SÜRDÜRÜLEBİLİR EĞİTİM MATERYALLERİNDE İLLÜSTRATİF YAKLAŞIMLAR VE BİR ÖNERİ

Bu çalışmada, ekosisteme zarar veren ve sürdürülebilirliğin de sorunlarını oluşturan başlıklardan yola çıkılmış, çocukların konu hakkında farkındalık edinerek bilinçlenmelerinin temel yöntemi olan Sürdürülebilir Eğitim ve gereçleri ele alınmıştır. Sürdürülebilir Eğitim’in en önemli materyallerinden resimli kitaplar ve bunlardaki illüstratif yaklaşımlar araştırmanın konusunu oluşturmaktadır. Bu nedenle, yazıdan daha kalıcı bir öğrenme sağladığı bilinen görsellerin doğru tasarlanabilmesi adına, çeşitli illüstrasyon teknikleri incelenmiştir. Kitaplarda karşılaşılan başlıca illüstratif yaklaşımlar saptanmaya çalışılmış ve geri dönüşüm malzemelerinden üretilen Bilge Buhan Musa’nın Sıfır Atıkla Yaşa serisini oluşturan kitaplar ele alınmıştır. Serinin kitapları; içerik ve görselleri bakımından önerdikleri çözümler nedeniyle seçilmiştir. Çalışmada ele alınan örnekler, çevreye duyarlılık konusunda çocuklara olumlu davranışlar kazandırılmasında rol oynayan görsellerin, problemle doğrudan ilişkili malzemelerle farklı biçimde de üretilebileceklerini göstermeleri ve öğrenmelerini doğru yönlendirmeleri bakımından önemlidir. Aynı zamanda, sorunu çözüm önerisine dönüştüren özgün yaklaşımıyla dikkate değer bir bakış açısı içeren bu resimleme biçimine yer verilerek, alanın tasarımcılarına ve araştırmacılarına alışılmışın dışında görselleştirme alternatifleri sunulması amaçlanmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Sürdürülebilirlik, Sürdürülebilir eğitim, Çevre, Eğitim Materyali, İllüstrasyon.

PDF

___

Açıkgöz, S. (2007). Sanat Eğitiminde İllüstrasyon, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Güzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı Resim-iş Öğretmenliği Bilim Dalı.
Alım, M. (2006). “Avrupa Birliği Üyelik Sürecinde Türkiye’de Çevre ve İlköğretimde Çevre Eğitimi”, Kastamonu Eğitim Dergisi, Cilt: 14 No: 2, s. 599-616.
Berger, J. (1986). Görme Biçimleri, 20. Baskı, İstanbul: Metis Yayınları.
Davis, J. M. (1998). “Young children, environmental education, and the future”, Early Childhood Education Journal, 26(2), s. 117-123.
Erişti, S.D.B. (2019). Görsel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Gezer, Ö. (2006). İlköğretim 2. Kademede Sanat Eğitiminde Sınıf Yönetimine Ilişkin Bir Durum Çalışması, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Güzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı Resim Öğretmenliği Bilim Dalı.
Güler, T. (2009). “Ekoloji Temelli Bir Çevre Eğitiminin Öğretmenlerin Çevre Eğitimine Karşı Görüşlerine Etkileri”, Eğitim ve Bilim, Cilt 34, Sayı 151, s. 30-43.
Gülpınar, F. (2010). Görsel Kavramlar, İllüstrasyon ve Çocuk Kitapları, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, istanbul: Haliç Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Grafik Tasarım Programı.
İşler, A. (2017). Resimli Çocuk Kitaplarında Suluboya Tekniği İle Yapılan İllüstrasyonlar ve Betimsel Özellikleri. Görsel İletişim Tasarımı ve Animasyon, Pegem Akademi Yayıncılık.
Karadağ, Ö. (2013). “Okuma Kültürüne Katkıları Bakımından Türkçe Ders Kitaplarının Resimlemeleri (İllüstrasyonları)”. Eğitimde Kuram ve Uygulama, s. 84-93.
Mamur, N. (2017). “Sanat Eğitiminde Sürdürülebilirlik ve Çevre Eğitimi Üzerine Bir Çalışma”, Ege Eğitim Dergisi, s. 774-794.
Musa, B. B. (2020a). Meraklı Yeşil Şişe-Sıfır Atıkla Yaşa, 1.Basım, İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi.
Musa, B. B. (2020b). Beyaz Plastik Bardak-Sıfır Atıkla Yaşa, 1.Basım, İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi.
Musa, B. B. (2020c). Geri Dönüşüm Atölyesi-Sıfır Atıkla Yaşa, 1.Basım, İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi.
Musa, B. B. (2020d). Yaşlı Çınar Ağacı-Sıfır Atıkla Yaşa, 1.Basım, İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi.
Ören, N. Ç. (2019). Görsel Sanatlar Eğitiminde Sürdürülebilirlik Bağlamında Ecoprınt Çalışmalarının Değerlendirilmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Denizli: Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Güzel Sanatlar Eğitimi Anabilim Dalı Resim İş Eğitimi Bilim Dalı.
Sarı, N. (2006). Çocuk Kitapları İllüstrasyonları Üzerine Bir Araştırma ve Bir Örnekleme, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Güzel Sanatlar Eğitimi Anabilim Dalı Resim Öğretmenliği Programı.
Selamet, S. (2012). “Sürdürülebilirlik ve Grafik Tasarım”, ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 8, Sayı 15.
Smith, K.U. (1960). “The scientifiic principles of textbook design and illustration”, Audio Visual Communication Review, 8(1), s. 27-49.
Şimşekli, Y. (2004). “Çevre Bilincinin Geliştirilmesine Yönelik Çevre Eğitimi Etkinliklerine İlköğretim Okullarının Duyarlılığı”, Eğitim Fakültesi Dergisi XVII (1), s. 83-92.
Tan, Z. (2009), İlköğretim Birinci Kademe Görsel Sanatlar Eğitimi Müze Bilinci Öğrenme Alanında Materyal Kullanımının Etkisi ve Uygulanması, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Güzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı Resim- İş Öğretmenliği Bilim Dalı.
Görsel 1.David Morichon, “Atık mı? Hiç Dert Değil”, 2007, Suluboya
Görsel 2. Songül Üngüt Taşkın, “Balık Bubbalo ve Yedinci Kıta Macerası”, 2020, Dijital
Görsel 3. Bilge Buhan Musa, “Meraklı Yeşil Şişe-Sıfır Atıkla Yaşa”, 2020, Karışık
Görsel 4. Bilge Buhan Musa, “Meraklı Yeşil Şişe-Sıfır Atıkla Yaşa”, 2020, Karışık
Görsel 5. Bilge Buhan Musa, “Beyaz Plastik Bardak-Sıfır Atıkla Yaşa”, 2020, Karışık
Görsel 6. Bilge Buhan Musa, “Beyaz Plastik Bardak-Sıfır Atıkla Yaşa”, 2020, Karışık
Görsel 7. Bilge Buhan Musa, “Geri Dönüşüm Atölyesi-Sıfır Atıkla Yaşa”, 2020, Karışık
Görsel 8. Bilge Buhan Musa, “Yaşlı Çınar Ağacı-Sıfır Atıkla Yaşa”, 2020, Karışık
Görsel 9. Bilge Buhan Musa, “Yaşlı Çınar Ağacı-Sıfır Atıkla Yaşa”, 2020, Karışık