Diyabette Tıbbi Beslenme Tedavisinin Uygulanması ve Diyetisyenin Sorumlulukları

Diyabet, endişe verici düzeye ulaşmış önemli bir sağlık sorunudur. Tıbbi beslenme tedavisi (TBT) diyabet yönetiminin önemli bir bileşenidir. Rehberler, TBT’nin diyabet ve beslenme konusunda deneyimli bir diyetisyenden sağlanması gerektiğini vurgulamaktadır. TBT, enerji hesaplamasına ve makro besin ögelerinin dağılımına odaklı olarak hazırlanmış veya önceden basılmış bir diyet listesi değildir. Besin tüketimi ve beslenme davranışının değerlendirilmesine dayalı olarak beslenme önerilerinin belirlenmesi diyetisyenin sorumluluğudur. Tedavinin sonuçları tanımlanmalı ve beslenme müdahalelerinin etkinliği sürekli olarak değerlendirilmelidir. Diyetisyenlerden sağlanan TBT’nin metabolik kontrol üzerinde önemli derecede etkin olduğu bilinmektedir. Bu derlemede güncel bilimsel verilere dayalı olarak TBT uygulama aşamaları ve bu süreçte diyetisyenin sorumlulukları ele alınmıştır.

___

1. TEMD Diabetes Mellitus Çalışma ve Eğitim Grubu. TEMD Diabetes Mellitus ve Komplikasyonlarının Tanı, Tedavi ve İzlem Kılavuzu-2019. 12. Baskı. Ağustos 2019-ANKARA

2. International Diabetes Federation. Diabetes Atlas Ninth Edition 2019. Available at: https://www.diabetesatlas.org/upload/resources/2019/IDF_Atlas_9th_Edition_2019.pdf Accessed Dec 25, 2019.

3. Satman I, Omer B, Tutuncu Y, Kalaca S, Gedik S, Dinccag N, ve ark. TURDEP-II Study Group. Twelve-year trends in the prevalence and risk factors of diabetes and prediabetes in Turkish adults. Eur J Epidemiol. 2013;28(2):169-80.

4. Andel M, Grzeszczak W, Michalek J, Medvescek M, Norkus A, Rasa I, et al. DEPAC Group. A multinational, multi-centre, observational, cross-sectional survey assessing Diabetes Secondary Care in Central and Eastern Europe (DEPAC survey). Diabet Med. 2008;25(10):1195–203.

5. Pablos-Velasco P, Parhofer KG, Bradley C, Eschwege E, Gonder-Frederick L, Maheux P, et al. Current level of glycaemic control and its associated factors in patients with type 2 diabetes across Europe: data from the PANORAMA study. Clin Endocrinol. 2014;80:47–56.

6. American Diabetes Association. Improving care and promoting health in populations: Standards of Medical Care in Diabetes-2020. Diabetes Care 2020;43(Suppl. 1):S7–S13.

7. Franz MJ, Reader D, Monk A. Implementing Group and Individual Medical Nutrition Therapy for Diabetes. American Diabetes Association. Alexandria, Virginia, 2002.

8. Myers EF. Nutrition care process and model and the international dietetics and nutrition terminology. What do they have to do with public policy? Nutr Today. 2014;49(1):26-31.

9. Academy of Nutrition and Dietetics. Definition of Terms List, September, 2019 Approved by Definition of Terms Task Force Quality Management Committee. https://www.eatrightpro.org/-/media/eatrightpro-files/practice/scope-standards-of-practice/20190910-academy-definition-of-terms-list.pdf. Accessed Dec 25, 2019.

10. Franz MJ, MacLeod J, Evert A, Brown C, Gradwell E, Handu D, et al. Academy of Nutrition and Dietetics nutrition practice guideline for type 1 and type 2 diabetes in adults: Systematic review of evidence for medical nutrition therapy effectiveness and recommendations for integration into the nutrition care process. J Acad Nutr Diet. 2017;117(10):1659-79.

11. Swan WI, Vivanti A, Hakel-Smith NA, Hotson B, Orrevall Y, Trostler N, et al. Nutrition Care Process and Model Update: Toward Realizing People-Centered Care and Outcomes Management. J Acad Nutr Diet. 2017;117(12):2003-14.

12. Nutrition assessment snopshot. Available at: https://www.ncpro.org/nutrition-assessment-snapshot. Accessed Dec 25, 2019.

13. Nutrition diagnosis snopshot. Available at: https://www.ncpro.org/nutrition-diagnosis-snapshot. Accessed Dec 25, 2019.

14. Nutrition intervention snopshot. Available at: https://www.ncpro.org/nutrition-intervention-snapshot. Accessed Dec 25, 2019.

15. Diyabet Diyetisyenliği Derneği. Diyabetin Önlenmesi ve Tedavisinde Kanıta Dayalı Beslenme Rehberi 2019. İstanbul; 2019.

16. Nutrition monitoring and evaluation snapshot. Available at: https://www.ncpro.org/nutrition-monitoring-and-evaluation-snapshot. Accessed Dec 25, 2019.

17. Evert AB, Boucher JL, Cypress M, Dunbar SA, Franz MJ, Mayer-Davis EJ, et al. Nutrition therapy recommendations for the management of adults with diabetes. Diabetes Care. 2014; 37 (Suppl 1): S120-S143.

18. American Diabetes Association. Comprehensive medical evaluation and assessment of comorbidities: Standards of Medical Care in Diabetes-2020. Diabetes Care. 2020;43(Suppl.1):S37–S47.

19. American Diabetes Association. Facilitating Behavior Change and Well-being to ımprove health outcomes: Standards of medical care in diabetes-2020. Diabetes Care. 2020;43(Suppl.1):S48–S65.

20. Monk A, Barry B, McClain K, Weaver T, Cooper N, Franz MJ. Practice guidelines for medical nutrition therapy provided by dietitians for persons with non-insulin-dependent diabetes mellitus. J Am Diet Assoc. 1995;95(9):999-1006.

21. Franz MJ, MacLeod J. Success of nutrition-therapy interventions in persons with type 2 diabetes: challenges and future directions. Diabetes Metab Syndr Obes. 2018;11:265-70.

22. Step-by-Step Guide to Medicare Medical Nutrition Therapy (MNT) Reimbursement 2nd Edition, April 2010. Available at:https://www.ihs.gov/sites/diabetes/themes/responsive2017/display_objects/documents/clinicaldocs/MNT_Reimburse_Guide_508c.pdf. Accessed Dec 25,2019.

23. Davidson P, Ross T, Castor C. Academy of Nutrition and Dietetics: Revised 2017 Standards of Practice and Standards of Professional Performance for Registered Dietitian Nutritionists (Competent, Proficient, and Expert) in Diabetes Care. J Acad Nutr Diet. 2018;118(5):932-46.