Safahat'taki İsyanı "Arbede" Başlığı Altında Okumak

Özet: Makale, Mehmet Akif'in Safahat'ta yer alan bazı şiirlerinin "arbede" kavramı altında değerlendirilip değerlendirilemeyeceğini ele alıyor. Makalede öncelikle tasawufi bir anlatım biçimi olan "arbede" tarif edilmiş, ardından, da Mehmet Akif'in sözü edilen şiirlerinin bu kavram etrafında okunup okunamayacağı tartışılmıştır. Sonuç kısmında ise Şinasi, Ziya Paşa, Namık Kemâl ve Yahya Kemâl'in Akif'in şiirleriyle benzerlik gösteren şiirlerine kısaca temas edilmiştir.

To Read the Safahats' Rebellion on the Term of the "Arbede"

Abstract: This article tries to argue if some of Mehmet Akif Ersoy's poems could be examined under the term of the "arbede" (the mystic rebellion) or not. At first, the term of arbede was descripted and then the poems were diseussed to see if they were related with the arbede. At the end, these poems were compared with some other poets' poems in the westernalisation period in the Turkish literature; like Şinasi, Ziya Paşa, Namık Kemâl and Yahya Kemâl Beyatlı.

___

AKTAŞ, Şerif (1996), Yenileşme Dönemi Türk Şiiri ve Antolojisi, Ankara: Akçağ Yayınları.

BEYATLI, Yahya Kemâl (1970), Eğil Dağlar, İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.

DEMİRCİ, Mehmet (1993), Yahya Kemâl ve Mehmet Akif'te Tasavvuf, İzmir: Akademi Kitabevi.

DOĞAN, D. Mehmet (1998), Camideki Şair, MehmedÂkif, İstanbul: İz Yayınları.

EKİZ, Osman Nuri (1985), Şinasi, Hayatı, Sanatı, Eserleri, İstanbul: Kastaş Yayınları.

ERSOY, Mehmet Akif (1986), Safahat, İstanbul: İnkılap ve Aka Kitabevi.

GÖÇGÜN, Önder (1987), Ziya Paşa, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.

GÜR, Muhammet (1997), "Mehmet Akif Ersoy'un Edebiyat Anlayışı", Vefatının 60. Yılında Mehmet Akif Sempozyumu Bildirileri, 30 Aralık 1996, İstanbul: İslam Tarih, Sanat ve Kültürünü Araştırma Vakfı (İŞAR).

KURNAZ,; Cemâl - TATÇI, Mustafa (2001), Türk Edebiyatında Sathiye, Ankara: Akçağ Yayınları.

Mehmed Emin Yurdakul'un Eserleri I, Şiirler(1989), (Haz. Fevziye Abdullah Tansel), Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.

Namık Kemâl'in Şiirleri, (Haz. Ali Ertem), (1957), İstanbul: İstanbul Kitabevi.

OKAY, Orhan (1988), Bir Karakter Heykelinin Anatomisi, Ankara: Akçağ Yayınları.

TANPINAR, Ahmet Hamdi (1982), Ondokuzuncu Asır Türk Edebiyatı Tarihi, İstanbul: Çağlayan Kitabevi.

ULUDAĞ, Süleyman (1991), "Arbede Maddesi" TDVİA, (C. 3), İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınlan.

ULUDAĞ, Süleyman (1999), Tasavvuf Terimleri Sözlüğü, İstanbul: Marifet Yayınları.

Yeni Türk Edebiyatı Antolojisi II (1978), 1865-1876 (Haz. M. Kaplan, İ. Enginün, B. Emil), İstanbul: Edebiyat Fakültesi Yayınları.