CİNSİYETE GÖRE DİNDARLIK: BİR METAANALİZ ÇALIŞMASI

Cinsiyete göre dindarlık konusu her zaman tartışılmaktadır. Erkeklerin mikadınların mı daha dindar olduğu sorusu verilerle belirlenmelidir. Bu çalışmadaTürkiye’de yapılmış olan lisansüstü tezlerlerde, cinsiyete göre genel dindarlık,dini inanç boyutu ve dini ibadet boyutunda meta-analiz yapılması amaçlanmıştır.İlk olarak anahtar kelimeler belirlenip YÖK Ulusal Tez Merkezi’nden tezlerincelenmiştir. Dindarlıkla ilgili olan tezler indirilip dâhil etme ölçütlerine göremeta-analiz yapılabilecek tezler belirlenmiştir. Dâhil etme kriterlerine uyan 18doktora ve 66 yüksek lisans tezi olmak üzere toplamda 84 tez meta-analizişlemine alınmıştır. Ardından meta-analiz istatistik yöntemine bağlı kalınarakkodlama yapılmıştır. Meta-analizde standart ortalama farkı (dini inançboyutunda ortalama farkı), rassal etki modeli, forest plot ve funnel plot testlerikullanılmıştır. Çalışmada Revman 5 (Review Manager 5) programı aracılığıylaanaliz yapılmıştır. Çalışmanın genel dindarlıkta örneklem sayısı erkeklerde18255 kadınlarda ise 20529, dini inanç boyutunda erkeklerde 4979 kadınlarda5886, dini ibadet boyutunda ise erkeklerde 5635 kadınlarda 6429 kişidir.Çalışmanın bulgularına göre genel dindarlık, dini inanç boyutu ve dini ibadetboyutunda meta-analizin tüm istatistiki değerlerinin anlamlı olduğu veheterojen dağılım gösterdiği tespit edilmiştir. Cinsiyete göre genel dindarlık, diniinanç boyutu ve dini ibadet boyutunda kadınların lehine bir durum olduğu tespitedilmiştir. Her üç boyutta da kadınların erkeklerden daha dindar olduğubulgulanmıştır. Meta-analizde genel dindarlığın etki büyüklüğü-0.11 [-0.15, -0.07], dini inanç boyutunun etki büyüklüğü -0.11 [-0.16, -0.06], dini ibadetboyutunun etki büyüklüğü ise -0.21 [-0.31, -0.11] olarak saptanmıştır. Yapılanmeta-analiz çalışmasının tüm boyutlarda heterojen dağılım göstermesi veistatistiki olarak anlamlı (P

___

  • ACAT, B. (2019). Ergenlerde dindarlık, değerler, internet bağımlılığı ve hayat memnuniyeti ilişkisi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversite, İstanbul, Türkiye. Türkiye.
  • AKBOLAT, A. (2014). Yaşlılık döneminde yaşam kalitesi ve dindarlık ilişkisi (Şanlıurfa ili örneği). (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya, Türkiye.
  • AKSOY, E. (2019). Yetişkinlik döneminde hayatı anlamlandırma ve dindarlık ilişkisi (Gaziantep örneğinde). (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi, Sakarya, Türkiye.
  • AKYILDIZ, Y. Ö. (2019). Üniversite öğrencilerinde bilinçli farkındalık düzeyi ile dindarlık düzeyi arasındaki ilişki. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
  • ALICIKUŞU, M. (2013). Lise öğrencilerinde dindarlık ve akademik başarı ilişkisi Kahramanmaraş örneği. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Kahramanmaraş, Türkiye.
  • ALLPORT, G.W., & ROSS, J.M. (1967). Personal religious orientation and prejudice. Journal of Personality and Social Psychology, 5(4), 432-443.
  • ALTUN, R. (2015). Üniversite öğrencilerinde dindarlık ve narsisizm ilişkisi. (Yayınlanmamış doktora tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun, Türkiye.
  • ARSLAN, D. A. (2019). Dindarlık ile evlilik uyumu arasındaki ilişkinin bazı kişisel değişkenler açısından incelenmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Gaziantep Üniversitesi, Gaziantep, Türkiye.
  • ARSLAN, Z. (2006). Öğretmenlerde dindarlık, değerler ve iş doyumu üzerine bir araştırma. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
  • ASHMAWY, M. F. A. A. (2016). Ortaöğretim öğrencilerinde dindarlık ve narsisizm ilişkisi (Sinop örneği). (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun, Türkiye.
  • ATÇEKEN, M. (2014). Dindarlık, evlilik doyumu ve kişilik özelliklerinin bağışlama ile ilişkisi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Haliç Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
  • AYDEMİR, R. E. (2008). Dindarlık ve mutluluk ilişkisi (ilk yetişkinlik dönemi). (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun, Türkiye.
  • AYDIN, F. E. (2019). İşe bağımlılık, dindarlık, ve hayat memnuniyeti arasındaki ilişkilerin incelenmesi: Avukatlar üzerine nicel bir araştırma. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
  • AYTEN, A., & KORKMAZ, S. (2020). The relationships between religiosity, prosociality, satisfaction with life and generalised anxiety: a study on Turkish Muslims. Journal Health, Religion & Culture, 22 (1), 1-14.
  • AYTEN, A. (2009). Prososyal davranışlarda dindarlık ve empatinin rolü. (Yayınlanmamış doktora tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
  • BAYRAM, N. (2019). Popüler ve kitabi dindarlık arasındaki gerilim ve iletişim (Malatya Örneği). (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). İnönü Üniversitesi, Malatya, Türkiye.
  • BORENSTEIN, M., HEDGES, L. V., HIGGINS, J. P. T., & ROTHSTEIN, H. R. (2009). Introduction to metaanalysis. West Sussex: John Wiley & Sons Ltd.
  • CEVİZ, F. H. (2009). Orta yaş ve yaşlılıkta dindarlık, mistik tecrübe ve benlik saygısı. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
  • CİRHİNLİOĞLU, F. G., & Ok, Ü. (2011). Kadınlar mı Yoksa Erkekler mi Daha Dindar?. Zeitschrift für die Welt der Türken/Journal of World of Turks, 3(1), 121-141.
  • ÇAKIR, B. (2015). Ortaokul öğretmenlerinin dindarlık düzeyleri ile empatik eğilim düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi (Ünye örneği). (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun, Türkiye.
  • ÇAMUR, Z. (2014). Yaşamda anlam ve dindarlık ilişkisi (geç ergenlik dönemi). (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun, Türkiye.
  • ÇAPAR, B. (2008). Farklı orta öğretim öğrencilerinde dindarlık ile benlik saygısı arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir, Türkiye.
  • ÇAPÇIOĞLU, İ. (2008). Sosyo-politik tutumlar ve dindarlık ilişkisi –ilahiyat fakülteleri örneği-. (Yayınlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara, Türkiye.
  • ÇELİK, R. B. (2019). Rüya temaları-dindarlık ilişkisi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta, Türkiye.
  • ÇETİN, Ü. F. (2010). Ortaöğretim düzeyi gençlerde dindarlık-empati ilişkisi (Isparta örneği). (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta, Türkiye.
  • ÇITIR, Y. Y. (2016). Ergenlik döneminde dindarlık, şükür ve hayat memnuniyeti (İstanbul Pendik örneği). (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
  • ÇOBAN, R. (2013). Lise öğrencilerinde dindarlık ve sanal bağımlılık arasındaki ilişki üzerine bir araştırma (Burdur Gölhisar örneği). (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta, Türkiye.
  • ÇURUM, E. E. (2015). Dindarlık ve iş stresi ilişkisi (Samsun örneği). (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun, Türkiye.
  • DAĞCI, A. (2014). Pozitif psikoloji bağlamında umudun dindarlıkla ilişkisi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya, Türkiye.
  • DAĞLI, E. N. (2010). Yaşlılarda ölüm kaygısı ve dindarlık. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya, Türkiye.
  • DEMİR, M. (2017). Dindarlık-yardımseverlik ilişkisi (Malatya örneği). (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Erciyes Üniversitesi, Kayseri, Türkiye.
  • DİNÇER, S. (2014). Eğitim bilimlerinde uygulamalı meta-analiz. Pegem Atıf İndeksi, 2014(1), 1-133.
  • DİYANET İşleri Başkanlığı. (2014). Türkiye’de dini hayat araştıması. Ankara:Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
  • DOKUR, A. S. (2019). Yetişkinlik dönemi kişilerarası güven ve dindarlık ilişkisinin psikolojik tahlili (Osmaniye örneğinde). (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi, Sakarya, Türkiye.
  • EKMEKÇİ, S. (2016). Benlik saygısı ve dindarlık ilişkisi: Denizli örneği. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta, Türkiye.
  • EMRE, Y. (2013). Değişen dünyada değer yönelimleri ve dindarlık: KKTC örneği. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi, Adana, Türkiye.
  • EMRE, Y. (2019). Üniversite öğrencilerinde mizah anlayışı ve dindarlık: Çukurova Üniversitesi örneği. (Yayınlanmamış doktora tezi). Çukurova Üniversitesi, Adana, Türkiye.
  • ERDEN, M. (2019). Ergenlik döneminde dindarlık eğilimi ve riskli davranışlar arasındaki ilişki. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Dicle Üniversitesi, Diyarbakır, Türkiye.
  • FRİEDRİCH, J. O., ADHIKARI, N. K., & BEYENE, J. (2011). Ratio of means for analyzing continuous outcomes in meta-analysis performed as well as mean difference methods. Journal of clinical epidemiology, 64(5), 556- 564.
  • GEÇİOĞLU, A. R. (2018). Evlilik uyumu-dindarlık ilişkisi: Adana örneği. (Yayınlanmamış doktora tezi). Çukurova Üniversitesi, Adana, Türkiye.
  • GENCER, N. (2019). Hemodiyaliz hastalarında dindarlık ve öznel iyi oluş. (Yayınlanmamış doktora tezi). Hitit Üniversitesi, Çorum, Türkiye.
  • GEZENLER, A. (2019). Orta yetişkinlik dönemi dindarlık ve mutluluk ilişkisi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun, Türkiye.
  • GLASS, G. V. (1976). Primary, secondary, and meta-analysis of research. Educational researcher, 5(10), 3-8.
  • GÜNAY, Ü. (1999). Dinin bireysel ve toplumsal boyutu. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Özel Sayı.
  • GÜRSU, O. (2011). Ergenlik döneminde psikolojik sağlık ve dindarlık ilişkisi. (Yayınlanmamış doktora tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya, Türkiye.
  • GÜVEN, F. (2019a). Makyavelizm ve dindarlık ilişkisi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale, Türkiye.
  • GÜVEN, H. (2008). Depresyon ve dindarlık ilişkisi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
  • GÜVEN, M. (2019). Narsisizm alçakgönüllülük ve dindarlık ilişkisi. (Yayınlanmamış doktora tezi). Atatürk Üniversitesi, Erzurum, Türkiye.
  • HASANKAHYAOĞLU, H. R. (2008). Dindarlık ve empati ilişkisi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya, Türkiye.
  • HÖKELEKLİ, H. (2010). Din psikolojisine giriş. İstanbul: Dem Yayınları.
  • IŞIK, H. (2018). Kişilik ve dindarlık ilişkisi (Artvin ili örneği). (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Rize, Türkiye.
  • İSLAMBAY, D. (2014). A preliminary analysis of non-materıal beliefs in Turkish sample: The predictibility of locus of control, system justification, religious/spiritual coping and religiosity. (Unpublished master’s thesis). Middle East Technical University, Ankara, Turkey.
  • KARACA, F. (2000). Ölüm psikolojisi. İstanbul: Beyan Yayınları.
  • KAVUN, Y. (2016). Ergenlerde dindarlık ve insani değerler. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya, Türkiye.
  • KAYIKLIK, H. (2005). Psikolojik açıdan inanç, iman ve şüphe. A. Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi, 46 (1), 133-155.
  • KELEŞ, A. (2019). Din görevlilerinde dindarlık ve mutluluk arasındaki ilişki (Sivas örneği). (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Sivas Cumhuriyet Üniversitesi, Sivas, Türkiye.
  • KELEŞ, F. (2019). Duygusal zekâ ve dindarlık. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya, Türkiye.
  • KILIÇ, A. A. (2019). Yetişkinlerin aldıkları din eğitimi ile dindarlık düzeyleri arasındaki ilişki (ismek örneği). (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi, Sakarya, Türkiye.
  • Kımter, N. (2008). Benlik saygısı ve dindarlık ilişkisi. (Yayınlanmamış doktora tezi). Uludağ Üniversitesi, Bursa, Türkiye.
  • KIRAÇ, F. (2007). Dindarlık eğilimi, varoluşsal kaygı ve psikolojik sağlık. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara, Türkiye.
  • KIZILGEÇİT, M. (2011). Yalnızlık umutsuzluk ve dindarlık ilişkisi. (Yayınlanmamış doktora tezi). Atatürk Üniversitesi, Erzurum, Türkiye.
  • KOÇ, M. (2008). Yetişkinlik döneminde dindarlık ile benlik kavramı değişkenleri arasındaki ilişki. (Yayınlanmamış doktora tezi). Uludağ Üniversitesi, Bursa, Türkiye.
  • KÖFTEGÜL, Ö. (2018). Yetişkin bireylerde ölüm kaygısı ve dindarlık. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale, Türkiye.
  • KULA, N. (2001). Kimlik ve din. İstanbul: Ayışığı Kitapları.
  • KURNAZ, S. (2019). İçe dönük-dışa dönük kişilik yapısı dindarlık ilişkisi: SDÜ örneği. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta, Türkiye.
  • LIPSEY, M. W., & WILSON, D. B. (2001). Practical meta-analysis. USA:SAGE publications, Inc.
  • MEHMEDOĞLU, A. U. (2004). Kişilik ve din. İstanbul: Dem Yayınları.
  • MUTLU, E. (2013). İç güdümlü ve dış güdümlü dindarlık ile ölüm kaygısı arasındaki ilişki: üniversite öğrencileriyle bir çalışma. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Işık Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
  • NALBANT, H. (2010). Üniversite öğrencilerinde dindarlık ile başarı algısı arasındaki ilişki üzerine bir araştırma (Makü örneği). (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta, Türkiye.
  • OMAY, Z. M. (2019). Üniversite öğrencilerinin öz-anlayış düzeylerinin hayat memnuniyeti ve dindarlık yönelimleri açısından incelenmesi (M.Ü. ilâhiyat fakültesi öğrencileri örneği). (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
  • ÖZKAN, O. (2016). Öfke kontrolü ve dindarlık ilişkisi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta, Türkiye.
  • ÖZTÜRK, E. E. (2013). İyimserlik ve dindarlık. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
  • ÖZTÜRK, Y. (2017). Ergenlerde dindarlık ile öznel iyi oluş arasındaki ilişkinin incelenmesi (Çarşamba örneği). (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Hitit Üniversitesi, Çorum, Türkiye.
  • ÖZTÜRK, Z. A. (2007). İlköğretim öğrencilerinde (4., 5., 6., 7. ve 8. sınıflar) dindarlık ile kaygı arasındaki ilişki. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi, Adana, Türkiye.
  • SAĞIR, R. (2019). Ergenlerde dindarlık, öz denetim ve hayat memnuniyeti ilişkisi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
  • SAĞLAM, M., & Yüksel, İ. (2007). Program değerlendirmede meta-analiz ve meta-değerlendirme. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18 (1), 1-14.
  • SEVİNDİK, D. (2015). Orta yaş dönemi bireylerde dindarlık- mutluluk ilişkisi: Denizli örneği. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta, Türkiye.
  • SEZGİN, K. (2016). Üniversite öğrencilerinin psikolojik sağlamlık ve dindarlık düzeylerinin incelenmesi (Dicle Üniversitesi Örneği). (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Dicle, Diyarbakır, Türkiye.
  • SHOR, E., & ROELFS, D. J. (2013). The longevity effects of religious and nonreligious participation: A meta‐analysis and meta‐regression. Journal for the Scientific Study of Religion, 52(1), 120-145.
  • SOYAK, E. (2013). Popüler dindarlık düzeyinin din sosyolojisi açısından incelenmesi (Battalgazi örneği). (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). İnönü Üniversitesi, Malatya, Türkiye.
  • SÖNMEZ, Ö. A. (2012). Religiosity, self-monitoring and political participation: A research on university students. (Unpublished doctoral dissertation). Middle East Technical University, Ankara, Turkey.
  • STARK, R., & Glock. C.Y. (1974). American piety: The nature of religious commitment, Third Printing, USA: University of California Press.
  • STERNE, J. A., SUTTON, A. J., IOANNIDIS, J. P., TERRIN, N., JONES, D. R., LAU, J., ... & TETZLAFF, J. (2011). Recommendations for examining and interpreting funnel plot asymmetry in meta-analyses of randomised controlled trials. Bmj, 343, d4002.
  • SUTTON, A.J., ABRAMS, K.R., JONES, D.R., SHELDON, T.A., SONG, F. (2000). Methods for meta analysis in medical research. New York: John Wiley and Sons LTD.
  • ŞENGÜL, F. (2007). Dindarlık ve ruh sağlığı ilişkisi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
  • ŞENTEPE, A. (2016). Ruh sağlığı belirtilerinin yordayıcısı olarak affetme ve dindarlık ilişkisi. (Yayınlanmamış doktora tezi). Sakarya Üniversitesi, Sakarya, Türkiye.
  • ŞENTEPE, A. & GÜVEN, M. (2015). Kiişilik özellikleri ve dindarlık ilişkisi üzerine ampirik bir araştırma. Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 7 (31), 27-44.
  • TARHAN, N. (2011). İnanç psikolojisi: Ruh, beyin ve akıl üçgeninde insanoğlu. İstanbul: Timaş Yayınları.
  • The Future of World Religions: Population Growth Projections, 2010-2050. http://www.pewforum.org/2015/04/02/religious-projections2010-2050 (06.01.2020).
  • TOKAT, O. (2012). Orta öğretim öğrencilerinde kaygı ve dindarlık ilişkisinin incelenmesi (Denizli örneği). (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta, Türkiye.
  • TOKUR, B. (2011). Stres-dindarlık ilişkisi üzerine bir araştırma. (Yayınlanmamış doktora tezi). Atatürk Üniversitesi, Erzurum, Türkiye.
  • TOPRAK, B. (2019). Sindirim sistemi kanseri tanısı alan hastalarda cerrahi girişim öncesi tanatofobinin dindarlık ile ilişkisi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir, Türkiye.
  • TURA, H. (2019). Dindarlık, affetme ve psikolojik iyi oluş ilişkisi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
  • TÜRKER, N. Y. (2018). Yetişkinlerde dindarlık ve psikolojik sağlamlık ilişkisi üzerine bir araştırma. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Uludağ Üniversitesi, Bursa, Türkiye.
  • ULUSAL, R. (2019). Ergenlik döneminde narsisizm, dindarlık ve sosyal medya tutumları ilişkisi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
  • UYSAL, V. (2015). Genç yetişkinlerde affetme eğilimleri ve dinî yönelim/dindarlık. Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, 48 (1), 35-56.
  • UZUN, S. K. (2019). Narsisizm ve dindarlık ilişkisi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
  • VURAL, M. E. (2016). Yetişkinlerde alçakgönüllülük, dindarlık ve psikolojik iyi oluş ilişkisi.(Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
  • YAKUT, S. (2012). Lise öğrencilerinde dindarlık-şiddet eğilimi ilişkisi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta, Türkiye.
  • YAKUT, S. (2016). Öğretmenlerde yabancılaşma, yalnızlık ve dindarlık ilişkisi: Polatlı Örneği. (Yayınlanmamış doktora tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta, Türkiye.
  • YAPICI, A. (2012). Türk toplumunda cinsiyete göre dindarlık farklılaşması: Bir Meta-analiz denemesi. Fırat Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi Dergisi, 17 (2), 1-34.
  • YAPICI, A. (2016). Cinsiyete göre farklılaşan dindarlıklar ve kadınlarda dinsel yaşamın farklı görüntüleri. Dini Araştırmalar, 19(49), 131-161.
  • YILDIRIM, E. (2019). Üniversite öğrencilerinde dindarlık ve modernleşme algısı: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi örneği. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Sivas Cumhuriyet Üniversitesi, Sivas, Türkiye.
  • YILMAZ, F. (2019). Dindarlık ve hoşgörü ilişkisi (Konya merkez ilçelerinde görev yapan öğretmenler örneği). (Yayınlanmamış doktora tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya, Türkiye.
  • YILMAZ, S. (2016). Ortaöğretim öğrencilerinin dindarlık düzeyi ile problemli internet kullanımı arasındaki ilişkilerin incelenmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale, Türkiye.
  • YOĞURTÇU, F. (2009). Yetişkinlerde dindarlık ve ruh sağlığı. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi, Sakarya, Türkiye.
  • YORULMAZ, M. (2019). Bireysel ve takım sporcularının dindarlık ile saldırganlık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun, Türkiye.
  • YOZGAT, B. (2019). Pozitif psikoloji kapsamında üniversite öğrencilerinde dindarlık diğerkâmlık ilişkisi (İnönü Üniversitesi örneği). (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Amasya Üniversitesi, Amasya, Türkiye.
  • ZENGİN, A. Ç. (2019). Dindarlık ve toplumsal cinsiyet ayrımcılığı. (Yayınlanmamış doktora tezi). Sivas Cumhuriyet Üniversitesi, Sivas, Türkiye.