BİLECİK AĞZINDAN DERLEME SÖZLÜĞÜNE KATKILAR

Öz Anadolu ağızları üzerine yapılan türlü çalışmalar, temelinde Türk dilinin bölgesel zenginliklerini ve durumunu ortaya koyma çalışmalarıdır. Bu çalışmalar günümüzde aciliyet gerektiren bir durum arz etmektedir. Çünkü sözlü ve edebi verimlerin kaynağı insandır ve insanın ömrü sınırlıdır. Dilbilimi alanında önemli bir yeri olan ağız çalışmaları ülkemizde geç başlamış ve hala tam olarak bütün bölge ağızlarını kayda geçirememiş durumdadır. Bu çalışmaların tamamlanmasıyla birlikte dilimizin tarihi gelişimi, değişimi, değişim yönleri ve yayılma alanları gibi daha birçok yapı değerlendirilebilecektir. Ayrıca bu çalışmaların Türkçe’nin eksik kalmış olan ağız atlası için önemli bir katkı sağlayacağı muhakkaktır. Üzerinde çalıştığımız bölge ağzı Leyla Karahan’a göre; Batı Grubu Ağızlarından 1. derece alt grupta Afyon, Antalya, Aydın, Balıkesir, Burdur, Bursa, Çanakkale, Denizli, Eskişehir, Isparta, İzmir, Kütahya, Manisa, Muğla, Uşak ve Nallıhan (Ankara) ağızları içinde ve 2. derecedeki alt grupların Çanakkale, Balıkesir, Bursa ağızları ile beraber değerlendirilmektedir. Dolayısıyla bu alt grubun fonetik ve morfolojik özelliklerini üzerinde barındırmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Türk Dili, Fonetik, Morfolojik, Anadolu Ağızları

PDF

___

AÇIKGÖZ, Halil; YELTEN, Muhammet, (2005), “Kelime Grupları”, İstanbul: Doğu Kütüphanesi Yayınları.
AKSAN, Doğan, (1995), “Her Yönüyle Dil (Ana Çizgileriyle Dilbilim)”, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
BAŞKAN, Özcan, (1970), “Türkiye Köy Adları Üzerine Bir Deneme”, TDAY Belleten, s.237-251.
CAFEROĞLU, Ahmet, “Anadolu Dialektolojisi Üzerine Malzeme I”, İstanbul 1940 II, İstanbul 1941, ADÜM. I-II.
DELİCE, H. İbrahim, (2003), “Türkçe Sözdizimi”, İstanbul: Kitabevi Yayınları.
DEMİR, Necati, (2006), “Trabzon ve Yöresi Ağızları”, Ankara: Gazi Kitabevi.
DEMİR, Tufan, (2004), “Türkçe Dil Bilgisi”, Ankara: Kurmay Yayınları.
DEVELİ, Hayati, “Türkiye Türkçesinde İç Seste Ünsüz Benzeşmesi ve Yansızlaşma”, TDK 3. Uluslararası Türk Dili Kurultayı 1996, Ankara 1999, 295-302.
DİLAÇAR, Agop, “Gramer: Tanımı, Adı, Kapsamı, Türleri, Yöntemi, Eğitimdeki Yeri ve Tarihçesi”, TDAY-B 1971, TDK, Ankara, 1989, 83-145.
DOĞAN, Levent; KAYA, Nesrin; OYAR, Ahmet; TOPALOĞLU, Yüksel; DURMUŞ, Oğuzhan; ÖZDEN, Muharrem; ÖZDEN, Ersin, (2008), “Üniversiteler için Türk Dili, Yazılı ve Sözlü Anlatım”, İstanbul: Kriter Yayınevi.
ECKMANN, János, (1950), “Anadolu Karamanlı ağızlarına ait araştırmalar”, DTCFD, VIII / 1-2 (1950), 165-200
ERCİLESUN, B. Ahmet, (1983), “Kars İli Ağızları ve Ses Bilgisi” Ankara: Gazi Üni. Yayınları.
EREN, Hasan, “İkiz kelimelerin tarihi hakkında”, DTCFD, VII (1949), 283-286
GÜLENSOY, Tuncer, “24 Oğuz boyunun Anadolu’daki izleri”, Türk Halkbilim Araştırmaları Yıllığı, 1977, 73-98.
PARLATIR, İsmail vd., (1998), “Türkçe Sözlük”, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları, Cilt I, 9. Baskı. Tarama Sözlüğü (I-VIII), Ankara, 1963-1977, TS I-VIII.
ŞAHİN, İlhan, (2006), “Osmanlı Döneminde Konar Göçerler”, İstanbul: Eren Yayınevi.
ŞAHİN, Muhammet, (2006), “Türk Tarihi ve Kültürü”, Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
Türk Dil Kurumu, “Tarama Sözlüğü”, C.I-VII, 1963-1977; Ankara: TDK Yayınları.
Türk Dil Kurumu, “Derleme Sözlüğü”, C.I-XII, 1963-1982; Ankara: TDK Yayınları.
Türk Dil Kurumu, “Türkçe Sözlük I-II”, 1998; Ankara: TDK Yayınları 8.Baskı.
Türk Dil Kurumu, “Bölge Ağızlarında Atasözleri ve Deyimler I-II”, 2004; Ankara: TDK Yayınları, 3. Baskı.
Türk Dil Kurumu, “Yazım Klavuzu”, 2005; Ankara: TDK Yayınları, 24. Baskı.
ÖZDEN, Muharrem, (2000), “Bilecik İli Söğüt İlçesi ve Köyleri Ağız Araştırması”, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Edirne.
ÖZDEN, Muharrem, (2009), “Bilecik İli Ağız İncelemesi” Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Edirne.