AVRUPA’DA KAMU HARCAMALARI VE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ İLİŞKİNİN MEKÂNSAL PANEL VERİ ANALİZİ İLE İNCELENMESİ

Öz Devletin ekonomiye müdahale etmesi gerektiğini savunan Keynesyen yaklaşımda etkili müdahale kalemlerinden biri kamu harcamalarıdır. Bazı iktisatçılar, kamu harcamalarının politikacıların oy toplama amaçlarına hizmet ettiği için verimsiz harcamalar olduğunu, bu harcamaların ileriki dönemlerde vergi olarak geri döneceğini söylemekteyken bazı iktisatçılar da ekonomik durgunluk durumunda yapılacak olan kamu harcamalarının ekonomiyi tekrar canlandıracağı için gerekli ve yararlı olduğu görüşündedirler. Bu çalışmada 1997-2017 yılları arasında Avrupa‟da hükümet harcamalarının kişi başı Gayri Safi Yurt İçi Hâsıla büyümesini nasıl etkilediği mekânsal bağımlılığı dikkate alan modeller kullanılarak araştırılmıştır. Birbirine komşuluk ilişkisi bulunan yatay-kesitler (ülkeler), mekânsal ekonometrik yöntemlerin kullanılmasını gerekli kılmıştır. Bunun için mekânsal gecikme modeli, mekânsal hata modeli, mekânsal Durbin model, genel mekânsal model ile bunların rassal ve sabit etkili versiyonları ve genelleştirilmiş rassal etkili mekânsal hata modeli incelenmiştir. Kurulan modellerden elde edilen bulgulara göre, tüm modellerde hükümet harcamaları yıllık büyümesinde meydana gelen artışlar kişi başı GSYİH büyümesini artırmaktadır. Avrupa‟da tam istihdam seviyesini yakalamak isteyen politikacılar, hükümet cari harcamalarını artırma yoluna gidebilir. Bunun yanında, komşu ülkelerdeki durumu da dikkate almak zorundadırlar. Çünkü mekânsal otokorelasyonu gösteren katsayılar istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur, yani mekânlar birbirine yaklaştıkça birbirini daha çok etkilemektedirler. Bu mekânsal bağımlılık, hem mekânsal hata hem de mekânsal gecikme modellerinde görülmüştür. Yani hem komşu hataları hem de komşu bağımlı değişken olan kişi başı GSYİH büyümesi değerleri komşularını etkilemektedir. 

___

  • .
Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi-Cover
  • ISSN: 2147-2610
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 2012
  • Yayıncı: Kürşat Öncül