IĞDIR KOŞULLARINDA YETİŞEN YEREL ÜZÜM ÇEŞİTLERİNİN FENOLOJİK VE BİTKİSEL ÖZELİKLERİNİN BELİRLENMESİ
Bu çalışma 2014–2015 yıllarında Iğdır yöresinde yetiştiriciliği yapılan Kırmızıkişmişi, Haçabaş,Yezandayi, Kuzukuyruğu, Miskali, Askeri, Erkekmiskali, İnekemceği üzüm çeşitlerinin fenolojikdönemlerini ve bitkisel özelliklerini gözlemlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma sonucunda üzümçeşitlerinde gözlenen farklı fenolojik safhalar çeşit ve yıllara göre az da olsa farklılık göstermiştir.Çeşitlerde uyanma: 31 Mart–21 Nisan; tam çiçeklenme: 25 Mayıs–8 Haziran; tane tutumu: 28 Mayıs–12Haziran; ben düşme: 27 Haziran–16 Temmuz ve olgunluk: 11 Temmuz–5 Ağustos tarihleri arasındatamamlanmıştır. En erken olgunlaşan çeşit Yezandayi, en geç olgunlaşan çeşitler İnekemceği veErkekmiskali olmuştur. Bitkisel özelliklerden; salkım ağırlığı, tane ağırlığı, omca başına düşen ortalamaverim, tane tutumu, suda çözünebilen kuru madde miktarı (SÇKM) ve şıradaki asit miktarı incelenmiştir.
DETERMINATION OF PHENOLOGICAL AND PLANT CHARACTERISTICS OF LOCAL GRAPE CULTIVARS GROWING IN IĞDIR CONDITIONS
The objective of this study was to determine phenological periods and plant characteristics of Kırmızıkişmişi, Haçabaş, Yezandayi, Kuzukuyruğu, Miskali, Askeri, Erkekmiskali, İnekemceği grape cultivars grown in Iğdır district conditions during 2014–2015 years. It was recorded that phenological periods varied according to cultivar and year. The period ranges of the phenological characteristics were as follow bud break: 31 March–21 April; full bloom: 25 May–8 June; berry set: 28 May–12 June; veraison: 27 June–16 July and ripening: 11 July–5 August. The earliest ripening cultivar was Yezandayi, the latest ripening cultivars were İnekemceği and Erkekmiskali. Cluster weight, berry weight, yield per vine, berry set, total soluble solids and must acidity plant characteristics were investigated.
___
- Ağaoğlu, Y.S., 1999. Bilimsel ve
Uygulamalı Bağcılık Asma Biyolojisi.
Kavaklıdere Eğitim Yayınları, Ankara,
1(1):205.
- Ağaoğlu, Y.S., Çelik, H., Çelik, M., Fidan,
Y., Gülşen, Y., Günay, A., Halloran, N.,
Köksal, İ., Yanmaz, R., 1995. Genel Bahçe
Bitkileri. Ankara Ü. Ziraat Fakültesi Eğitim
Araştırma ve Geliştirme Vakfı Yayınları,
4:387.
- Anonim, 2016. Sofralık Üzüm Yetiştirmeye
Yönelik Kültürel Uygulamalar. Manisa
Bağcılık Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü,
(Erişim Tarihi:14.03.2016).
- Çelik, H., Gökçay, E., Barış, C., Marasalı,
B., 1990. Türkiye Bağcılığının Sorunları ve
Çözüm Yolları. Türkiye Ziraat
Mühendisleri 3. Teknik Kongresi, Ankara,
432–450s.
- Çelik, H., Ağaoğlu, Y.S., Fidan, Y.,
Marasalı, B., Söylemezoğlu, G., 1998.
Genel Bağcılık. Sun Fidan A.Ş., Mesleki
Kitaplar Serisi: 1. Fersa Matbaacılık San.
Tic. Ltd. Şti., Ankara, 253s.
- Eriş, T., Türkben, C., 1984. Sofralık
Üzümlerin Olgunluk Zamanı ve
Muhafazası. Tokat Bağcılık Sempozyumu,
181–200s.
- Fidan, Y., 1985. Özel Bağcılık. Ankara
Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları:
930. Ders Kitabı No:265.
- Harlan, J.R., 1951. Anatomy of Gene
Centers. Amer. Natur. 85:97–103.
- İlter, E., 1984. Bağcılığımızda Güncel
Önemli Bazı Teknik Sorunlar. Tokat
Bağcılığı Sempozyumu, 24–29s.
- İlter, E., Çımrın, T., 1977. Şaraplık
Üzümlerde Çeşit ve Şarj Faktörünün Verim
ve Kaliteye Etkisi Üzerine Araştırmalar.
Bitki 3(4):340–349.
- Janik, J. ve Moore, J.N., 1975. Advances in
Fruit Breeding. Purdue University Press
West Lafayette, Indiana.
- Karaoğlu, M., 2011. Zirai Meteorolojik
Açıdan Iğdır İklim Etüdü. Iğdır Üniv. Fen
Bil. Enst. Der. 1(1):97–104.
- Oraman, M.N., 1965. Yeni Bağcılık.
Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi
Yayınları:253, Ders Kitabı:89.
- Oraman, M.N., 1972. Bağcılık Tekniği 2.
Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi
Yayınları: 470, Ders Kitabı 162.
- Özkan, Y., 1995. Özel Bağcılık. GOP.
Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ders Notu,
Tokat.
- Samancı, H., 1985. Bağcılık. Tarımsal
Araştırmaları Destekleme ve Geliştirme
Vakfı Yayın No:10, Yalova.
- Söylemezoğlu, G., Ağaoğlu, Y. S.,
Marasalı, B., Ergül, A., Çalışkan, M.,
Türkben, C., 2001. Üzüm Çeşitlerinin
Yaprak Kökenli Kateşol Oksidaz (Co),
Peroksidaz (Per) ve Esteraz (Est)
İzoenzimlerinden Yararlanarak
Tanımlanmaları. 4. Bağcılık Sempozyumu,
20–23.10.1998, Yalova. 138–144.
- Tangolar, S., Özdemir, G., Gürsöz, S.,
Çakır, A., Tangolar, S. G., 2007. Bazı
Organik Gübre Uygulamalarının Asmanın
(Vitis vinifera L. Çiloreş) Fenolojik
Gelişmesi İle Salkım, Tane ve Şıra
Özellikleri Üzerine Etkisi. Akdeniz
Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi
20(2):319–325.
- TÜİK, 2016. Türkiye İstatistik Kurumu.
(http://www.tuik.gov.tr) (Erişim Tarihi:
08.04.2016).
- Uzun, İ. ve E. İlter, 1993. Bazı Üzüm
Çeşitlerinin Yapraklarındaki Peroksidaz ve
Kateşoloksidaz İzoenzimlerinden Teşhisi
Üzerinde Araştırmalar. Ege Üniversitesi
Ziraat Fak. Dergisi 30(3):105–111.
- Wample, R.L., Spayd, S.E., Evans, R.G.,
Stevens, R.G., 1991.Nitrogen Fertilization
and Factors Influencing Grapevine Cold
Hardiness. Int. Sym. on Nitrogen in Grapes
and Wine, 120–125.