Ham Petrol Fiyatlarından Gıda Fiyatlarına Asimetrik Geçişkenlik: Türkiye Örneği

Bu çalışmada, ham petrol fiyatlarının Türkiye’de gıda fiyatları üzerindeki olası asimetrik etkileri Phillips eğrisi temel alınarak ve doğrusal olmayan sınır yaklaşımı ile 1998:Q1-2020:Q2 dönemi için incelenmektedir. Tahmin sonuçlarına göre uzun dönemde petrol fiyatları, çıktı açığı, döviz kuru ve gıda fiyatları arasında asimetrik eşbütünleşme ilişkisi olduğu hipotezi kabul edilmektedir. Çalışmanın bulguları Türkiye’de tam ve doğrusal olmayan petrol fiyatı geçişkenliği görüşünü desteklemektedir. Uzun dönemde ABD doları cinsinden reel ham petrol fiyatlarındaki yüzde 10’luk artış gıda fiyatlarında yüzde 6,6 artışa neden olurken, petrol fiyatlarındaki düşüş gıda fiyatlarını etkilememektedir. Çalışmanın bir diğer bulgusu reel kurdaki yüzde 10’luk artış sonucunda gıda fiyatlarının yüzde 15 artmasıdır.

Asymmetric Pass-though of Crude Oil Prices to Food Prices: The Case of Turkey

In this study, the possible asymmetric effects of crude oil prices on food prices in Turkey are examined for the period 1998:Q1-2020:Q2 based on the Phillips curve using nonlinear bounds test methodology. Econometric analysis confirms the presence of asymmetric cointegrated relationship among oil prices, output deficit, exchange rate and food price. The empirical findings suggest complete and nonlinear oil price pass-through in Turkey; 10% increase in real crude oil (USD) prices over the long term results in a 6.6% increase in food prices, while their decline do not seem to have any impact upon food prices. Further, the results point out that 10% depreciation in real exchange rate leads to a 15% increase in the food prices.

PDF

___

Abdlaziz, R. A., Rahim, K. A. ve Adamu, P. (2016). Oil and Food Prices Co-integration Nexus for Indonesia: A Non-linear Autoregressive Distributed Lag Analysis. International Journal of Energy Economics and Policy, 2016, 6(1), 82-87.
Algan, N., İşcan, E. ve Oktay, D. S. (2021). Petrol Fiyatının Gıda Fiyatları Üzerine Asimetrik Etkisi: Türkiye Örneği. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 30 (1), 11-21.
Altıntaş, H. (2016). Petrol Fiyatlarının Gıda Fiyatlarına Asimetrik Etkisi: Türkiye İçin NARDL Modeli Uygulaması. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 14(4), 1-24.
Bari, B. ve Adalı, Z. (2020). How Oil Prices Drive Inflation in Turkish Economy: Two Different Channels. Fiscaoeconomia, 4(3), 705-721.
Barsky, R. B. ve Kilian, L. (2004). Oil and the Macroeconomy Since the 1970s. Journal of Economic Perspectives, 18(4), 115-134. Baffes, J. (2007). Oil spills on other commodities. Resources Policy, 32(3), 126-134.
Berument, H. ve Taşçı, H. (2002). Inflationary effect of crude oil prices in Turkey. Physica A: Statistical Mechanics and its Applications, 316(1-4), 568-580.
Brown, R.L., Durbin, J ve Evans, J.M. (1975). Techniques for Testing the Constancy of Regression Relationships over Time. Journal of he Royal statistical Society: Series B. 37 (2), 149-192.
Castro, C. ve Jiménez-Rodríguez, R. (2016). Oil Price Pass-Through Along The Price Chain In The Euro Area. Energy Economics, 64, 24-30.
Dedeoğlu, D. ve Kaya, H. (2014). Pass-Through Of Oil Prices To Domestic Prices: Evidence From An Oil-Hungry But Oil-Poor Emerging Market. Economic Modelling, 43(2014), 67–74.
Engle, R. F. (1982). Autoregressive Conditional Heteroskedasticity With Estimates Of The Variance Of United Kingdom İnflation. Econometrica,, 50(4), 987–1007.
Engle, R. F. ve Granger, C. W. J. (1987). Cointegration And Error Correction: Representation, Estimation And Testing. Econometric,, 55 (2), 251–276.
Erkuş, S. ve Karamelikli, H. (2016). Türkiye’de Tüketici Fiyatları Ile Ham Petrol Fiyatları Arasındaki Ilişkinin Asimetrik Analizi. In Conference On Business And Economics IV (ECBE).
Hamilton, J. (1983). Oil & The Macroeconomy Since World War II. Journal of Political Economy, 91, 593–617.
Ibrahim, M. H. (2015). Oil and food prices in Malaysia: A nonlinear ARDL analysis. Agricultural and Food Economics, 3(1).
Ibrahim, M. H. ve Chancharoenchai, K. (2014). How Inflationary Are Oil Price Hikes? A Disaggregated Look At Thailand Using Symmetric And Asymmetric Cointegration Models. Journal of Asia Pacific Economy, 19 (3), 409–422.
Ibrahim, M.H. ve Said, R. (2012). Disaggregated Consumer Prices And Oil Price Pass-Through: Evidence From Malaysia. China Agricultural Economic Review, 4 (4), 514–529.
Johansen, S. (1988). Statistical analysis of cointegration vectors. Journal Economic Dynamics and Control, 12 (2–3), 231–254.
Johansen, S., Juselius, K. (1990). Maximum Likelihood Estimation And Inference On Cointegration— With Applications To The Demand For Money. Oxford Bulletion Of Economics And Statistics, 52 (2), 169–210.
Kibritcioğlu, A. ve Kibritcioğlu, B. (1999). Ham Petrol Ve Akaryakıt Ürünü Fiyat Artışlarının Türkiye’deki Enflasyonist Etkileri. Hazine Müsteşarlığı, Çalışma Tebliği Serisi, No. 21.
LeBlanc, M. ve Chinn, M. D. (2004). Do High Oil Prices Presage İnflation?. Business Economics. 39(2), 38–48.
Meyer, J. ve Von Cramon-Taubadel, S. (2005). Asymmetric Price Transmission: A Survey. Journal of Agricultural Economics. 55 (3), 581-611. https://doi.org/10.1111/j.1477- 52.2004.tb00116.x
Mork, K. A. (1989). Oil And The Macroeconomy When Prices Go Up And Down: An Extension Of Hamilton's Results. Journal Of Political Economy, 97(3), 740-744.
Nazlioglu, S. Ve Soytas, U. (2011). World Oil Prices And Agricultural Commodity Prices: Evidence From An Emerging Market. Energy Economics, 33 (3), 488–496.
Nazlioglu, S. Ve Soytas, U.(2012). Oil Price, Agricultural Commodity Prices, And The Dollar: A Panel Cointegration And Causality Analysis. Energy Economics, 34, 1098–1104
Özata, E. (2019). Türkiye'de Petrol Fiyatlarından Enflasyona Asimetrik Ve Doğrusal Olmayan Geçişkenlik. Journal Of Economics & Management Sciences/Ekonomi Ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 6(1), 17-32.
Perron (1989). The Great Crash, The Oil Price Shock, And The Unit Root Hypothesis. Econometrica, 57(6), 1361-1401
Pesaran, M. H., Shin, Y., Ve Smith, R. J.. (2001). Bounds Testing Approaches To The Analysis Level Relationships. Journal Of Applied Econometrics, 16(3):289–326.
Sarwar, M.N., Hussain, H. Ve Maqbool, M.B. (2020). Pass Through Effects Of Oil Price On Food And Non-Food Prices In Pakistan: A Nonlinear ARDL Approach. Resource Policy 69, 1- 10.
Shin, Y., Yu, B. Ve Grrenwood-Nimmo, M. (2013). Modelling Asymmetric Cointegration And Dynamic Multipliers In A Nonlinear ARDL Framework. In: Horrace, W.C., Sickles, R.C. (Eds.), Festschrift In Honor Of Peter Schmidt. Springer Science & Business Media, New York(NY), 281-314
Utkulu, U. Ve Ekinci, R. (2016). Uluslararası Petrol Ve Gıda Fiyatlarından İç Fiyatlara Asimetrik Ve Doğrusal Olmayan Fiyat Geçişkenliği: Türkiye İçin NARDL Modeli Bulguları, Finans Politik Ve Ekonomik Yorumlar, 53( 617), 9-22.
Widarjono, A., Susantum, I., Ruchba, S. M. ve Rudatim, R. A. (2020). Oil And Food Orices For A Net Oil Importing-Country: How Are Related In Indonesia?, International Journal Of Energy Economics And Policy, 2020, 10(5), 255-263.
Zhang, Q. Ve Reed, M. (2008). Examining The Impact Of The World Crude Oil Price On China’s Agricultural Commodity Prices: The Case Of Corn, Soybean, And Pork. The Southern Agricultural Economics Association Annual Meetings, Dallas, TX, 2-5 February 2008, 1-17.