CAM TAVAN SENDROMU ÜZERİNDEN TÜRKİYE'DEKİ SENDİKALARDA KADIN YÖNETİCİLERİN DURUMLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Ataerkil aile yapısı ve erkek egemen bir toplum olma özelliği, aile kurumunun yanı sıra çalışma hayatında ve sendikalarda da vücut bulmakta ve bu durum kadınlar açısından bazı sorunlara yol açmaktadır. Çalışma içerisinde; özel hayatında olduğu gibi iş yaşamında da eşitsizliklerle karşılaşan ve dezavantajlı konumda olan kadınların istihdam edilirken ve belirli bir düzeye geldikten sonra terfi almayı beklerken alamamalarına neden olan "cam tavan" engelleri ele alınmıştır. Bu engellerin çalışanların hak ve çıkarlarını korumakla yükümlü olan sendikalardaki yetersiz kadın temsiline etkileri irdelenerek, sendikalardaki kadın yöneticilerin sayısal olarak azınlıkta olmasının nedenleri analiz edilmeye çalışılmıştır. ÇSGB ve TÜİK verilerinden hareket edilerek aktif olarak çalışma hayatında yer alan ve sendikalı olarak çalışan kadın sayısı ve oranları değerlendirilmiştir. Çıkan sonuçlar ışığında; kadınların sendikalarda temsil sorunsalıyla karşılaştığı ve daha da önemlisi çalışma hayatında yaşadıkları sorunların sendika yönetimi tarafından göz ardı edildiği görülmüştür. Bu çerçevede, kadınların çalışma hayatında karşılaştıkları sıkıntılara, sendikalardaki temsil sorunlarına ve sendika yönetimindeki konumlarına ilişkin çözüm önerilerine yer verilmiştir.

AN ASSESSMENT OF THE CONDITIONS OF WOMAN ADMINISTRATORS IN THE TRADE UNIONS IN TURKEY THROUGH GLASS CEILING SYNDROME

The characteristics of the patriarchal family structure and maledominant society exist not only in the family life but also in the working life and in the unions and this, in turn, cause women to have some troubles. In the study, the "glass ceiling" obstacles experienced during the recruitment process and promotion process after a certain year of experience by women who confront inequalities in the working life, as in case of private life, and therefore are disadvantageous are examined. The effects of these obstacles on the inadequate representation of women in the unions that are responsible with the protection of the rights and interests of workers are examined and the causes of the fact that woman administrators are in the minority in the unions are tried to be analysed. The data for the number and ratio of woman taking part in the working life actively and those unionized are acquired from the Ministry of Labour and Social Security and the Turkish Statistical Institute. In the light of the findings, it is determined that women confront representation problems in the unions and more importantly, the problems experienced in the working life by women are ignored by the administrators of the unions. In this context, some solution proposals for the problems experienced by women in the working life, the representation problem in the unions and the problems regarding their positions in the union administration are developed.

PDF

___

Aktaş, A., Algür, S., & Cengiz, F. (2009). Turizm Sektöründeki Kadın Yöneticilerin Değerlendirilmesi:Antalya'da Bulunan Konaklama İşletmelerinde Yapılan Bir Araştırma. 17. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi (s. 270-276). Eskişehir: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Yayınları.
Alican, A. (2007). Kamu Memur Sendikalarında Çalışan Yönetici Kadınlar. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyoloji, Isparta.
Alp, E., & Yenihan, B. (2015). Değişen Sendikal Anlayış ve Sendika Kadın İlişkisine Eleştirel Bir Yaklaşım. Kafkas Üniversitesi İİBF Dergisi, 6(11), 125-148.
Aycan, Z. (2011). Cam Tavana Takılan Kadınlar. (İ. Okucu, Röportaj Yapan) Koç Üniversitesi Kule Dergisi.
Beken, H. G. (2015). Kadınların Sendikal Katılımını Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi. Emek ve Toplum, 4(9), 156-179.
Biçerli, K., & Özer, M. (2003). Türkiye'de Kadın İşgücünün Panel Veri Analizi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(1), 55-86.
Birleşmiş Milletler. (t.y). UNICEF. 03 20, 2016 tarihinde UNICEF: http://www.unicef.org/turkey/cedaw/_gi18.html adresinden alındı
Çetik, M., & Akkaya, Y. (1999). 1990'lı Yıllarda Türkiye'de Endüstri İlişkileri Araştırma Raporu. İstanbul: Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı.
Dedeoğlu, S. (2009). Eşitlik mi Ayrımcılık mı? Türkiye'de Sosyal Devlet, Cinsiyet Eşitliği Politikaları ve Kadın İstihdamı. Çalışma ve Toplum, 2, 41-54.
Erdoğdu, S., & Toksöz, G. (1998). Sendikacı Kadın Kimliği. Ankara: İmge Kitabevi.
Karcıoğlu, F., & Leblebici , Y. (2014). Kadın Yöneticilerde Kariyer Engelleri: "Cam Tavan Sendromu" Üzerine Bir Uygulama. Atatürk Üniversitesi İİBF Dergisi, 28(4), 1-20.
KEİG Platformu. (2009). Türkiye'de Kadın Emeği ve İstihdamı Sorun Alanları ve Politika Önerileri. Kadın Emeği ve İstihdamı Girişimi. İstanbul: Friedrich-Ebert-Stiftung Derneği Türkiye Temsilciliği.
Kılıç, D., & Öztürk, S. (2014, Mart). Türkiye'de Kadınların İşgücüne Katılımı Önündeki Engeller ve Çözüm Yolları: Bir Ampirik Uygulama. Amme İdaresi Dergisi, 47(1), 107-130.
Lockwood, N. (2004). The Glass Ceiling: Domestic and International Perspectives. Society For Human Resource Management, 2-10.
Sallan Gül, S., & Alican, A. (2008). İnsan Hakları Bağlamında Sendikalarda Cam Tavan: Bir Alan Araştırmasının Düşündürdükleri. İnsan Hakları Yıllığı, 26, 59-77.
Sayılan, F., & Toksöz, G. (1998). Sendikaların Eğitim Programları ve Kadın Çalışanlar. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 53(1), 297-306.
Seçer, B. (2009). Kadınların Sendikalara Yönelik Tutumları İle Cinsiyet Ayrımcılığı Algılarının Sendika Üyesi Olma İsteğine Etkisi. Çalışma ve Toplum, 27-60.
SOSYAL-İŞ. (2010). 8 Mart'ın 100. Yıldönümünde Türkiye'de ve Dünyada Kadın Emeği ve İstihdamı Raporu. İstanbul: SOSYAL - İŞ Sendikası.
Şiyve, O. Ç. (2004, Mart-Nisan). Elegans. 03 19, 2016 tarihinde http://www.elegans.com.tr/arsiv/66/haber018.html adresinden alındı
Toksöz, G. (1994). Kadın Çalışanlar ve Sendikal Katılım. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 49(3), 439-454.
Toksöz, G. (2007). İşgücü Piyasasının Toplumsal Cinsiyet Perspektifinden Analizi ve Bölgeler Arası Dengesizlikler. Çalışma ve Toplum, 57-79.
TÜİK. (2014). 03 17, 2016 tarihinde http://www.tuik.gov.tr/PreHaber Bultenleri.do?id=18645 adresinden alındı
TÜSİAD ve KAGİDER. (2008). Türkiye'de Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği: Sorunlar, Öncelikler ve Çözüm Önerileri. İstanbul: TÜSİAD.
Ulutaş Ünlütürk, Ç., & Pala, H. Z. (2012). Sendikalarda Kadın Sesi: Türkiye'de Sendiakalar ve Toplumsal Cinsiyet Eşitliği. IV. Sosyal Haklar Ulusal Sempozyumu (s. 293-310). İstanbul: PETROL - İŞ Yayınları.
Urhan, B. (2009). Görünmezlerin Görünür Olma Mücadelesi. Çalışma ve Toplum, 83-110.
Urhan, B. (2014). Sendikasız Kadınlar Kadınsız Sendikalar. İstanbul: KADAV Yayınları.
Urhan, B. (2015, Ocak). PETROL - İŞ Kadın. 03 20, 2016 tarihinde PETROL- İŞ: adresinden alındı
Urhan, B. (2015, Nisan-Mayıs-Haziran). Toplumsal Cinsiyete Dayalı İşbölümü ve İşçi Sendikalarında İzdüşümleri. Türk Tabipleri Birliği Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi, s. 22-29.
Uşen, Ş., & Delen Güngör, M. (2011). Eğitimli Kadınların Çalışma Hayatına İlişkin Tercihleri: İstanbul Örneği. KAMU - İŞ, 11(4), 127-182.
Wirth, L. (2001). Breaking Through The Glass Ceiling Women in Management. Geneva: International Labour Organization.