Anlatı Bağlamında Tarihyazımının Sorunları

Bu çalışmada anlatı kavramının durumu ve sınırları, tarihyazımı ve edebiyat ekseninde tartışılmıştır. Tarihyazımında en yaygın kullanılan tarz anlatıdır. Bu yüzden, anlatı-tarih ilişkisinin anlaşılması önemlidir. Anlatı, geçmişe ilişkin geliştirilmiş bir söylem biçimidir. Tarihin anlatı tarzında yazılması bütünlüklü bir görünüm vermektedir. Bunun yanında anlatı, tarihte bir süreklilik duygusu oluşturmaktadır. Buna karşın anlatı ile birlikte tarihyazımında pek çok sorun da ortaya çıkmaktadır. Bunlar; bir üst-anlatı olarak tarihin ve diyakronik zaman çizgisi yaklaşımının yol açtığı olumsuzluklarıdır. Bu çalışmada tarihçilerin geleneksel alışkanlıklarından kaynaklı bu sorunlar analiz edilmiş, çözüm önerileri sunulmuştur

The Problems of Historiography within the Context of Narrative

This study discusses both the limitations and the benefits of narrative within the context history and literature. Because narrative is the most widely used style in historiography, the relationship between narrative and history needs to be examined. Narratives of the past form a variety of discourses, and the narrativization of history gives us a complete view of the past. In addition, narrative constitutes a sense of duration in history. However, narrative also generates many problems in historiography. These are questions of history as metanarrative and the diachronic approach in historiography. This study analyzes the questions that originate from historians' praxis and makes suggestions with regard to the highly problematic use of narrative in historiography.

PDF

___

Arı, Bülent ve Halil İnalcık (2011). "Klasik Dönem Osmanlı Tarihçiliği" Türkiye'de Tarihyazımı. Vahdettin Engin ve Ahmet Şimşek (ed.). İstanbul: Yeditepe Yay. 107-136.
Ata, Bahri (2000). "Tarih Öğretiminde Bir Araç Olarak Tarihî Romanlar". Türk Yurdu 153-154: 158-166.
Barthes, Roland (1983). "Anlatıların Yapısal Çözümlemesine Giriş". Çev. Meh- met Rifat. Yazko Çeviri 2 (11): 123-127. YAZ 2011 / SAYI 58
Baysal, Alev (2007). "8. Yüzyıl İngilteresinde Tarih Yazım Kuramları ve Tarihi Roman." TURKCE/17_cilt/alev.htm. 09.06.2011.
Bıçak, Ayhan (1999). Tarih Bilimi. İstanbul: Çantay Kitabevi.
Birkan, Tuncay (2008). Modernizm İdeolojisi (Edebiyat Yazıları). Çevrimiçi Ulaşım: http://www.metiskitap.com/Metis/Catalog/Text/59412 (09.06.2011).
Burke, Peter (1994). Tarih ve Toplumsal Kuram. Çev. Mete Tuncay. İstanbul: Tarih Vakfı Yay.
Breisach, Ernest (2009). Tarihyazımı. Çev. Hülya Kocaoluk. İstanbul: Yapı Kredi Yay.
Chartier, Roger (1997). Yeniden Geçmiş. Çev. Lale Arslan, Ankara: Dost Kitabevi.
De Certeau, Michel (2009). Tarih ve Psikanaliz, Bilim ile Kurgu Arasında. Çev. Ayşegül Sönmezay. İstanbul: Türkiye İş Bankası Yay.
Demiriş, Bedia (2008). Antikçağda Tarih Yazmak. Çevrimiçi Ulaşım: www.scribd.com/doc/51489854/antik-ca%C4%9Fda-tarih-yazmak (09.06.2011).
Erlevent, Damla (2005). Halide Edib Adıvar'ın Son Dönem Romanlarında İstanbul'da Gündelik Hayat ve Müzik. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Bil- kent Üniversitesi.
Fay, Brain (2001). Çağdaş Sosyal Bilimler Felsefeleri Çokkültürlü Bir Yaklaşım. Çev. İsmail Türkmen. İstanbul: Ayrıntı Yay.
Fayda, Mustafa ve Mustafa Küçükaşçı (2011). "Ortaçağ İslâm Dünyasında Arapça Tarih Yazımı". Türkiye'de Tarihyazımı. Vahdettin Engin ve Ahmet Şimşek Ed. İstanbul: Yeditepe Yay. 69-105.
Greenblatt, Stephen (2003). "Yeni Tarihselcilik". Çev. Türkan Mignon. Hece (Eleştiri Özel Sayısı) 7 (77-79): 744-749.
Halkın, Leon (1989). Tarih Tenkidinin Unsurları. Çev. Bahaeddin Yediyıldız. Ankara: TTK Yay.
Hartog, François (2000). Tarih, Başkalık ,Zamansallık. Ankara: Dost Kitabevi.
Hence-Leonard (1948). Helen-Latin Eskiçağ Bilgisi. Çev. Suad Baydur. İstanbul: İÜ Yay.
Husbands, Chris (1996). Historical Forms: Narratives and Stories, What is History Teaching? Buckingham: Open University Press.
Iggers, George (2000). Yirminci Yüzyılda Tarihyazımı. İstanbul: Tarih Vakfı Yay.
Jenkins, Keith (1997). Tarihi Yeniden Düşünmek. Ankara: Dost Kitabevi.
Kafesoğlu, İbrahim (1963). "Tarih İlmi ve Bizde Tarihçilik". Tarih Dergisi 13 (17-18): 1-16. YAZ 2011 / SAYI 58
Koçak, Kemal (1997). Cumhuriyet Dönemi Tarih Eğitimi. Doktora Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.
Kütükoğlu, Mübahat (1995). Tarih Araştırmalarında Usul. İstanbul: Kubbealtı Yay.
Lyotard, Jean François (1990). Postmodern Durum. Çev. Ahmet Çiğdem. İstanbul: Ara Yay.
Munslow, Alun (2000). Tarihin Yapısökümü. Çev. Abdullah Yılmaz. İstanbul: Ayrıntı Yay.
Opperman, Serpil Tunç (1999). Postmodern Tarih kuramı: Tarih Yazımı, Roman ve Yeni Tarihselcilik. Ankara: Evin Yay.
Özcan, Abdulkadir (2003). "Fatih Devri Tarih Yazıcılığı ve Literatürü". EÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 14: 55-62.
Özçelik, İsmail (1993). Tarih Araştırmalarında Yöntem ve Teknikler. Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
Safran, Mustafa ve Ahmet Şimşek (2009). "Tarih Yazımında Bir Sorun: Tarih ve Zaman İlişkisi", Tarihin Peşinde Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi 1 (1). www.tarihinpesinde.com.
Sarup, Madan (2004). Post-Yapısalcılık ve Postmodernizm. Çev. Abdülbaki Güçlü. Ankara: Bilim ve Sanat Yay.
Stanford, Michael (1994). A Companion to the Study of History. Oxford: Basil Blackwell.
Şimşek, Ahmet (2006). "Tarihsel Romanın Eğitimsel İşlevi". bilig 37: 65-80.
Tekeli, İlhan (1998). Tarih Yazımı Üzerine Düşünmek. Ankara: Dost Kitabevi.
Togan, Zeki Velidi (1985). Tarihte Usul. İstanbul: Enderun Yay.
Tosh, John (1997). Tarihin Peşinde. Çev. Özden Arıkan. İstanbul: Tarih Vakfı Yay.
Turhanlı, Halil (2008). Tarih Objektif ve Bilimsel Değil Sübjektif ve Edebidir Çevrimiçi Ulaşım: http://www.stargazete.com/acikgorus/tarih-objektif-ve- bilimsel-degil-subjektif-ve-edebidir-138917.htm, (09.06.2011).
Uslu, Mehmet Fatih (2008). "Greenblatt'ın Yeni Tarihselci Eleştirisi". Kritik Eleştiri Dergisi 1: 1-20.
White, Hayden (2008). Metatarih 19. Yüzyıl Avrupasında Tarihsel İmgelem. Anka- ra: Dost Kitabevi.
Yalçın, Dilek (2000). "Şeyh Bedreddin ya da Tarihsel Gerçeklikten Kurgusal Söyleme". Türkbilig 1: 158-177.