Kovid-19 Pandemisinde Türkiye’de Alınan Para Politikası Tedbirlerinin Temel Finansal Göstergelere Etkileri

Kovid-19 pandemisi tüm ülkeleri olumsuz etkilemektedir. Bu süreçte, ekonomik ve finansal göstergelerde bozulmalar meydana gelmektedir. Bu sebeple, ülkeler pandeminin olumsuz etkilerini azaltmak amacıyla çeşitli para ve maliye politikası tedbirleri uygulamaktadır. İlk vakanın 11 Mart 2020 tarihinde tespit edildiği Türkiye’de de birçok tedbir uygulanmıştır. Bu çalışma, alınan para politikası tedbirlerinin temel finansal göstergeler üzerinde etkili olup olmadığının değerlendirilmek için hazırlanmıştır. Bu kapsamda, 11 Mart 2020 ve 7 Ağustos 2020 tarihleri arasındaki para politikası göstergelerine (ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti, net fonlama tutarı, merkez bankası tarafından alınan menkul kıymet büyüklüğü) ve seçilmiş finansal göstergelere (ABD Dolar kuru, BİST 100 endeksi, Türk Lirası Referans Faiz Oranı-TLREF) ilişkin günlük veriler Toda-Yamamoto nedensellik testi ile incelenmiştir. Ayrıca, 21 Ekim 2019 ve 10 Mart 2020 tarihleri arasındaki veriler pandemi öncesi kontrol dönemi olarak analize dâhil edilmiştir. Pandemi öncesi dönemde para politikası göstergeleri seçilmiş temel finansal göstergeler üzerinde etkisizken, pandemi döneminde ağırlıklı ortalama fonlama maliyetinden ve merkez bankası tarafından alınan menkul kıymet büyüklüğünden ABD dolar kuruna doğru bir nedensellik ilişkisi bulunduğu belirlenmiştir. Diğer taraftan, net fonlama tutarı incelenen hiçbir gösterge üzerinde etkili değildir.

PDF

___

Akıncı, M., & Yılmaz, Ö. (2016). Enflasyon-Faiz Oranı Takası: Fisher Hipotezi Bağlamında Türkiye Ekonomisi İçin Dinamik En Küçük Kareler Yöntemi. Sosyoekonomi, 24(27), 33-56. Aziza, F. O. (2010). The Effects Of Monetary Policy On Stock Market Performance: A Cross-Country Analysis. Available At Ssrn, 1743834.
Christopher G., Minsoo L., Huahwa A. Y., & Jun, Z. (2006). Macroeconomic Variables And Stock Market İnteractions: New Zealand Evidence. Journal Of Investment Management And Financial Innovations, 3(4), 54-98.
Chude, N.P., & Chude, D. I. (2013). Effect Of Money Supply On The Stock Market Returns İn Nigeria. Journal Of Business And Organizational Development, 5(2), 135-150.
Dickey, D. A., & Fuller, W. A. (1979). Distribution Of The Estimators For Autoregressive Time Series With A Unit Root. Journal Of The American Statistical Association, 74(366a), 427-431.
Dickey, D. A., & Fuller, W. A. (1981). Likelihood Ratio Statistics For Autoregressive Time Series With A Unit Root. Econometrica: Journal Of The Econometric Society, 1057-1072.
Dilbaz Alacahan, N. (2011). Enflasyon, Döviz Kuru İlişkisi Ve Yansıma: Türkiye. Sosyal Bilimler Dergisi, 1, 49-56.
Dsö. (2020). Covid-2019 Situation Report, Https://Www.Who.İnt/Docs/Default- Source/Coronaviruse/Situation-Reports/20200121-Sitrep-1-2019-Ncov.Pdf?Sfvrsn=20a99c10_4, 24.07.2020.
Fattah, A. S. F., & Kocabıyık, T. (2020). Makroekonomik Değişkenlerin Borsa Endeksleri Üzerine Etkisi: Türkiye Ve Abd Karşılaştırması. Finansal Araştırmalar Ve Çalışmalar Dergisi, 11(22), 116- 151.
Gökalp, B. T. (2016). Para Politikası Kararlarının Hisse Senetlerinin Fiyatları Üzerindeki Etkileri. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(4), 1379-1396. Granger, C. W. (1969). Investigating Causal Relations By Econometric Models And Cross-Spectral Methods. Econometrica, 37(3), F424-438.
Gül, E., Ekinci, A., & Özer, M. (2007). The Causal Relationship Between Interest Rates And Exchange Rates İn Turkey: 1984-2006. Journal Of Economic, Management And Finance, 22(251), 21-31.
Kartal, M. T. (2019). Türkiye’de Referans (Gösterge) Faiz Oluşturulması: Türk Lirası Gecelik Referans Faiz Oranı (Tlref) Üzerine Bir İnceleme, Bankacılar Dergisi, 111, 14-27.
Kartal, M. T. (2020). The Behavior Of Sovereign Credit Default Swaps (Cds) Spread: Evidence From Turkey With The Effect Of Covid-19 Pandemic. Quantitative Finance And Economics, 4(3), 489- 502.
Kartal, M. T., İbiş, C., & Çatıkkaş, Ö. (2018a). Adequacy Of Audit Committees: A Study Of Deposit Banks İn Turkey. Borsa İstanbul Review, 18(2), 150-165.
Kartal, M. T., Depren, S. K., & Depren, Ö. (2018b). Türkiye’de Döviz Kurlarını Etkileyen Makroekonomik Göstergelerin Belirlenmesi: Mars Yöntemi İle Bir İnceleme. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(1), 209-229.
Khan, R. S. A. (2014). Analysis If The Factors Affecting Exchange Rate Variability İn Pakistan. Iosr Journal Of Business And Management, 16(6), 115-121.
Kia, A. (2013). Determinants Of The Real Exchange Rate İn A Small Open Economy: Evidence From Canada. Journal Of International Financial Markets, Institutions And Money, 23, 163-178.
Köylü, M. K., & Yücel, A. (2019). Amerikan Merkez Bankası Faiz Kararları İle Bıst 100 Endeksi Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi/Makale Türü: Araştırma Makalesi. Muhasebe Ve Finansman Dergisi, (84), 165-176.
Kwiatkowski, D., Phillips, P. C., Schmidt, P., & Shin, Y. (1992). Testing The Null Hypothesis Of Stationarity Against The Alternative Of A Unit Root. Journal Of Econometrics, 54(1-3), 159-178.
Maku, O. E., & Atanda, A. A. (2010) Determinants Of Stock Market Performance İn Nigeria: Long-Run Analysis. Journal Of Management And Organisational Behaviour, 1(3), 1- 16.
Medyascope. (2020). Koronavirüs Zaman Çizelgesi, Https://Medyascope.Tv/2020/04/05/Koronavirus- Zaman-Cizelgesi-Ne-Zaman-Ortaya-Cikti-Nasil-Yayildi-Onemli-Tarihler-Nelerdi, 18.07.2020.
Mirchandani, A. (2013). Analysis Of Macroeconomic Determinants Of Exchange Rate Volatility İn India. International Journal Of Economics And Financial Issues, 3(1), 172, 172-179.
Morgan Stanley. (2020). 02.04.2020 Tarihli Doğu Avrupa, Ortadoğu Ve Afrika (Eemea) Ülkeleri Araştırma Raporu.
Nwakoby, C. I. N., & Alajekwu, U. B. (2016). Effect Of Monetary Policy On Nigerian Stock Market Performance. International Journal Of Scientific Research And Management, 4(9), 4530-4442.
Ojaghlou, M., & Demirkale, Ö. (2020). Para Politikası Kararlarının Bıst100’e Etkisinin Yapısal Var Modeli İle Analizi. İktisadi İdari Ve Siyasal Araştırmalar Dergisi, 5(12), 141-155.
Okpara, G. C. (2010). Monetary Policy And Stock Market Returns: Evidence From Nigeria. Journal Of Economics, 1(1), 13-21.
Osisanwo, B. G., & Atanda, A. A. (2012). Determinants Of Stock Market Returns İn Nigeria: A Time Series Analysis. African Journal Of Scientific Research, 9(1), 478-496.
Öztürk, N., & Durgut, D. (2011). Faiz Oranlarının Belirleyicileri: Türkiye İçin Ampirik Bir Analiz. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 3(1), 117-144.
Ramasamy, R., & Abar, S. K. (2015). Influence Of Macroeconomic Variables On Exchange Rates. Journal Of Economics, Business & Management, 3(2), 276-281. Resmi Gazete. (2020). Https://Www.Resmigazete.Gov.Tr.
Sağlık Bakanlığı. (2020). Kovid-19 Vakaları, Https://Covid19.Saglik.Gov.Tr, 24.07.2020. Tcmb. (2020). Elektronik Veri Dağıtım Sistemi,18.07.2020.
Toda, H. Y., & Yamamoto, T. (1995). Statistical Inference İn Vector Autoregressions With Possibly Integrated Processes. Journal Of Econometrics, 66(1-2), 225-250.
Turgut, C., & Öztürk Çetanak, Ö. (2020). Tcmb Kararlarının Bankaların Hisse Senedi Getirilerine Etkisi: Borsa İstanbul Örneği. Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(1), 63-72.
Worldometers. (2020). Coronovirus Update, Https://Www.Who.İnt/Docs/Default- Source/Coronaviruse/Situation-Reports/20200121-Sitrep- 1-2019-Ncov.Pdf?Sfvrsn=20a99c10_4, 24.07.2020
Yüksel, S., Dinçer, H., & Kıyak, Ö. (2019) Merkez Bankalarının Faiz Politikalarının Döviz Kuru Üzerindeki Etkisinin Belirlenmesi: Türkiye Üzerine Bir Eşbütünleşme Ve Nedensellik Analizi. Ekonomi İşletme Ve Maliye Araştırmaları Dergisi, 1(4), 335-346.