BATI AVRUPA TÜRK ÂŞIKLIK GELENEĞİ’NDE ERZURUMLU OZAN ÇELEBİ VE ŞİİRLERİ

İlk kez 1961 yılında başta Almanya, Fransa, Hollanda ve Belçika gibi ülkelereişçi olarak giden ve zamanla da bu ülkelerde kalıcı hale gelen Türk işçiler,bugün Batı Avrupa göçmen Türk toplumunun temelini oluşturmuşlardır. Bu göçsürecinde Batı Avrupa ülkelerine gerek işçi olarak gerek konser vermek üzere gidenâşıklarımız, Türk âşıklık geleneğinin Avrupa’ya taşınmasında son derece önemli birkültürel hizmet sunmuşlardır. Bu âşıklarımızdan birisi de 1952 yılında Erzurum’unOltu ilçesinin Tutmaç Köyü’nde dünyaya gelen ve 1975 yılından beri Hollanda’dayaşayan Ozan Çelebi’dir. Batı Avrupa Türk Âşıklık geleneği içerisinde önemli biryere sahip olan Ozan Çelebi, şiirlerinde; göç, gurbet, vatan sevgisi, aşk, ayrılık,ölüm, tabiat, tasavvuf, milli değerler ve Türk işçilerin sorunları gibi birçok konuyudile getirmiştir. Kendisine ait Kültür Evi’nde yıllardır saz dersleri vererek birçoköğrenci yetiştirmekte olan ozan, Türk Âşıklık Geleneğinin genç nesillere aktarılmasınoktasında önemli bir işlevi yerine getirmektedir

Erzurumlu Ozan Çelebi and His Poems in the Turkish Ashik Tradition in Western Europe

The Turkish citizens as workers temporarily went to the Western European countries including Germany, France, Holland, Belgium and Austria in 1961. As time passed, they started to stay there permanently and constructed the Turkish immigrant society in the countries. During this immigration process, the Turkish ashiks who went to those countries to work or give concerts played a considerable role in the transmission of the Turkish ashik tradition to Europe. One of these ashiks is Erzurumlu Ozan Çelebi who was born in Tutmaç village in Oltu district in Erzurum in 1952 and has lived in Holland since 1975. He has an important place in the Turkish ashik tradition in Western Europe and has dwelled on the subjects in his poems such as love, separation, immigration, absence from home, love for his country, death, nature, Islamic Sufism, national values and Turkish immigrants’ problems by articulating the Turkish immigrants’ feelings. He has raised a number of students by giving saz courses which is a sort of stringed instrument at his cultural house. He has fulfilled an important function in the transmission of the Turkish ashik tradition to the next generations

PDF

___

ZELYUT, Rıza. Halk Şiirinde Başkaldırı, İstanbul: Sosyal Yayınlar, 1989.
TURAN, Fatma Ahsen ve Bolçay, Ezgi (Editör). Sazın ve Sözün Sultanları Belçika’da Yaşayan Halk Şairleri, Ankara: Gazi Kitabevi, 2010.
ŞİŞMAN, Bekir, “Göçün 50. Yılında Hollanda’da Yaşayan Bir Kültür Aktarıcısı: Erzurumlu Ozan Çelebi” I. Uluslararası Âşık Sümmani ve Âşıklık Geleneği Sempozyumu Bildirileri, (31 Mayıs – 2 Haziran), s. Ankara: Birleşik Dağıtım, 2012.
ŞAHİN, İlkay. “Eşikte Yaşamak-Bir Kadın Tecrübesi Olarak Göç ve Ritüel”, Turkish Studies, Volume 4/8 Fall s.2056-2081, 2009.
SEZEN, Lütfü, İşçi Ailelerinin Gözüyle Batı Avrupa’daki Türkiye, Ankara: Kurmay Yayınları, 2004.
ÖZDEMİR, Nebi. “Âşıklık Geleneği ve Seyahat/Göç”, Uluslararası Âşık Şenlik Sempozyumu (26-27 Mart), Kafkas Üniversitesi, Kars, s.17-35, 2012.
KAFKASYALI, Ali. “Batı Avrupa’ya Giden Türklerin Sosyal ve Kültürel Meselelerinin Anadolu Âşık Edebiyatına Yansıması”, A. Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, (Prof. Dr. M. Fahrettin Kırzıoğlu Özel Sayısı), Erzurum, S.28, s.241-255. 2005.
IRMAK, Yılmaz ve Taş, Ertuğrul. “Tersine Dönen Bir Evlilik Modeli Olarak Sakarya’da Damat Alma Geleneği ve Psikolojik Etkileri” Millî Folklor, S. 96, s.216-228, 2012.
DİLÇİN, Cem. Örneklerle Türk Şiir Bilgisi, Ankara: TDK Yayınları, 2000.
ÇOBANOĞLU, Özkul. Âşık Tarzı Edebiyat Geleneği ve İstanbul, İstanbul: 3F Yayınevi, 2007.
ATASEVER, Mustafa. Bir Gurbet Şairi Ozan Dursun Çelebi Hayatı ve Şiirleri, İstanbul: Kaplan Ofset, 1999.