Halime ÜNLÜ, Adem KARATAŞ, Hayri ERDOĞAN

Jeotermal ısıtmalı cam serada domates ile bazı sebzelerin birlikte yetiştiriciliğinin verim ve gelir üzerine etkileri

Araştırma, 2001-2002 yıllarında Dumlupınar Üniversitesi Simav Meslek Yüksekokulu Seracılık Programına ait jeotermal ısıtmalı plastik serada yürütülmüştür. Denemede, bitki materyali olarak; ana ürün Lycopersicon esculentum Mill. cv. Fantastic (144) çeşidi, ara ürün olarak; Lactuca sativa L. var. longifolia cv. Yedikule, Allium cepa L. ev. Texas early, Allium sativa cv. Yerli sarımsak, Raphanus sativus L. cv. Cherry Belle kullanılmıştır. Deneme üç tekerrürlü olarak kurulmuş, her sebze türü için yalın yetiştiricilik kontrol olarak kullanılmıştır. Araştırma sonucunda en yüksek LER (AEO: Alan Eşdeğer Oranı) değerleri sırasıyla domates + marul (1.36), domates + soğan (1.13) yetiştiriciliği almış, bunu (1.04) değeri ile domates + sarımsak yetiştiriciliği izlemiştir. Birim alandan sağlanan gelir açısından en yüksek değere domates + marul kombinasyonunda (2.222.146 TL/m2) ulaşılmıştır. Gelir bakımından bu kombinasyonu domates + sarımsak (1.728.127 TL/m2) ve domates + soğan (1.575.775 TL/m2) kombinasyonları izlemiştir. Çalışma sonucunda yalın domates yetiştiriciliğinin en yüksek ikinci geliri getirdiği (1.762.554 TL/m2) saptanmasına karşılık genel anlamda birlikte yetiştiricilik yalın yetiştiriciliğe göre geliri artırmıştır.

The effect of tomato cultivation in intercropping system with some vegetable species on the yield and income in a geo thermally heated glasshouse

The research was conducted in a geothermally-heated greenhouse at Simav vocational school, Dumlupınar University, during 2001 and 2002. The experiment was performed with tomato Lycopersicon esculentum Mill. cv. Fantastic (144) as the main crop and Lactuca sativa L. var. longifolia cv. Yedikule, Allium cepa L. cv. Texas early, Allium, sativa cv. Yerli sarımsak and Raphanus sativus L. cv. Cherry Belle as the Intercrops. The experiment was established with three replications sole cultivation of each vegetable species under investigation was used as the control. At the end of the study, the highest land equivalent ratio (LER) was obtained from tomato + lettuce (136), tomato + onion (1.13) and tomato + garlic (1.04) combinations. The highest income per unit area was received from tomato + lettuce combination (2.222.146 TL/m2) followed by tomato + garlic (1.728.127 TL/m2) and tomato + onion (1.575.775 TL/m2) combinations. Although tomato cultivation as a single crop resulted in the second highest income per unit area (1.762.554 m2/TL), in general intercropping increased the income as compared to the sole cropping systems.

PDF

___

1.Abak, K., Ü. Ertekin, 1985. Değişik Sebze Türlerinin Farklı Örtüaltı Tiplerine Uygunluğu, Türkiye'de Seracılık Sempozyumu. Cam Pazarlama A.Ş. Yayın No: 1985/2, s: 47-59, Ankara.
2. Akman, Z., 1995. Mısır- Baklagil (Fasulye, Börülce) Çoklu Üretiminde Farklı Ekim Sistemlerinin Verim ve Bazı Agronomik Karakterlere Etkisi (Basılmamış, Doktora Tezi). GOPÜFBE. 122s, Tokat.
3. Anonimous, 1990. Vegetable Production Training Manuel. Asian Vegetable Research and Development Center, P. O. Box 205. Taipei.
4. Anonim, 2002. Antalya Büyükşehir Beledi- yesi Toptancı Sebze Hali İstatistikleri. Antalya.
5. Brown, J. E., W. E. Splittstoesser and J. M. Gerber, 1985. Production and Economic Returns of Vegetable Intercropping Systems. J. Amer. Sos. Hor t. Sel, 110 (3): 350-353.
6. Chism, J., L. W. Jett and R. A. Read, 2005. Intercropping Tomatoes With Cool Season Vegetables Within a High Tunnel. www.plasticulture. org.
7. Çetin, C, ve Ü. Ertekin, 1987. Karışık Di- kim. Örtü Tiplerini Geliştirme ve Örtüaltı Yetiştirme Teknikleri Araştırma Ülkesel Projesi. Seracılık Araştırma Enstitüsü, Antalya.
8. Çetin, C, 1982. Karışık Dikim. Seracılık A- raştırma Enstitüsü Yıllık Raporları. Antalya.
9. Düzgüneş, O., T. Kesici, O. Kavuncu ve F. Gürbüz, 1987. Araştırma ve Deneme Metotları. A.Ü. Ziraat Fakültesi Yayınları, Yayın No: 1021, Ankara.
10. Erdoğan, H., ve A. Karataş, 2000. Jeotermal Isıtmalı Cam Serada Domates, Hıyar ve Biber ile Birlikte Kıvırcık Baş Salata ve Marul Yetiştiriciliği Üzerine Bir Araştırma. III. Sebze Tarımı Sempozyumu, 11-13 Eylül, İsparta, s. 296-302, 11. Francis,, A. C, 1986. Multiple Cropping Systems. Macmillan Publishing Company, New York
12. Haque, M. E., M. Rahman, M. A. Rahman, A. K. Roy and B. Sikdar, 2003. Lablab Bean Based Intercropping System in Northwest Region of Bangladesh. Pakistan Journal of Biological Sciences 6 (10): 948-951.
13. Kass, C. L., 1978. Polyculture Cropping Systems: Review and Analysis. Cornell International Agriculture Bulletin 32, New York State College of Agriculture and Life Sciences A Statutory College of The State University. At Cornell University, Ithaca, New York.
14. Kuepper, G., and M. Dodsön, 2001. Companion Planting: Basic Concept and Resources. ATTRA. www.attra.ncat.org/ attra-pub/PD F complant.pdf
15. Pilatti, R. A., N. F. Gariglio, and H. F. Gutierrez, 1994. Intercropping of Tomato and Pepper to Improve Yields in Greenhouses. Horticultural- Argentina, (13): 34-35, 82-86.
16. Quayyum, M. A., and M. Ebrahim Akanda, 1990. Productivity and Profitability of Cabbage Intercropped with Vegetables. Horticultural Abstracts 60 (9), 7201.
17. Resende, B. L. A., G. H. D. Canato and A. B. C. Filho, 2003. Productivity of Lettuce and Radish Cultivations as a Function of Spacing and of Time of Establishment of Intercropping. IX International Symposium on Timing of Field Production in Vegetable Crops.
18. Sevgican, A., 2002. Örtüaltı Sebzeciliği. Cilt: I. Ege Üniv. Zir. Fak. Yayınları No: 528, 476s, İzmir.
19. Splittstoesser, W. E., 1990. Vegetable Growing Handbook. Avi Publishing Company Connecticut, USA.
20. Subhan, E., 1991. Effect of Intercropping with Phaseolus vulgaris L. on Growth and Yield of Tomato (Solanum lycopersicum L.). Horticultural Abstracts. 61 (4): 2864.
21. Wittwer, S. H., and S. Hönma, 1979. Greenhouse Tomatoes, Lecttuce and Cucumbers. Michigan State University Pres, p: 173-203. USA
22. Yıldırım, E., 2003. Farklı Birlikte Yetiştirme Sistemlerinin Bazı Sebze Türlerinde Bitki Gelişmesine, Mineral Madde Alımına, Alan Kullanımına, Ekonomik Dönüşüme ve Verime Etkisi. Atatürk Üniversitesi (Basılmamış, Doktora Tezi). FBE, 137sayfa, Erzurum.