BULANIK-MALAZGİRT HAVZASI’NIN (MUŞ) HİDROGRAFİK ÖZELLİKLERİ

Bulanık-Malazgirt Havzası, Türkiye’nin Doğu Anadolu Bölgesi’nin “Yukarı Murat-Van Bölümü”nün orta kesimlerinde yer alır. Bulanık-Malazgirt Havzası, hidrografik bakımdan Fırat Nehri su toplama havzasına dahil olup, bu havzanın yukarı kısmında yer alan Murat Nehri alt havzasında yer alır. Yörenin suları Murat Nehri ve kolları tarafından Fırat Nehri’ne oradan da Basra Körfezi’ne boşaltılır. Havzanın hidrografik özellikleri, sahanın iklim, jeoloji ve jeomorfolojik faktörleri tarafından şekillendirilmiştir. Bu çalışmanın amacı Doğu Anadolu Bölgesi’nde önemli bir konumda bulunan Bulanık-Malazgirt Havzası’nın hidrografik özelliklerini, Coğrafi bir bakışla ortaya koymaktır. Bu amaç doğrultusunda inceleme sahasına ait Sayısal Yükselti Modeli (DEM), sayısal topoğrafya haritaları, jeoloji haritaları ve sayısal hidrografik veriler Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) ile analiz edilmiştir. Ayrıca akarsuların akım miktarları ve rejimleri ile ilgili analizlerin yapılmasında, DSİ (Devlet Su İşleri Müdürlüğü)’nin akım gözlem istasyonları verileri; yeraltı suları ile ilgili analizler için ise DSİ’nin Malazgirt, Bulanık ve Patnos Ovaları Hidrolojik Etüt Raporu (1978) verilerinden yararlanılmıştır. Yapılan çalışma sonucunda Bulanık-Malazgirt Havzası’nda akarsu ağının her tarafta aynı özelliğe sahip olmadığı, drenaj tipleri bakımından zenginlik gösterdiği, akım-rejim koşulları üzerinde iklim şartlarının belirleyici olduğu, ova ve havza tabanlarının yeraltı suyu bakımından zengin olduğu görülmüştür

Hydrographic Properties of Bulanık-Malazgirt Basin (Muş

Bulanık-Malazgirt Basin (Muş) exists in the middle of this section and in the “Upper Murat-Van Section “ of Eastern Anatolia Region. Bulanık-Malazgirt Basin (Muş) is included Euphrates River drainage basin hydrographically and it exists in downstream of Murat River at the top of this basin. Waters of the region are discharged to Euphrates River and from there to Persian Gulf by Murat River and its arms. Hydrographic properties of the basin were shaped by climate, geology and geomorphological factors of the field. The hydrographic properties of Bulanık-Malazgirt Basin (Muş) that exist in an important position in the Eastern Anatolia Region were’nt searced geographically. The purpose of this work in this framework, The hydrographic properties of Bulanık-Malazgirt Basin are to search geographically. In accordance with this purpose, Digital Elevation Model (DEM), digital topography maps, geological maps and numerical hydrographic data field of examination were analyzed with Geographical Information Systems (GIS). In addition to analyzes related to flow quantities and regimes of rivers were made with data of the flow monitoring stations of DSİ and analyzes of underground waters were made with Malazgirt, Bulanık and Patnos Plain Hydrological Survey Report (1978). At the end of work frequency of streaming web in Bulanık- Malazgirt Basin is not the same everywhere. The basin is fertile in terms of drainage types and climate conditions are decisive on the flow-regime conditions. Plains and basin floors are fertile in terms of groundwater.

PDF

___

MADEN TETKİK ve ARAMA ENSTİTÜSÜ MÜDÜRLÜĞÜ, (2015), 1/250.000 Ölçekli Diri Fay Haritaları, 1/25.000 ve 1/100.000 Ölçekli Jeoloji Haritaları.
HARİTA GENEL KOMUTANLIĞI, (2015), 1/50.000 Ölçekli Topoğrafya Haritaları.
DSİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ, (2016), Yıllık Ortalama Akarsu Akım Verileri.
DSİ. GENEL MÜD. JEOTEKNİK HİZMETLER VE YERALTI SULARI DAİRESİ BAŞ- KANLIĞI, (1978), Malazgirt, Bulanık ve Patnos Ovaları Hidrojeolojik Etüt Raporu, DSİ Matbaası, Ankara.
DEVLET METEOROLOJİ İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ, (2014), Malazgirt, Bulanık, Muş, Hınıs, Varto, Ağrı, Erzurum İstasyonları Meteoroloji Veriler.
ÖZTEKİN, Neriman, EROL, Oğuz, (1970), Türkiye Akarsu Rejimlerine Yağış, Yer Şekli ve Yapısının Etkisi, Türkiye Jeomorfoloji Dergisi, Sayı:2, Sayfa: 36-50.
ŞENGÜLER, İ., TOPRAK, S., (1991), Varto, Hınıs, Bulanık, Malazgirt yöresi linyitlerinin petrografik özellikleri, Türkiye Jeoloji Bülteni, C. 34, 15-22.
SUNKAR, Murat, UYSAL, Ahmet., (2014), Anamur (Dragon) Çayı’nın (Mersin) Hidrografik Özellikleri ve Ekonomik Potansiyeli, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü Coğrafya Dergisi, Sayı: 28, Sayfa: 69-93, İstanbul.
KIRANŞAN, Kemal, (2017), Bulanık-Malazgirt Havzası’nın (Muş) Fiziki Coğrafyası, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Coğrafya Anabilim Dalı (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Elazığ
HOŞGÖREN, M. Y. 1992. Hidrografya’nın Ana Çizgileri I (3. Baskı), İstanbul Üniversitesi Yayınları No: 2619.
ERİNÇ, Sırrı, (2010), Jeomorfoloji II, DER Yayınları, İstanbul.
ERİNÇ, Sırrı, (1957), Türkiye’deki Akarsu Rejimlerine Toplu Bakış, Türk Coğrafya Dergisi, Sayı: 17, Sayfa: 93-117, İstanbul.
ERİNÇ, Sırrı, (1953), Doğu Anadolu Coğrafyası, İ.Ü. Coğr. Ens. Yayını, No: 572, İstanbul.
ATALAY, İbrahim, (2010). Uygulamalı Klimatoloji, META Basım Matbaacılık Hizmetleri, Bornova /İzmir.
ATALAY, İbrahim, (1986), Uygulamalı Hidrografya, Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları No: 38, İzmir
ATALAY, İbrahim, (1987), Türkiye Jeomorfolojisine Giriş, E. Ü. Edebiyat Fak. Yay. No 8, İzmir.
ARINÇ, Kenan, (1997), Süte Depresyonu’nda Bazı Coğrafi Gözlemler, Doğu Coğrafya Dergisi, Cilt: 3, Sayı: 2, Sayfa: 369-410.
ARDOS, Mehmet, (1996), Türkiye’de Kuvaterner Jeomorfolojisi, Çantay Kitabevi, İstanbul
AKYOL, İbrahim Hakkı, (1944), Türkiye’de Basınç, Rüzgarlar ve Yağış Rejimi, Türk Coğrafya Dergisi, Sayı: 5-6, Sayfa: 1-22, Ankara.
AKYOL, İbrahim Hakkı, (1947), Türkiye’de Akarsu Sistemleri ve Rejimleri, Türk Coğrafya Dergisi, Sayı: IX-X, Sayfa: 1-36, Ankara.