Bankaların ROM Kullanımının Belirleyicileri Maliyet veya Borçlanma Kanalından Hangisi Daha Etkili?

Bu çalışmada, 2008 yılında ortaya çıkan küresel krizin ardından TCMB’nin geliştirdiği özgün bir araç olan ROM’un belirleyicileri üzerinde durulmuştur. Çalışmanın amacı, maliyet ve borçlanma kanallarının bankaların ROM döviz kullanımına etkisini ortaya koymaktır. Ayrıca, ROM imkanının dinamiklerinin uzun bir dönemi kapsayacak şekilde ele alınması bakımından çalışma ilk olma özelliği göstermektedir. Vektör Otoregresyon Modeli kullanılarak 6 Ocak 2012 ve 5 Mart 2021 arasındaki iki haftalık zorunlu karşılık tesis dönemleri baz alınarak yapılan çalışmaya göre, ROM döviz kullanım düzeyinin belirlenmesinde, maliyet kanalı borçlanma kanalından daha etkindir. Bununla birlikte, yapılan analizde sektör verisi kullanıldığı için, banka bazında yapılacak analizlerde farklı sonuçlar elde edilebileceğinin altı çizilmiştir.

Determinants of Banks' ROM Usage Which Channel is More Effective, Cost or Borrowing?

In this paper, the determinants of the ROM usage, which is a unique tool developed by the CBRT aftermath of the 2008 global crisis, are studied. The aim of the study is to reveal the effect of cost and borrowing channels on banks' use of ROM. In addition, the study is the first in terms of addressing the dynamics of ROM facility over a long time period. According to the Vector Autoregression Model results, covering bi-weekly reserve requirement maintenance periods between January 6, 2012 and March 5, 2021, the cost channel is more effective than the borrowing channel in determining the level of ROM usage. However, it is underlined that the analysis was applied with sector data, bank-based analyzes could produce different results

PDF

___

Altuntaş, M. (2018). Bağımsız Para Politikası Çerçevesinde Rezerv Opsiyon Mekanizması ve Katsayısının Analizi. Doktora Tezi, Trakya Üniversitesi, Edirne.
Alper, K., Kara, H. ve Yörükoğlu, M. (2012). Rezerv Opsiyonu Mekanizması. TCMB Ekonomi Notları, 2012/28.
Aslaner, O., Çıplak U., Kara H., Küçüksaraç D. (2014), “Reserve Option Mechanism: Does It Work as an Automatic Stabilizer?”, TCMB Çalışma Tebliği, 14/38, 3 Mayıs 2021 tarihinde https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/19b35b45-9d59-44f1-b123-06c56b7409ed/Jan15- 1.pdf?MOD=AJPERES&CACHEID=ROOTWORKSPACE-19b35b45-9d59-44f1-b123- 06c56b7409ed-m3fB74v adresinden erişildi.
Böcüoğlu, M. (2015). Rezerv Opsiyon Mekanizmasının Banka Davranışlarına Etkisi. Uzmanlık Tezi. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, Ankara.
Çelik, İ ve Kahyaoğlu, S.B. (Ed.). ((2021). Finansal Zaman Serisi Analizi Finansçılar için Temel Yaklaşımlar. Ankara. Gazi.
Kantar, L. (2017). Rezerv Opsiyon Mekanizması ve Döviz Kuru Volatilitesi: Türkiye Üzerine Bir Uygulama. Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
Kara, H. (2013). Safeguarding Macroeconomic And Price Stability Amid Capital Flow Volatility. BIS Meeting Of Central Bank Chief Economists, Basel.
Küçüksaraç, D. ve Özel, Ö. (2012), “Rezerv Opsiyonu Mekanizması ve Optimal Rezerv Opsiyonu Katsayılarının Hesaplanması”, TCMB Çalışma Tebliği, 2012/32, 3 Mayıs 2021 tarihinde https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/910d8420-18e5-4247-83e4- b3540023e16d/WP1232.pdf?MOD=AJPERES&CACHEID=ROOTWORKSPACE-910d8420- 18e5-4247-83e4-b3540023e16d-m3fw60G adresinden erişildi.
San Francisco Fed Veri Tabanı (Fred). (2021). “VIX” 1 Haziran 2021 tarihinde https://fred.stlouisfed.org/series/VIXCLS adresinden erişildi.
TCMB. (2012). Finansal İstikrar Raporu (FİR), 15. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (2014) “Çekirdek Yükümlülüklere Sağlanacak Desteğe İlişkin Basın Duyurusu, 2014/72”, 21 Haziran 2021 tarihinde https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/TR/TCMB+TR/Main+Menu/Duyurular/Basin/2014/DU Y2014-72 adresinden erişildi.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (2015) “Yabancı Para Zorunlu ve Serbest Hesaplara Faiz Ödenmesine İlişkin Basın Duyurusu, 2015/35”, 19 Haziran 2021 tarihinde https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/TR/TCMB+TR/Main+Menu/Duyurular/Basin/2015/DU Y2015-35 adresinden erişildi.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (2019) “Zorunlu Karşılıklara İlişkin Basın Duyurusu, 2019/47”, 17 Haziran 2021 tarihinde https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/TR/TCMB+TR/Main+Menu/Duyurular/Basin/2019/DU Y2019-47 adresinden erişildi.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (2021) “Zorunlu Karşılıklar Uygulama Talimatı”, 21 Haziran 2021 tarihinde https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/48709a37-a4af-48ea-928d0809e7e59257/ZK_Uygulama_Talimat%C4%B1.zip?MOD=AJPERES&CACHEID=ROOTWOR KSPACE-48709a37-a4af-48ea-928d-0809e7e59257-nvIUoiJ adresinden erişildi.
Ünalmış, D. ve Ünalmış, İ. (2015), “Zorunlu Karşılıklara Faiz Ödenmesi”, TCMB Çalışma Tebliği, 2015/01, 3 Mayıs 2021 tarihinde https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/7f746492-bb54- 4eb6-a520-c14ec7e86371/EN1501.pdf?MOD=AJPERES&CACHEID=ROOTWORKSPACE7f746492-bb54-4eb6-a520-c14ec7e86371-m3fB86- adresinden erişildi.