ziraat Fak., Ders Kitabı, No:42, Adana
Held L.J., Burgener P.A., Lauer J.G. ve Menkhaus D.L., 1994. An Economic analysis of reducing nitrogen on early harvest sugarbeets. J. Prod. Agric. 7 (4) : 422-428.
Jozefyová L., Pulkrábek J. and Urban J., 2003. The Influence of harvest date and crop treatment on the production of two different sugar beet variety types. Plant Soil Environ., 49 (11) : 492-498.
Jozefyova L., Pulkrabek J., and Urban J., 2004. Effect of harvest time on sugar beet fertilised with ıncreased nitrogen. Food, Agriculture & Environment, 2 (1) : 232-237.
Kurtcebe Ş., 1999. Göller Yöresine Uygun Monogerm Şeker Pancarı Çeşitlerinin Belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü (Yüksek Lisans Tezi) Isparta.
Öztürk Ö., Topal A., Akınerdem F., ve Akgün N., 2008. Effect of sowing and harvesting dates on yield and some quality characteristics of crops in sugar beet/cereal rotation system. J. Sci. Food Agric. 88 : 141-150.
Radivogeviç S. ve Ivaz D., 1985. The Effect of harvesting time on quality of sugar beet. Field Crop Abstr., 38 (1) : 40.
Radivojevic S.D. and Dosenovic I.R., 2006. Varietal and environmental influence on the yield and the end-use quality of sugar beet. APTEFF, 37 : 1-192.
Sağlam G., 1996. Burdur İlinin Dört Ayrı Ekim Bölgesinde Şeker Pancarının Vejetasyon Süresince Bazı Agronomik ve Kalite Özellikleri Üzerine Araştırma. Akdeniz Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Antalya.
Sefaoğlu F., Kaya C., Karakuş A., 2014. Erzurum Ekolojik Şartlarında Bazı Şeker Pancarı Genotiplerinin (Beta vulgaris saccharifera L.) Hasat Tarihi İle Ekonomik Parametreleri Arasındaki İlişkinin belirlenmesi. Enerji Tarımı ve Biyoyakıtlar 4. Ulusal Çalıştayı. 28-29 Mayıs 2014 Samsun. sf 169-177.
Tayfur H., Abacı A.Y., 2002. Ekim Mevsimi ve Söküm Tarihinin Şeker Pancarı Çeşitlerinin Verim ve Kalitesi Üzerine Etkisi. İkinci Ulusal Şeker Pancarı Üretimi Sempozyumu, Bildiri Kitabı Sayfa 393-401, 10-11 Eylül, Ankara.
Turgut T., 2012. Çeşit ve Lokasyon Farklılıklarının Şeker Pancarı (Beta vulgaris Saccharifera L.)’nın Verim ve Kalite Özelliklerine Etkilerinin Araştırılması, (Yüksek Lisans Tezi), Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi
Ülker R., Koç H., Gümüşçü G., TopaL İ., Değer T., Karasu A., 2013. Konya Koşullarında Bazı Şeker Pancarı (Beta Vulgaris L.) Çeşitlerinin Verim ve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi, Türkiye 10. Tarla Bitkileri Kongresi, Konya, 2.Kitap Sayfa:90-9
Ülgen N. ve Yurtsever N., 1984. Türkiye Gübre ve Gübreleme Rehberi. Toprak Su Genel Müdürlüğü Araştırma Dairesi Başkanlığı, Yayın No: 47, Ankara