Katar'da Kültür, Miras ve Müze Çalışmaları

Öz Dünya 2000’lerin ortasından itibaren Arap Körfezi’ndeki “yeni müzeleri” yakından izlemektedir. 1970'e kadar, Bahreyn, Birleşik Arap Emirlikleri, Kuveyt ve Katar gibi, eski İngiliz sömürgelerinde müzelerin kültürel bir politika ile tanınmasını önerecek hiçbir gelişme yaşanmamıştır. 1960'ların sonlarında bölgede kültürel mirası gururla sergileyecek müzeler için çalışmalar başlamıştır. Katar’ın ulusal mirasını koruma, Arap kültürünü ve kimliğini geliştirmeyi amaçlayan Katar Müzeleri, ülkenin bölgedeki gücünü, geleneksel bedevi yaşam tarzını, Al Thani hanedanının egemenliğiyle birlikte petrol sonrası modernleşme dönemini ve göçle birlikte gelişen yeni Doha kimliğini yansıtmaktadır. Bu gelişmelerin sonucu olarak Katar müzeleri, ulusal kimliği temsil eden nesneleri sınıflandırmakta; teknolojik tasarımlarla sunmakta ve cazibe merkezleri haline gelmektedir. Bu çalışmada, Arap Körfezi’ndeki müzeciliğin gelişiminden hareketle Katar’daki müzelerin amaç ve işlevlerine genel bir bakış sunmak amaçlanmaktadır. Bu amaç doğrultusunda Katar Ulusal Müzesi, MIA İslam Sanatları Müzesi ve Mathaf Çağdaş Sanatlar Müzesi’nin uluslararası izleyici kitlesi için kendine özgü kimlikleri geliştirmek amacıyla kültürel miras nesneleri üzerinden izledikleri müzecilik yaklaşımı değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

müze, müzecilik, müze mimarisi

PDF

___

Abdi, K. (2007). ‘The Name Game: The Persian Gulf, Archaeologists, and the Politics of Arab-Iranian Relations.’ In Selective Remembrances: Archaeology in the Construction, Commemoration, and Consecration of National Pasts, edited by Phil L. Kohl, Mara Kozelsky and Nahman Ben-Yehuda, 206–43. Chicago, IL: University of Chicago Press.

AI-Mulla, İ.M. (2013). Museums in Qatar: Creating Narratives of History, Economics and Cultural Co-Operation. Doctor of Philosophy the University of Leeds: School of Fine Art, History of Art and Cultural Studies. United Kingdom.

Artun, A. (2014). Sanatın özerkliği üzerine. Erişim Tarihi: 06.07.2019 Erişim adresi: http://www.aliartun.com/yazilar/sanatin-ozerkligi-uzerine/

Artun, A. (2015). Çağdaş Sanatın Örgütlenmesi. İstanbul: İletişim Yayınları.

Barbour B. (2012). Salvaging Memory: The Msheireb Arts Centre (MAC) and the Echo Memory Project. Unpublished Essay.

Batty, D. (2012). The Rise of the Gulf Art Scene, 16 April. UK: The Guardian.

Bouchenaki, M. (2011) The Extraordinary Development of Museums in the Gulf States, Museum International, 63:3-4,93-103.

Buchli, V. and Lucas, G. (2001). The Archaeology of Alienation: A Late Twentieth Century British Council House’ in Victor Buchli (ed). The Archaeology of the Contemporary Past, 158-67, London: Routledge.

Rice, M. (1977). National museum of Qatar, Doha. Museum International, 29:2-3, 78-87.

Exell, K. (2016). Desiring the past and reimagining the present: contemporary collecting in Qatar. Museum & Society, 14 (2): 259 – 274.

Exell, K. & Rico, T. (2013). There is no heritage in Qatar: Orientalism, colonialism and other problematic histories, World Archaeology, 45:4, 670-685.

Hossenally, R. (2012). “Qatar's Royal Patronage of the Arts: Glittering but Empty”, New York Times (29 Şubat 2012). Erişim tarihi: 07.08.2018. Erişim adresi: http://www.nytimes.com/2012/03/01/world/middleeast/qatars-royal-patronage-of-the-arts-glittering-but-empty.html?pagewanted=all&_r=0

Karp, K.; Kratz, C. A.; Szwaja, L. And Ybarra-Frausto, T. (eds). (2006). Museums Frictions: Public Cultures, Global Transformations. US: Duke University Press.

Kazerouni, A. (2014). Mirrors of the New Order: Museums in the Arab Principalities of the Persian Gulf between 1991 and 2011. 19th Dar al-Athar al-Islamiyyah Cultural Season. Al Maidan Cultural Centre, Kuwait City: Unpublished Lecture, January.

McClellan, A. (2012). Museum Expansion in the Twenty-First Century: Abu Dhabi. Journal of Curatorial Studies, 1(3): 271- 293.

Merrick, J. (2019). Desert Rose. Oryx, May Issue: 62-68. Qatar: Qatar Airways.

Miller, D. (2008). The Comfort of Things. Cambridge: Polity.

Ouroussoff, N. (2010). Building Museums, and a Fresh Arab Identity. The New York Times 26: 1 – 6.

Peterson, E. J. (2006). Qatar and the World: Branding for a Micro-State. Middle East Journal, 60 (4): 732-748.

Pratomo, W.; Provoost, K. (2017). Why IM Pei’s Museum of Islamic Art is the Perfect Building to Suit Doha’s Style? ArchDaily, 6 March 2017. Erişim tarihi: 07.06.2019. Erişim adresi: https://www.archdaily.com/867307/why-im-peis-museum-of-islamic-art-is-the-perfect-building-to-suit-dohas-style

Sherwood, S. (2006). Is Qatar the Next Dubai? The New York Times. https://www.nytimes.com/2006/06/04/travel/04qatar.html?pagewante Erişim Tarihi: 10.05.2019.

Ulrichsen, K. C. (2011). Insecure Gulf: The End of Certainty and the Transition to the PostOil Era. London: Hurst and Company.

Wright, S. (2011) ‘Qatar’, in Christopher Davidson (ed) Power and Politics in the Persian Gulf Monarchies, 113-33, London: Hurst and Company.

Zahlan, S., R. (1989). The Making Modern Gulf States: Modern Gulf States. London: Billing and Sons Ltd.