AHLAKİ OLGUNLUK ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

Bu çalışma literatürde yer alan ahlaki olgunluk ölçeklerinin geliştirilmesininüzerinden çok zaman geçmiş olması ve mevcut ölçeklerin madde sayılarının fazlaolması ayrıca istatistik alanında yaşanan yeni gelişmelerin de olduğudüşünülerek güncel bir ahlaki olgunluk ölçeğinin geliştirilmesi amacıylayapılmıştır. Çalışmada karma yöntem desenlerinden keşfedici sıralı desenkullanılmıştır. Ölçek için gerekli veriler 2015-2016 eğitim öğretim yılındaYakutiye ilçesinde (Erzurum Merkez) farklı liselerde öğrenim görmekte olan liseöğrencilerinden oluşan çalışma grubundan elde edilmiştir. Çalışma grubu 378(199 Kız %52.6, 179 Erkek %47.4) öğrenciden oluşmaktadır. Çalışmanınsonucunda 17 madde ve tek boyuttan oluşan, toplam varyansın % 43,35’iniaçıklayan bir ölçek geliştirilmiştir. Ölçeğin güvenirliğine ilişkin yapılananalizlerde ise Cronbach Alfa .916, iki yarı güvenirliği ise .891 olarakbulunmuştur. Açımlayıcı faktör analizi sonucunda elde edilen yapı, doğrulayıcıfaktör analizi ile test edilmiş ve bu yapının doğrulandığı görülmüştür. Ortayaçıkan modelin uyum indeksleri x2/sd=2.78, RMSEA=.069, RMR=.051SRMR=.045, GFI=.91, AGFI=.88, CFI=.97, NNFI=.97, IFI=.97 şeklindedir. Bubulgular elde edilen ölçeğin geçerli ve güvenilir olduğunu göstermektedir.

THE DEVELOPMENT MORAL MATURITY SCALE: VALIDITY AND RELIABILITY STUDY

Determining the level of moral maturity that has an effect on the individual's behavior is important for understanding the individual and his behaviors. For this reason, many studies have been conducted to determine the various aspects of the moral status of individuals. In these studies, questionnaires consisting of a single question mostly based on taking opinions or moral judgment, moral development, determination of values etc. measurement tools were used. A small scale development study has also been carried out in the name of moral maturity. The first of these is the moral maturity scale developed by Dilmaç (1999). Developed for primary school students, the scale was designed as a onedimensional Likert type and consists of 37 positive and 29 negative statements in total (Dilmaç, 1999). Another scale included in the literature with the name of moral maturity scale was developed by Şengün and Kaya (2007). The scale, which is also designed as a Likert type, is intended for high school students. It consists of 66 items and one dimension in total. The variance explained by society was calculated as 20.74% (Şengün & Kaya, 2007). In this study, a new scale was developed due to the fact that a long time has passed since the developed scales and also the number of items in both scales was high.

PDF

___

AVCI, A. (2010). Eğitimde şiddet olgusu lise öğrencilerinde şiddet, saldırganlık ve ahlakî tutum ilişkisi: Küçükçekmece ilçesi örneği (Doktora tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir. (Tez No. 273537)
AYDIN, M. (1989). Ahlak (İslam felsefesi). Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisiiçinde (c.2, ss. 10-14). İstanbul: Diyanet Vakfı Yayınları.
BACANLI, H. (2015). Eğitim psikolojisi (22. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
BAKIRCIOĞLU, R. (2012). Ansiklopedik eğitim ve psikoloji sözlüğü. Ankara: Anı Yayıncılık.
BAYRAM, N. (2011). Yapısal eşitlik modellemesine giriş. Ankara: Ezgi Kitabevi.
BRYMAN, A. ve Cramer, D. (2001). Quantitative data analysis with SPSS release 10 for Windows. London: RoutledgePress.
BÜYÜKÖZTÜRK, Ş. (2011). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı: İstatistik, araştırma deseni, SPSS uygulamaları ve yorum. Ankara: Pegem Akademi.
BÜYÜKÖZTÜRK, Ş., ÇAKMAK, E. K., AKGÜN, Ö. E., KARADENİZ, Ş., & DEMİREL, F. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
COMREY, A. L.,And Lee, H. B. (1992). A firstcourse in factoranalysis. MultivariateBehavioralResearch, 1, 245-276.
CRESWELL, J. W., FETTERS, M. D., & IVANKOVA, N. V. (2004). Designing a mixed methods study in primary care. The Annals of Family Medicine, 2(1), 7-12.
CRONBACH, L. J. (1951). Coefficient alpha and the internal structure of tests. Psychometrika, 16(3), 297-334. doi:10.1007/BF02310555
ÇAĞRICI, M. (1989). Ahlak. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisiiçinde (c.2, ss. 1-9). İstanbul: Diyanet Vakfı Yayınları.
ÇOKLUK, Ö.; ŞEKERCİOĞLU, G., & BÜYÜKÖZTÜRK, Ş. (2014). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve LISREL uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi.
DİLMAÇ, B. (1999). İlköğretim öğrencilerine insanî değerler eğitiminin verilmesi ve bu eğitimin ahlaki olgunluk ölçeği ile sınanması (Yüksek lisans tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir. (Tez No. 87087)
ERKUŞ, A. (2011). Davranış bilimleri için bilimsel araştırma süreci. Ankara: Seçkin yayınları.
FIELD, A. (2009). Discovering statistic using SPSS for Windows. London: SAGE Publications.
GÜNGÖR, E. (2010). Ahlak psikolojisi ve sosyal ahlak. İstanbul: Ötüken Neşriyat.
IBN MANZUR, M. (1968). Lisan al-‘arab. Beirut: Dar al-Sadir.
JÖRESKOG, K. G.,& SÖRBOM, D. (1996). PRELIS 2 user's reference guide: A program for multivariate data screening and data summarization: A preprocessorfor LISREL. Scientific Software International.
KASS, R. A. & TINSLEY, H. A. (1979). Factoranalysis. Journal of Leisure Research, 11, 120-138.
KLİNE, R. B. (2011). An easy guide to factor analysis. New York: The Guilford Press.
MEYDAN, C. H. ve ŞEŞEN, H. (2011). Yapısal eşitlik modellemesi AMOS uygulamaları. Ankara: Detay Yayıncılık
OĞUZKAN, A.F. (1981). Eğitim terimleri sözlüğü. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
PALLANT, J. (2005). SPSS survival manual: a step by step guİde to data analysis using SPSS for Windows. Australia: AustralianCopyright.
SCHMIDT, P. F. (1999). “Character assessment scale”. In P. C. Hill & R. W. Hood (Eds) Measures of religiosity (pp.230-242). Birmingham, Alabama: Religious Education Press.
SEÇER, İ. (2015). SPSS ve LISREL ile pratik veri analizi: Analiz ve raporlaştırma. Ankara: Anı Yayıncılık.
ŞENGÜN, M. & KAYA, M. (2007). Ahlaki olgunluk ölçeği geçerlik ve güvenirlik çalışması. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi,24(24- 25), 51-64.
ŞİMŞEK, Ö. F. (2007). Yapısal eşitlik modellemesine giriş; Temel ilkeler ve LISREL uygulamaları. Ankara: Ekinoks Yayıncılık.
TABACHNICK, B. G. &FIDELL, L. S. (2007). Using multivariate statistics. Boston: Allynand Bacon.
TEKİN, İ. (2018). İnsan-ı Kâmil anlayışı bağlamında ahlak eğitimine kuramsal bir yaklaşım (Doktora tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir. (Tez No. 502384)
TEZBAŞARAN, A. (1997). Likert tipi ölçek hazırlama kılavuzu. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
URAL, A. ve KILIÇ, İ. (2005). Bilimsel araştırma süreci ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Detay Yayıncılık.