Yazılım ergonomisi: Atatürk Üniversitesi öğrenci bilgi sisteminin ergonomisinin incelenmesi

Bu çalışmanın amacı Atatürk Üniversitesi öğrenci işleri otomasyon programının ergonomi kriterlerine uyup uymadığını ve kullanıcıların programın ergonomisi hakkındaki düşüncelerini araştırmaktır. Bu amaç doğrultusunda öncelikle ergonomi bilimi genel olarak kavramsal çerçevede tanıtılmış, daha sonra, ergonomi kurallarının bilgisayar programları için kullanılması bağlamında yazılım ergonomisi konusu açıklanmaya ve yazılımın ergonomik olup olmadığını ölçmek için kullanılacak kriterler ortaya konmaya çalışılmıştır. Son olarak anket sonuçları ergonomi kriterleri çerçevesinde değerlendirilerek programın kullanıcılar tarafından ergonomik bulunan ya da bulunmayan özellikleri belirlenmeye çalışılmıştır.

Data and software ergonomics: A study related to ergonomics of Ataturk University student information system

In this study, it is aimed to examine whether Atatürk University Student Information System complies with the criteria of ergonomics and what the users think about the ergonomy of the program. With this purpose in mind, first of all, ergonomics is broadly introduced within the conceptual framework. Then, in the context of the use of ergonomics rules for computer programs, the subject of software ergonomics is introduced and the criteria that may be used for determining whether software is ergonomic or not are presented. Finally, the results of the survey are assessed within the framework of criteria of ergonomics and it is also tried to find out the features of the program that may be found ergonomic or not by the users of the program.

PDF

___

Akova, A. (2000). Bilişim Toplumunda Bilişsel Ergonomi ve Önemi. Ankara: Kara Harp Okulu Bilgi Toplama ve Yayım Merkezi Yayınları.
Ana Britannica (1988). İstanbul: Ana Yayıncılık, VIII, 249.
Aspillaga, M. (1991). “Screen Design: A Location of Information and its Effects on Learning”. Journal of Computer-Based Instruction, 18 (3), 89–92.
Aubin, F., j. Gauthier, R., mailhot, M. Prevost (2006). Preventing Human Errors in Poer Grid Management Systems: User Interface Redesign through Cognitive Ergonomics.
Aydın, Ali Orhan, Kurt, Mustafa (2002). “Bilişim Ergonomisi”. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 17(4), 93–114.
Bağış, Ahmet (2003). Arayüz Tasarımlarının Karşılaştırmalı Değerlendirmesinde Kullanılabilirlik Yaklaşımı. M.Ü Teknik Eğitim Fakültesi Makine Eğitimi Bölümü. Mühendis ve Makine (http://www.mmo.org.tr/yayinlar/dergi_goster.php?kodu=52&dergi=1) Son Erişim: 30.07.2009. Mühendis ve Makina Dergisi, Sayı: 522, Temmuz 2003.
Beklen, Ali (2008). İleri Yazılım Mühendisliği (ISO/IEC 9126). Maltepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
Bypstad, Bendik, Ghinea, Gheorghita, Brevik, Eivind (2008). Software Development Methods And Usability: Perspectives from A Survey in the Software İndustry in Norway. Interacting With Computers, 20, 375–385
Çetin, R. Reha (2007). Yazılım Mühendisliğinde Uygulama Geliştirmede Bir Çözüm: Yazılım Konfigürasyon Yönetimi. (Doktora Tezi). Trakya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bilgisayar Mühendisliği Bölümü.
Doğan, Üzeyme (1987). Verimlilik Analizler ve Verimlilik Ergonomi İlişkisi. İzmir: İzmir Ticaret Borsası Yayınları.
Dul, Jan, Vries, Henk de, Verschoof, Sandra, Evelens, Wietske ve Fezilzer, Albert (2004). Combining Economic and Social Goals in the Design of Production Systems by Using Ergonomics Standards. Computers & Industrial Engineering, 47, 207–222.
Emre, Aynur (1995). Bilişsel Ergonomi. İstanbul: Milli Prodüktivite Merkezi Yayınları.
Eraslan, Ergün, Kurt, Mustafa (2004). “Esnek İmalat Sistemlerinde Performans Ölçümü İçin Bilişsel Bir Yaklaşım”. Yöneylem Araştırması /Endüstri Mühendisliği 24. Ulusal Kongresi, Bildiriler Kitabı, Adana. ss. 450-452.
Eraslan, Ergün (2005). “E- Ticaret Web Siteleri Tasarımının Ergonomik Açıdan Değerlendirilmesi”. 11. Ergonomi Kongresi. İstanbul: 26.12.2005-28.12.2005.
Erdinç, Oğuzhan (2006). Analysis of Relationship Between Ergonomics and Quality: Application of Quality Improvement Through Ergonomics in Manufacturing Industry. Marmara Üniversitesi Doktora Tezi.
Eymen, U. Erman. SPSS 15.0 Veri Analiz Yöntemleri (http://www.istatistikmerkezi.com/ e-kitap, spss-150-ile-veri-analizi, 19.html, Son Erişim: 27.07.2009)
Gül, Zuhal (2006). Yazılım Geliştirme Sürecinin İyileştirilmesi ve Türkiye Uygulamaları. (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü İşletme Mühendisliği Anabilim Dalı.
Gür Çivlik, Özden (2006). Yazılım Kalite Güvencesinde İstatistiksel Süreç Kontrolü. (Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
Heines, J. (1984). “Screen Design Strategies for Computer-Assisted Instruction”. Bedford, MA.: Digital Press.
Hendrick, W. (2000). Technology of Ergonomics. Theoretical Issues in Ergonomics Science. (1) (1), 22-23.
http://www.sistems.org/ergonomiteknolojisi.htm Son Erişim: 23.07.2009.
Jim, Tomayko. (2004). Human Aspects of Software Engineering. Herndon, VA, USA: Charles River Media, 2004. p 215. http://site.ebrary.com/lib /erzincan/ Doc?id=10061229&ppg=245.
K.S. Park, C.H. (1999). Lim / International Journal of Industrial Ergonomics 23379– 389.
Kalıpsız, Oya, Buharalı, Ayşe, Biricik, Göksel (2006). Sistem Analizi ve Tasarımı: Nesneye Yönelik Modelleme. Papatya Yayıncılık.
Kara, Aslı (2007). Bilgi Teknolojilerin Çalışanlar Tarafından Benimsenmesi: KDZ. Ereğli’deki Kobi Çalışanları Uygulaması. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı
Keister, R.S., Gallaway, G.R. (1983). “Making Software User Friendly: an Assessment of Data Entry Performance”. HFS 27th Annual Meeting Proceedings, Human Factors Society, Santa Monica, CA.
Kılıçer, Kerem, Çoklar, Ahmet Naci, Odabaşı, H. Ferhan (2007). Teknoloji Tabanlı Çokluortam Uygulamalarının Tasarımı: Bilişsel Ergonomi. Anadolu Üniversitesi
Kıraç, Yavuz (2005). Büro Yönetiminde Ergonomi ve Ergonominin Verimliliğe Etkisi: Ankara Emniyet Müdürlüğü’nde bir uygulama. (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Büro Yönetimi Anabilim Dalı.
Kossiakoff, A. (2003). Systems Engineering: Principles And Practices. New York.
Kurnaz, S., Çetin, Ö. ve İnce, F. (2003). “Yazılım Mühendisliğinde Kalite ve UML”. Havacılık ve Uzay Teknolojileri Dergisi, 1(2), 1-12.
Long, J. (2001). A Discipline for Research Needs in Cognitive Ergonomics. Theolretical Issues in Ergonomics Science, 2(3), 289-308
Macleod, D. (2004). Cognitive Ergonomics. Making Sense With Design Industrial Engineer. ss.26-30
Marcus, A. (1992). “Graphic Design for Electronic Documents and User Interfaces”, ACM Press, New York
Ngo, D.C.L., Teo, L.S., Byrne, J.G. (2000). “Formalising Guidelines for the Design of Screen Layouts”. Displays, 21, 3-15
Özer, Hüseyin (2004). Üniversite Öğrencilerinde Cep Telefonu Yaygınlık ve Kullanım Araştırması. Erzurum.
Özkul, A. Ekrem ve S. Anagün (2000). Ergonomi. Eskişehir:Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları.
Özok, A. Fahri (1995). Ergonomi Alanındaki Son Gelişmeler, İstanbul: Milli Prodüktivite Merkezi Yayınları.
Park, K Yunk S., Lim, Chee Hwan (1997). A Structured Methodology for Comparative Evaluation of User İnterface Designs Using Usability Criteria and Measures. (1999). International Journal of Industrial Ergonomics 23. 379-389
Pekcan, Bihter (2007). Yazılım Ergonomisi ve Bir İşletme Yazılımı Üzerine Uygulanması. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
Reed, P., Holdaway, K., Isense, S., Buie, E., Fox, J., Williams, J., Lund (1999). User Interface Guidelines And Standards: Progress, Issues, and Prospects. Interacting with Computers 12 . 119–142
Sosign (2006). http://www.sosign.com/web-ergonomics.html (Son Erişim:03.08.2009)
Szabo, M., Kanuka, H. (1998). “Effects of Violating Screen Design Principles of Balance, Unity and Focus on Recall Learning, Study Time, and Completion Rates”. ED-Media/ ED-Telecom 98 Conference Proceedings, Association for the Advancement of Computing in Education, Charlottesville, VA.
Tınar, Mustafa Yaşar (1993). Önsöz 4. Ulusal Ergonomi Kongresi. İzmir: Milli Prodüktivite Merkezi Yayınları (509),135.
Toh, S.C. (1998). “Cognitive and Motivational Effects of Two Multimedia Simulation Presentation Modes on Science Learning”, PhD dissertation, University of Science Malaysia
Tractinsky, N.(1997). “Aesthetics and Apparent Usability: Empirically Assessing Cultural and Methodological Issues”, CHI ‘97 Conference Proceedings, Association for Computing Machinery, New York.
Tullis, T.S. (1981). “An Evaluation of Alphanumeric, Graphic, and Colour Information Displays”. Human Factors, 23, 541–550.
Tullis, T.S. (1984). “Predicting the Usability of Alphanumeric Displays”, (PhD Dissertation), Rice University, Houston, TX
Türkmenoğlu, Saliha. (2008). 3 Boyutlu Modelleme ve Endüstriyel Ürün Tasarımı İlişkisi “Rhinoceros ve Alias Wavefront İncelemesi” Bilgisayar Ortamında Sanat ve Tasarım. (Seminer Çalışması). Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Enformatik Bölümü.
Yılmaz, M. (2002). Elektronik İşyeri Teknolojisi ve Yazılım Ergonomisi. (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.