Teknik Nesneden Estetik Nesneye: Şakir Gökçebağ

Öz Birçok akım ve teknikten beslenen Şakir Gökçebağ üç boyutlu çalışmalarında endüstri ürünü nesne kullanır. Yerleştirmelerinde nesne-mekân birlikteliği ve mükemmeliyetçi yaklaşımı hep göz önündedir. Eserlerinde metamorfoz ile dönüşen teknik nesne ona bakan gözde görsel bir ahenk yaratır. Çoğunlukla kesme işlemiyle nesnenin biçimine müdahalede bulunur. Böyle bir müdahaleyle tanınırlığını kaybetmeyen ama işlevi önemli ölçüde değiştirilen nesnenin bir daha önceki bağlamına dönmesi oldukça zordur.Hazır nesne teknik nesnenin sanatçı tarafından seçilmiş ve sanat nesnesi olarak atanmış halidir. Yani endüstri ürünü nesnenin sanatta sahip olduğu statünün adı hazır nesnedir. Dolayısıyla önceki kimliğine ek olarak sanat alanında ikinci bir kimlik daha kazanan teknik nesne sanatta transpozisyon ile hazır nesneye dönüşür. Makalede amaç sanatta malzeme olarak kullanılan her endüstri ürünü nesnenin bir hazır nesne olmadığı ya da olamayacağı belirlemeleri üzerinden teknik nesnenin dönüşümünü ele almaktır. Bu nedenle Şakir Gökçebağ’ın teknik nesne kullanımına bu bağlamda dikkat edilmiş, sanatçı ile ilgili literatür araştırması yapılarak eserleri incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Şakir Gökçebağ, Teknik Nesne

PDF

___

Altuğ, T. (2012). Son Bakışta Sanat, 1. Baskı, İstanbul: Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık.
Auer, B. (2017). “Reorientation”, Şakir Gökçebağ Minifesto içinde, ed. Şakir Gökçebağ, Germany: Distanz, s.5-9.
Baudrillard, J. (2005). Şeytana Satılan Ruh ya da Kötülüğün Egemenliği, çev. Oğuz Adanır, Birinci Basım, İstanbul: Doğu Batı Yayınları.
Glasmeier, M. (2013). “In The Minds of Things”, Şakir Gökçebağ Prefix & Suffix içinde, ed. Barbara Heinrich, Kassel: Thiele & Schwarz, s.4-14.
Graf, M. (2011). “Şakir Gökçebağ”, Her Yerde Evinde içinde, ed. Mine Haydaroğlu, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, s.24-39.
Merleau-Ponty, M. (2005). Algılanan Dünya, çev. Ömer Aygün, Birinci Basım, İstanbul: Metis Yayınları.
Özayten, N. (1997). “Yerleştirme”, Eczacıbaşı Sanat Ansiklopedisi, İstanbul: YEM Yayın, Cilt 3, s.1939-1940.
Schönfelder, B. (2017). “Brella & Et Cetera /Brella @ Cetera”, Şakir Gökçebağ Minifesto içinde, ed. Şakir Gökçebağ, Germany: Dıstanz, s.13-17.
İnternet Kaynakları
Metin, M. (2015), “Şakir Gökçebağ’ın Evrensel Objeleri”, Think Thank, Galerist, http://www.galerist.com.tr/wp-content/uploads/downloads/2015/03/SAKIR_GOKCEBAG5.pdf Erişim tarihi: 03.04.2019.
“’Önüm Arkam Sağım Solum’, Şakir Gökçebağ”, ADAS, (11 Eylül–21Ekim 2017)”, http://kolajart.com/wp/2017/09/08/onum-arkam-sagim-solum-sakir-gokcebag-adas-11-eylul21ekim-2017/, Erişim tarihi: 26.02.2019.
“Şakir Gökçebağ Portfolyo Serisi 1” http://platosanat.org.tr/Uploads/Document/c6575d4ee019-4123-a96c-6f0c68a991e5.pdf?v-636421616092235780, Erişim tarihi: 26.02.2019.
“Şakir Gökçebağ ‘Think Thank’”, http://www.galerist.com.tr/wp-content/uploads/downloads/ 2015/02/SAKIR-GOCEBAG_THINK-TANK_BB2.pdf, Erişim tarihi: 03.04.2019.
Topal, D. (2017). “Her Şey ‘Neden Olmasın?’ ile Başlar ‘Şakir Gökçebağ’”, İstandist, https://istandist.com/her-sey-olmasin-ile-baslar-sakir-gokcebag/, Erişim tarihi: 20.06.2019.
Görsel Kaynaklar
Görsel 1. Marcel Duchamp, Bicycle Wheel (Bisiklet Tekeri), 1913/1951, Hazır Nesne, MOMA, New York, https://www.moma.org/learn/moma_learning/marcel-duchamp-bicycle-wheel-newyork-1951-third-version-after-lost-original-of-1913/, Erişim tarihi: 23.07.2019.
Görsel 2. Şakir Gökçebağ, Minifesto, 2016, Plastik Kovalar, 165 x 128 x 5 cm., ŞAKİR GÖKÇEBAĞ Minifesto, ed. Şakir Gökçebağ, Germany: Distanz, s.54.
Görsel 3. Marcel Duchamp, Comb (Tarak), 1916, Hazır Nesne, Philadelphia Museum of Art, Louise ve Walter Arensberg Koleksiyonu, https://www. toutfait.com/unmaking_the_museum/ Comb.html, Erişim tarihi: 23.07.2019.
Görsel 4. Şakir Gökçebağ, Ohne Titel (İsimsiz), 2017, Plastik Kovalar, 26x180x165 cm., Şakir Gökçebağ Minifesto, ed. Şakir Gökçebağ, Germany: Distanz, s.158.
Görsel 5. Şakir Gökçebağ, Skyscraper # 3 (Gökdelen # 3), 2011, Şerit Metreler, Çeşitli Boyutlar, Şakir Gökçebağ Prefix & Suffix, ed. Barbara Heinrich, Kassel: Thiele & Schwarz, s.35.
Görsel 6. Şakir Gökçebağ, Three Basic Prayers (Üç Temel Dua), 2010, 102x42x1 cm., Graf, M. (2011). “Şakir Gökçebağ”, Her Yerde Evinde, ed. Mine Haydaroğlu, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, s.35.
Görsel 7. Şakir Gökçebağ, KV1 18, 2016, Plastik Kovalar, 27x117x117 cm., Şakir Gökçebağ Minifesto, ed. Şakir Gökçebağ, Germany: Distanz, s.85.
Görsel 8. Şakir Gökçebağ, Ohne Titel (İsimsiz), 2008, Ütü, Çeşitli Boyutlar, Şakir Gökçebağ Prefix & Suffix, ed. Barbara Heinrich, Kassel: Thiele & Schwarz, s.133.
Görsel 9. Şakir Gökçebağ, Ohne Titel (İsimsiz), 2011, Şemsiye, 46x48x6 cm., Şakir Gökçebağ Prefix & Suffix, ed. Barbara Heinrich, Kassel: Thiele & Schwarz, s.60.
Görsel 10. Şakir Gökçebağ, TRK-4, 2011, Tarak, 60 x 80 cm., “Combosition” Serisinden, Şakir Gökçebağ Minifesto, ed. Şakir Gökçebağ, Germany: Distanz, s.140.
Görsel 11. Şakir Gökçebağ, Ohne Titel (İsimsiz), 2017, Oluklu Levha, Ø 205 cm., Şakir Gökçebağ Minifesto, ed. Şakir Gökçebağ, Germany: Distanz, s.93.
Görsel 12. Şakir Gökçebağ, Ohne Titel (İsimsiz). 2015, Ayakkabı Fırçaları, Çeşitli Boyutlar, Şakir Gökçebağ Minifesto, ed. Şakir Gökçebağ, Germany: Distanz, s.52.
Görsel 13. Şakir Gökçebağ, Stop and Go (Dur ve Git), 2017, Yolluk, 82x444 cm., Şakir Gökçebağ Minifesto, ed. Şakir Gökçebağ, Germany: Distanz, s.100.
Görsel 14. Şakir Gökçebağ, Ohne Titel (İsimsiz), 2016, Şemsiye Sapları, 185 x 130x2 cm., Şakir Gökçebağ Minifesto, ed. Şakir Gökçebağ, Germany: Distanz, s.45.
Görsel 15. Şakir Gökçebağ, FRC, 2007, Süpürge, 140 x 80 x 75 cm., Şakir Gökçebağ Prefix & Suffix, ed. Barbara Heinrich, Kassel: Thiele & Schwarz, s.132.
Görsel 16. Şakir Gökçebağ, Open Square I (Açık Kare I), 2007, Bir Çift Ayakkabı, Şakir Gökçebağ Minifesto, ed. Şakir Gökçebağ, Germany: Distanz, s.81.