İTALYA KRALI III. VİTTORİO EMANUELE VE AİLESİNİN RODOS ZİYARETİ VE YANKILARI

Tarih boyunca ticaretin ve kültürün merkezi ve Ege Denizi’nin en önemli üslerindenbirisi olan Rodos Adası, 16. Yüzyılda Osmanlı hâkimiyetine girmişti. Osmanlıdöneminde bu özellikleri devam etmiş, adada bulunan farklı dinler ve kültürlergenelde bir arada huzurla yaşamışlardı. Trablusgarp Savaşı sırasında İtalyanlarınRodos ve On İki adayı ele geçirmesi, Uşi Antlaşmasında söz verdiği gibi iadeetmemesi ve Yunanistan’ın da adalarda hâkimiyet kurmak istemesi sebepleriyle Rodosve On İki ada yıllar boyunca bu üç devletin arasında sorun olmaya devam etmişti.İtalya’da 1922’de Benito Mussolini idaresinde Faşist yönetimin kurulması ile Egedenizi ve Akdeniz önem kazandı, İtalya bu dönemde adalar üzerinde oluşan üçgendekiüstünlüğünü ispat etmek amacındaydı. Bu yüzden, her ne kadar yönetimde bir etkisiolmasa da, Kral III. Vittorio Emanuele ve ailesi 1929 yılında Rodos ve On İki Adayabir ziyaret gerçekleştirdi. Bu ziyaret ve önemi hakkında Avrupa basınına haberleryansıdı. Bu çalışmada çeşitli gazetelerden seçilen haberler ve yazılar ile İtalya kralı veailesinin gezisi ve bu gezinin yankıları incelenmektedir.

KING OF ITALY III. VITTORIO EMANUELE AND HIS FAMILY’S VISIT TO RHODES AND ITS REFLECTIONS

Rhodes Island, the center of commerce and culture and one of the most important bases in the Aegean Sea throughout the history, came under the Ottoman domination in the 16th century. These features of the island continued during the Ottoman period and different religions and cultures had generally lived there in peace. However, because of the conquest of Rhodes and Dodecanese by Italy during the Tripoli War, the denial to return them to Turkey as promised in the Treaty of Ouchy and the wish of Greece to dominate the islands, Rhodes and the Dodecanese had become an issue between the three states for a long time. With the establishment of Fascist Regime by Benito Mussolini in Italy in 1922, the Aegean and Mediterranean Seas gained importance, so in this period Italy aimed to prove supremacy on this triangle over the islands. Although they did not have any important influence on the government affairs, King Vittorio Emanuele III and his family travelled to Rhodes and Dodecanese in 1929. News were reflected in the European press about this visit and its importance. In this research, the travel of Italian King and his family and the reflections were examined through selected news and articles.

___

  • BCA, 030.10.236.597.4
  • BCA, 030.10.238.269.2
  • BCA, 030,10. 234.576.25. 422. 27
  • Armaoğlu, Fahir, 20. Yüzyıl Siyasi Tarihi (1914-1980), Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, Ankara, 1983.
  • Çelebi, Mevlüt, Milli Mücadele Döneminde Türk-İtalyan İlişkileri, Ankara, 2002.
  • __________, “Atatürk Dönemi ve Sonrasında Türkiye-İtalya İlişikleri Etkileyen Faktörler”, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, Cilt XXXI, Sayı: 91, Bahar 2015.
  • Hayta, Necdet, “İkinci Dünya Savaşı Yıllarında Ege Adaları Sorunu”, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, Cilt XII, Sayı 36, Kasım 1996.
  • Kavas, Ahmet,, “İtalya”, TDV İslam Ansiklopedisi, 23. Cilt.
  • Orakçı, Meryem, Rodos Müslümanları- Selam Gazetesi (1926-1936), Kitap Yayınevi, İstanbul, 2012,
  • Örenç, Ali Fuat. Yakın dönem tarihimizde Rodos ve On İki Ada, Doğu Kütüphanesi, İstanbul 2006.
  • Papuççular, Hazal, Türkiye ve Oniki Ada (1912-1947), Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2. Baskı, İstanbul, 2020.
  • Soysal, İsmail, Türkiye’nin Siyasal Antlaşmaları, I. Cilt, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, 1983.
  • Tağmat, Çağla Derya, Lozan Konferansı’nda Yunan Diplomasisi, Libra Yayınları, İstanbul, 2019.
  • Turan, Şerafettin, “Rodos ve 12 Adanın Türk Hâkimiyetinden Çıkışı”, Belleten, Cilt: XXIX, Sayı:113, Ocak 1965.
  • Uçarol, Rıfat, Siyasi Tarih (1789-2014), I. Cilt, 11. Baskı, İstanbul, 2019.
  • Akropolis
  • Akşam
  • Corriere della Sera
  • Cumhuriyet
  • Gazzetta Ufficiale del Regno d’Italia
  • Hâkimiyet-i Milliye
  • Il Solco Fascista
  • İkdam
  • La Stampa
  • Times
  • Vakit