Finansallaşmanın Hanehalkı Borçluluğu Üzerine Etkisi: Gelişmekte Olan Ülkeler Üzerine Bir Uygulama

Bu çalışma, finansın sermaye hareketlerinden ziyade ağırlıklı olarak bankacılık faaliyetleri üzerinde geliştiğinden yola çıkarak, gelişmekte olan ülkelerde finansallaşma sürecinin hanehalkı borçlanma oranı üzerindeki ilişkisini araştırmaktadır. Bununla birlikte literatürde finansallaşma yazını etrafında gelişmiş ülkeler bağlamında birçok çalışma yapılmış olmakla birlikte gelişmekte olan ülkelerde finansallaşmanın hanehalkı borçlanma üzerindeki tesirlerine yeterince yer verilmemiştir. Bu doğrultuda bu çalışmada toplamda on gelişen ülke için 2005-2017 dönemi yıllık verileri seçilerek finansallaşmanın hanehalkı borçluluk üzerindeki etkisi panel veri yöntemiyle analiz edilmiştir. Bu çerçevede finansallaşmayı temsil eden değişkenlerden biri olan özel kredilerin hanehalkı borçlanma seviyesini arttırdığı tespit edilirken, finansal sistem mevduat oranlarındaki değişimin hanehalkı borçlanması üzerinde anlamlı bir etkiye sahip olmadığı tespit edilmiştir. Aynı zamanda kontrol değişken olarak ele alınan, kişi başına GSYH’daki artışın hanehalkı borçluluk ilişkisiyle pozitif yönde ilişkili olduğu görülmüştür.

The Effect of Financialization on Household Indebtedness: An Application on Developing Countries

This study investigates the relationship between the financialization process and the household debt ratio in developing countries, because finance mainly develops on banking activities rather than capital movements. However, although there have been many studies in the literature on financialization in the context of developed countries, the effects of financialization on household borrowing in developing countries have not been adequately addressed. Within this context, this study attempts to analyze the effect of financialization on household indebtedness by employing annual data for the period of 2005-2017 for ten selected developing countries by using panel data method. It was found that private loans, one of the variables representing financialization, increases the level of household borrowing, while the change in the deposit rates did not have a significant effect on household borrowing. At the same time, it was seen that the increase in GDP per capita, which was considered as the control variable, was positively related to the household indebtedness relationship.

PDF

___

Aşıkoğlu Y. ve Ersel H. (1993). Financial Liberalisation in Turkey. derleme. Ankara: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası.
Arellano, M. (1987). Practitioners Corner: Computing Robust Standard Errors for Within-groups Estimators, Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 49(4): 431-434.
Baltagi Badi H., (2005). Econometric Analysis of Panel Data, John Wiley and Sons Ltd.,
Baragar Fletcher and Chernomas Robert. (2012). Profits from Production and Profits from Exchange: Financialization, Household Debt and Profitability in 21st-Century Capitalism, Science and Society, 76(3), 319-339.
Beck T., Demirgüç-Kunt A. ve Levine R., (2000), A New Database on Financial Development and Structure, World Bank Economic Review 14, 597-605.
Bello W. (2008). “A Primer on the Wall Street Meltdown”, 10 Nisan 2020 tarihinde http://gesd.free.fr/wbello8.pdf adresinden erişildi.
Bonizzi B. (2013). Financialization in Developing Emerging Countries, International Journal of Political Economy. 42(4), 83-107, https://doi.org/10.2753/IJP0891-1916420405.
Brown S., Taylor K. (2008). Household Debt and Financial Assets: Evidence from Germany, Great Britain and the USA, Journal of the Royal Statistical Society. Series A (Statistics in Society), 171(3), 615-643.
Bryan D., Martın R. ve Rafferty M. (2009). Financialization and Marx: Giving Labor and Capital a Financial Makeover. Review of Radical Political Economics, 41(4), 458-472. doi: 10.1177/0486613409341368.
Credıt Suisse. (2010). Global Wealth Databook. Research Institute, https://www.creditsuisse.com/about-us/en/reports-research/global-wealth-report.html.
Credıt Suisse. (2019). Global Wealth databook, Composition of Wealth portfolios. https://www.creditsuisse.com/about-us/en/reports-research/global-wealth-report.html.
Department of Commerce (Bureau of Economic Analysis). (2020). Table B-91, Corporate profits by industry, 1 Nisan 2020 tarihinde https://www.govinfo.gov/content/pkg/ERP-2012/pdf/ERP-2012- table91.pdf. adresinden erişildi.
Dos Santos Paulo L., (2017). Günümüz Kapitalizminde Bankacılığın İçeriği Üzerine. Finansallaşma ve Kapitalizmin Krizi içinde, (T. Öncel, Çev.). (ss. 121-170). İstanbul: Yordam Kitap, 2.b.
Epsteın A. G. (2005). Financialization and the World Economy, Cheltenham, UK and Northampton, MA, USA: Edward Elgar. (ss. 3-16).
Eroğlu E. (2014). Financialisation of Capitalism: Expansion of Indebtness from Global Level to Household Level in Turkey. Yönetim Bilimleri Dergisi, 12(24), 101-129.
Foster Bellamy F. (2008). The Financialization of Capital and the Crisis. Montly Review 59, doi: 10.14452/MR-059-11-2008-04_1.
Foster Bellamy F. and Magdoff F. (2009). The Great Financial Crisis: Causes and Consequences. New York: Montly Review Press.
Green H. Harper I. ve Smırl L. (2009). Financial Deregulation and Household Debt: The Australian Experience. The Australian Economic Review, 42(3), 2009, 340–6.
Gujaratİ Damodar N. (2004). Basic Econometrics, Fourth Edition. The McGraw-Hill Companies.
Heın E. (2009). A (Post-) Keynesian Perspective on, Financialisation. Macroeconomic Policy Institute (IMK) Studies 01, Hans Boeckler Foundation, RePEc:imk:studie:01-2009. Hılferdıng R. (1910/1995). Finans Kapital. (Y. Öner, Çev.). İstanbul: Belge.
Internatıonal Monetary Fund, (2021). “Global Debt Database” 26 Şubat 2021 tarihinde https://www.imf.org/external/datamapper/datasets/GDD adresinden erişildi.
Itoh M. Lapavitsas C. (2012). Para ve Finansın Ekonomi Politiği, (T. Öncel, Çev.) İstanbul: Yordam Kitap.
İmer-E. (2017). Ekonomik Büyüme, Finansal Gelişme ve Hanehalkı Borçluluğuna İlişkin Bir Değerlendirme, Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar, 54(629), 77-86.
Jauch S., Watzka S. (2012). Financial Development and Income ınequality: A Panel Data Approach , CESifo Working Paper No. 3687.
Karaçimen E. (2013). Political economy Of Consumer Debt İn Developing Countries: Evidence From Turkey (PhD Thesis), Soas University of London, http://eprints.soas.ac.uk/15947.
Karacimen E. (2014). Financialization in Turkey: The Case of Consumer Debt, Journal of Balkan and Near Eastern Studies, 16(2), 161-180, doi: 10.1080/19448953.2014.910393.
Karaçimen E. (2015). Türkiye'de Finansallaşma: Borç Kıskacında Emek. İstanbul: Sav.
Karaçimen E. (2016). Consumer Credit as an Aspect of Everyday Life of Workers in Developing Countries: Evidence from Turkey, Review of Radical Political Economics, 48(2), 252– 268.
Koç A. C. (2015). Küresel Kapitalizmin Finansallaşmasına Türkiye Ekonomisinin Eklemlenme Süreci. der. Hakan Mıhcı (Yay. Haz.). Finansallaşma Devlet ve Politik İktisat içinde (ss.115-145). Ankara: NotaBene.
Krıppner Greta R. (2005). The Financialization of The American Economy. Socio- Economic Review. 3(2), (173-208), doi: 10.1093/SER/mwi008.
Lapavitsas C. (2017). Finansallaşmış Kapitalizm: Kriz ve Finansal Müsadere. Finansallaşma ve Kapitalizmin Krizi içinde (T. Öncel, Çev.). İstanbul: Yordam Kitap, 2.b.
Lapavitsas C., Powell J., (2013). Financialisation Varied: A Comparative Analysis of Advanced Economies. Cambridge Journal of Regions, Economy and Society, 6(3), 359- 379, https://doi.org/10.1093/cjres/rst019.
Mohanty M.S., Schnabel G. ve Garcıa-Luna P., (2006). “Banks and Aggregate Credit: What is New?” BIS Papers 28(2), 01 Nisan 2020 tarihinde https://www.bis.org/publ/bppdf/bispap28b.pdf adresinden erişildi.
Orhangazı Ö. (2008b). Keynesgil Finansal Düzenlemelerden Finansallaşmaya, İktisat Literatürü Ve ABD Ekonomisinin Finansallaşmasına Tarihsel Bir Bakış. ODTÜ Gelişme Dergisi, 35(1), 133-160.
Orhangazi Ö. (2008a). Financialization and the US economy, Cheltenham: Edward Elgar.
Özdemir B. K. (2013). Finansal Küreselleşme Ve Krizler. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Palley Thomas I. (2007). Financialization: What İt İs And Why İt Matters. Political Economy Research Instıtute PERI Univesity Of Massachusetts Amherst, Workingpaperseriesnumber153,November2007.Https://Scholarworks.Umass.Edu/Cgi/Viewcontent .Cgi?Article=1124&Context=Peri_Workingpapers.
Petach L. (2020). Local Financialization, Household Debt, and the Great Recession. Papers in Regional Science, https://doi.org/10.1111/pirs.12505.
Phılıps Kevin P., (1993). Boiling Point-Republicans, Democrats, and the Decline of Middle- Class Prosperit, USA, New York: Random House.
Prashad V. (2018). “In the Ruins of the Present”. Working Document. 25 Nisan 2020 tarihinden https://www.thetricontinental.org/working-document-1/ adresinden erişildi.
Stıglıtz Joseph E., (2002). Küreselleşme Büyük Hayal Kırıklığı, (A. Taşçıoğlu, Çev.). D. Vural (Yay. Haz.). İstanbul: Mart Matbaa.
Stockhammer E. (2004). Financialisation and the Slowdown of Accumulation. Cambridge Journal of Economics, 28(05), 719-741, https://doi.org/10.1093/cje/beh032.
Stockhammer E. (2008). Some Stylized Facts on The Finance-Dominated Accumulation Regime. Competıtıon & Change, 12(2), 184– 202, doi: 10.1179/102452908X289820.
Stockhammer E. (2010). Financialization and the Global Economy, Political Economy Research Instıute, Workingpaper Series, Number 240.
Tatoğlu Ferda Y. (2018). Panel Veri Ekonometrisi: Stata Uygulamalı. İstanbul: Beta Yayınevi, 4.bs.
Üzar U. (2018). Finansallaşma Fonksiyonel Gelir Dağılımını Etkiliyor mu? Politik Ekonomi Perspektifinden Ampirik Bir Değerlendirme. İstanbul: Marmara Üniversitesi, (Doktora Tezi).
World Bank. (2021). “Global Financial Development Report 2019 / 2020: Bank Regulation and Supervision a Decade after the Global Financial Crisis”, 26 Şubat 2021 tarihinde https://www.worldbank.org/en/publication/gfdr/data/financial-structure-database adresinden erişildi.