2BA BEDEN BEYİN AKIMI’NDAKİ POSTMODERNİST UNSURLAR

Öz Postmodern roman anlayışının ilk örnekleri 1960’lı yıllarda Amerika’da verilir. II. Dünya Savaşı sonrasında, tüm dünyada etkisi gittikçe artan bu roman anlayışı, Türk edebiyatında seksenlerden sonra ortaya çıkar. Geleneksel roman anlayışından içeriği, tekniği ve amacı bakımdan ayrılır. Geleneksel romanda hâkim olan tek bir konu, üslup, bakış açısı ve çıkarımın aksine postmodern roman çok yönlü, üsluplu, bakış açılı ve çıkarımlıdır. Postmodern romanda yazar, romanı bir kurgu dünyası olarak kabul ettiği için, roman yazma eylemini adeta bir oyuna dönüştürür. Bu oyunda geleneksel romanın bütünlük, belirginlik ve somut gerçeklik anlayışının yerini, özellikle romanın olay kurgusu, kişileri, mekânı ve zamanında görülen parçalanmışlık ve belirsizlik alır. Metinler arası ilişkileri, çoğulculuğu fantastik öğeleri ve tarihi gerçeklerle kurguyu iç içe veren postmodernist roman bunlarla kurmaca bir dünya yaratır. Türk edebiyatının son dönem yazarlarının çoğu da bu kurmaca roman anlayışından etkilenerek, dünya edebiyatındaki çağdaşları gibi postmodern tarzda eserler vermeye başlar. Akademisyen bir sanatkâr olan Ahmet Bican Ercilasun’un 2BA Beden Beyin Akımı adlı romanı da postmodernist bir görüntü, bakış açısı ve kurgu tekniği ile yazılmıştır. 2BA Beden Beyin Akımı, ilk sayfasından son sayfasına kadar kurgusu ile ön plana çıkan, okuyucunun kendini bir kurgu karmaşası içerisinde bulduğu olay örgülerine sahiptir. Roman boyunca takip edilebilir bir olay örgüsünden bahsedilemez. Çünkü bu eser, klasik romanlar gibi neden-sonuç ilişkisi üzerinde gelişmez. Dolayısıyla okuyucunun merakını canlı tutan en önemli unsur, romanın belirsiz ve yeniden üretilmeye açık olan kurgusudur. Romanda asıl anlatımdan kopmayarak yapılan farklı kurgular, zaman zaman okuyucuyu asıl metnin dışına, başka bir âlemin içerisine çeker. Kurgudaki olaylar net bir zaman ve mekân kavramı içerisinde gerçekleşmez. Romanın kurgusu, zamanı ve mekânındaki belirsizlik romanın sonuna da yansır. Roman, diğer postmodern romanlarda olduğu gibi alışılagelmiş son anlayışını yok ederek, okuyucuyu şaşırtan ucu açık bir sonla biter. 2BA Beden Beyin Akımı’nda Ercilasun, tarihte ve gerçek hayatta yaşamış kişiler ile yaşanmış olayları, uydurma kişiler ve uydurma olaylarla bir araya getirip, yeniden üreterek kurgular. Romanda kullanılan bir diğer yöntem ise metinlerarasılıktır. Ercilasun romanında, Türk kültürünün önemli anlatılarından olan mit, efsane, destan, masal vb.’ne sıklıkla başvurur. Bu anlatıların bazılarını, metinlerinin üzerinde oynama yapmadan, bazılarını yeniden kurgulayarak, bazılarını da o metinlere çağrışım ve göndermeler yaparak romanına yerleştirir. Aslında Türkolog, fikir adamı ve sanat adamı olan Ahmet Bican Ercilasun’un 2BA Beyin Akımı adlı bu romanı, onun aynı zamanda nitelikli bir romancı olduğunu da gösterir. Mesaj bakımından oldukça zengin olan 2BA Beden Beyin Akımı’nın hemen her sayfasında Ercilasun, okuyucuya yeni bilgiler vererek onları düşündürmeye ve araştırmaya sevk eder. Ercilasun’un hayatından bazı kesitleri içeren bu roman, aynı zamanda onun Türk dili, destanları, tarihi ve edebiyatı hakkındaki görüşlerini de içerir. Ercilasun’un Türkolog olması ve bu vasıf ile kaleme aldığı makalelerinin konularının romanında yer bulması hem olağan hem de postmodern romanın çok sesliliğini yansıtan bir durumdur. Bu çalışma hem sözü edilen romanın postmodern romanla olan ilişkisini ortaya çıkarmak hem de eserin edebiyatımızdaki yeri ve önemine dikkat çekmek amacıyla kaleme alınmıştır. Bu amaçla Ahmet Bican Ercilasun, 2BA Beden Beyin Akımı ve postmodern romanın Türk edebiyatındaki seyri hakkında kısaca bilgi verilmiş, akabinde adı geçen romandaki postmodernist unsurlar, olay örgüsü, zaman, mekân, şahıs kadrosu gibi başlıklar altında değerlendirilmiş, sonuç bölümünde ise eserin değerine değinilmiştir.