SİNOP İLİ ÇEVRESİNDEN ÜÇ MENKIBEVİ KAHRAMAN VE ETRAFLARINDA OLUŞAN ANLATI GELENEĞİ

Halk anlatı kahramanları ait oldukları bölgenin ortak bilincini ve sözel belleğini en canlı şekilde ortaya koyan tiplerdir. Menkıbe kahramanlarının da aynı şekilde belli bir bölgenin kahraman tipine ait zengin bilgilere sahip olduğu görülür. Burada, Sinop ilinden seçilmiş Çeçe Sultan, Koyun Baba ve Sarı Saltuk etrafında anlatılan menkıbelerin yapısal ortalıkları ve bu çerçevede biçimlenen hayat hikayelerine değinilecek, ardından bugünün insanı tarafından hâlâ anlatılmaya devam edilmesini sağlayan işlevsel niteliklere değinilecektir. Böylelikle sözlü belleğin neyi, nasıl, niçin anlattığı ortaya konulup tarihsel kahramanların sürekliliğini sağlayan hususlara değinilmiş olacaktır

THREE NARRATIVE FIGURES FROM AROUND THE SİNOP PROVINCE AND NARRATE TRADITION ARAOUND THEM

Folk narrative figures are the most vividly representative of the common consciousness and verbal memory of the region they belong to. It is also evident that the figures of the saga’s also have equally rich knowledge of the figure type of a certain region. In this article, we are going to present the structural commonality of the epic legends described around Çeçe Sultan, Koyun Baba and Sarı Saltuk, selected from Sinop province, and the life stories formed in this frame, afterwards, we will present functional qualities that provide continuance of narration of these stories by today's people. This will address the issues that explain what, how, why and why the verbal memory provides the continuity of the historical figures

PDF

___

AKALIN ġ. Haluk (1987) Saltuk-name, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Ankara.
AKALIN, ġükrü Haluk; “Anadolu ve Balkanlarda Sarı Saltuk”, Çukurova Üniversitesi Türkoloji AraĢtırmaları Merkezi, 2012
BARKAN Ö. Lütfü (1942), Kolonizatör Türk DerviĢleri, Hamle Yayınları, Ġstanbul. ÇOBANOĞLU, Özkul (2009), Halkbilimi Kuramları ve AraĢtırma Yöntemleri Tarihine GiriĢ, Akçağ Yayınları, Ankara.
DEGH, Linda (2005) “Hikaye Anlatıcılar” Halkbiliminde Kuramlar ve YaklaĢımlar, çev. Adem KOÇ, Geleneksel Yayıncılık, Ankara.
DEMĠR Necati- ERDEM M. Dursun ( 2007) Saltık-name, Destan Yayınları, Ankara. https://muratdursuntosun.files.wordpress.com/2016/03/koyun-baba3.pdf
KAVGACI Ali, (2002) “Türkiye’nin Anıt MeĢeleri ve Yeni Bir Anıt MeĢe”, Ġstanbul Üniversitesi. Orman Fakültesi Dergisi, Vol.2, No.1, Ġstanbul.
KÖPRÜLÜ M. Fuat (1992), Türk Edebiyatında Ġlk Mutasavvıflar, Diyanet ĠĢleri BaĢkanlığı, Ankara.
MALĠNOWSKĠ, Bronislaw ( 1992) Bilimsel Bir Kültür Teorisi, çev. Saadet Özkal, Kabalcı Yayınevi, Ġstanbul.
OCAK A. YaĢar (2002), Sarı Saltık Popüler Ġslâm’ın Balkanlar’daki Destanî Öncüsü, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara.
OĞUZ, M. Öcal ( 2004) Türk Halk Edebiyatı El Kitabı, Grafiker Yayınları, Ankara.
OĞUZ, M. Öcal (2017), Hem VarmıĢ Hem YokmuĢ, Anlatı Kahramanları Üzerine Yazılar, Geleneksel Yayıncılık, Ankara.
ÖNAL, Naci (1998), Romanya Dobrucasında Yedi Türbe” Türk Halk Kültürü AraĢtırmaları, Kültür Bakanlığı, Yayınları, Ankara.
PROPP Viladimir, ( 1985), Masalın Biçimbilimi, Bilim Felsefe, Sanat Yayınları, Ġstanbul.
RAGLAN, Lord (2005), “Mit ve Ritüel”, çev. Evrim Öçler Özünel, Halkbiliminde Kuramlar ve Yaklaşımlar, Geleneksel Yayıncılık, Ankara.
SALTUK, Veli (2005) “Sarı Saltuk ve Saltuklular”, Hacı Bektaş ı Veli Dergisi, Sayı 34, yıl 2005, Ankara.
ġAHĠN HaĢim, (201o) Alevi-BektaĢi Tarihinin Yazılı Kaynakları: Velayetnameler-1 Sakarya Üniversitesi Yayınları 1. Baskı, Sakarya.
TOSUN, Hikmet ( 2016), “Sinop’ta Koyun Baba” Uluslararası Nehrin Piri Koyun Baba Sempozyumu. Hitit Üniversitesi Yayınları, Çorum TOSUN, Murat Dursun (2016) “Koyun Baba ile Ġlgili Muhtelif Belgelerin Ġncelenmesi ve Yorumlanması Murat Dursun Tosun”