Kronik Böbrek Yetmezliği Gelişen Diyabetli Bireylerde Beslenme Tedavisi

Kronik böbrek yetmezliği (KBY), glomerül filtrasyon hızının (GFH) böbrek fonksiyonlarında tespit edilebilir düzeyde değişikliklere neden olacak kadar, kalıcı bir şekilde azaldığı durum olarak tanımlanabilir. Bu durum genellikle GFH 60 mL/dk/1.73 m2’nın altına indiğinde ortaya çıkar. Son dönem böbrek yetmezliği (SDBY), endojen renal fonksiyonunun irreversibl kaybı ile karakterize ve hayatı tehdit eden üremiden korunmak için hastaya devamlı olarak diyaliz veya transplantasyon gibi renal replasman tedavilerinin uygulandığı klinik tabloyu oluşturur. Diyabetik nefropati, son dönem böbrek yetmezliği nedenleri arasında birinci sırada yer almaktadır. Diyabetik nefropati, idrarla anormal albumin/protein atılımı, giderek azalan renal fonksiyonlara eşlik eden hipertansiyon (HT), GFH devamlı düşme, kardiyovasküler risk faktörlerinin artmasıyla karakterize son dönem böbrek yetmezliği ile sonuçlanan klinik durumdur. Diyabetik nefropatide kan glukozu, kan basıncı, kan lipidlerinin kontrolü ve tıbbi beslenme tedavisi özellikle diyet proteinin kontrolü hastaların yaşam kalitesini arttırmaktadır

___

4. Widmaier EP, Raff H., Strang KT. Böbrekler, su ve inorganik iyonların düzenlenmesi. Demirgören S, editör. Vander İnsan Fizyolojisi. 10. Baskı, Güven Kitabevi, İzmir 2010:490-532.

5. Tanrıverdi MH, Karadağ A, Hatipoğlu EŞ. Kronik böbrek yetmezliği. Konuralp Tıp Dergisi. 2010;2(2):27-32.

6. Levey AS, Eckardt KU. Definition and classification of chronic kidney disease. A position statement from Kidney Disease: Improving Global Outcomes. Kidney Int. 2005;67:2089-100.

7. National Kidney Foundation-K/DOQI Clinical practice guidelines for chronic kidney disease. Evalution classification and stratification. Am J Kidney Dis. 2007;49(2)(suppl 2):S13-S19.

8. Süleymanlar G, Utaş C, Arınsoy T. A population based survey of chronic renal disease in Turkey - The CREDIT study. Nephrol Dial Transplant. 2011;26:1862-71.

9. Plantinga LC, Boulware LE, Coresh J, Stevens LA, Miller ER, Saran R, et al. Patient awareness of chronic kidney disease. Trends and Predictors. Arch Intern Med. 2008;168:2268-75.

10. Süleymanlar G, Ateş K, Syahi N. T.C. Sağlık Bakanlığı ve Türk Nefroloji Derneği Ortak Raporu. Türkiye’de Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon 2017 Raporu. Türk Nefroloji Derneği Yayınları, Ankara 2018;1:1-140.

11. Hallan SI, Coresh J, Astor BC. International comparison of the relationship of chronic kidney disease prevalence and ESRD risk. J Am Soc Nephrol. 2006;17:2275-84.

12. Yeniçerioğlu Y. Kronik böbrek hastalığı epidemiyolojisi. Türkiye Klinikleri J Nephrol. 2008;1(2):1-5.

13. Foley RN, Culleton BF, Parfrey JD, Harriett G. Cardiac disease in diabetic and end stage renal disease. Diabetologia. 1997;40:1307-12.

14. Mayfield JA, Reiber GE, Sanders LJ, Janisse D. Preventive foot care in people with diabetes. Diab Care. 2003;26(1):S78-S79.

15. Cooper ME. Pathogenesis, prevention and treatment of diabetic nephropaty. The Lancet. 1998;352:213-9.

16. ADA Position Statement. Nephropathy in diabetes. Diabetes Care. 2004;27(Suppl 1):79-83.

17. Balcı K. Türkiye Diyabet Vakfı, Diyabet Tanı ve Tedavi Rehberi-2019. Türk Diyabet Vakfı Yayınları, İstanbul 2019:1-192.

18. American Diabetes Association. Standards of medical care in diabetes. Diabetes Care. 2013;36(Suppl1):S11-S66.

19. TEMD Diyabetes Mellitus ve Komplikasyonlarının Tanı, Tedavi ve İzlem Kılavuzu-2011. Miki Matbaacılık, 5. Baskı, Ankara 2011:1-20.

20. Atalay Gören N, Kızıltan G. Diyabetik nefropatide tıbbi beslenme tedavisi. Bes Diy Derg. 2014;42(2):160-7.

21. Expert Panel on Detection, Evaluation, and Treatment of High Blood Cholesterol in Adults. Executive summary of The Third Report of National Cholesterol Education (NCEP) Expert Panel on Detection, Evaluation, and Treatment of High Blood Cholesterol In Adults (Adult Treatment Panel III). JAMA. 2001;285:2486–97.

22. National Kidney Foundation. KDOQI clinical practice guidelines and clinical practice recommendations for diabetes and chronic kidney disease. Am J Kidney Dis. 2009;35(suppl2):1-140.

23. Scrhier R. Atlas of Diseases of the Kidney 1. 1th edition, Wiley- Blackwell, 1999.

24. Holben DH. Position of the American Dietetic Association: food insecurity in the United States. J Am Diet Assoc. 2010;110(9):1368-77.

25. National Kidney Foundation. KDOQI clinical practice guidelines and clinical practice recommendations for diabetes and chronic kidney disease. Am J Kidney Dis. 2007;49(suppl2):1-180.

26. Cano N, Fiaccadori E, Tesinsky P, Toigo G. ESPEN guidelines on enteral nutrition: Adult Renal Failure. Clin Nutr. 2006;25:295-310.

27. Fouque D, Vennegoor M, ter Wee P, Wanner C, Basci A, Canaud B, et al. EBPG guideline on nutrition. Nephrol Dial Transplant. 2007;22(Suppl 2):ii45-ii87.

28. Ash S, Campbell C, MacLaughlin H, Ash S, Campbell K, MacLaughlin H, et al. Evidence based practice guidelines for the nutritional management of chronic kidney disease. Nutr Diet. 2006;63(Suppl.2):S35-S45.

29. Kopple JD. K/DOQI clinical practice guidelines for nutrition for chronic dialysis patients. AJKD 2001;37(1):S66-S70.

30. Eknoyan G, Levin N, Kopple J, Fougue D, Cockram D, Burrowes J, et al. K/DOQI clinical practice guidelines for nutrition in chronic renal failure. AJKD 2000;35(6)(Suppl 2):S17-S104.