RİCHARD PRİNCE’IN YENİ PORTRELER SERİSİ VE NFT ARACILIĞI İLE EMİLY RATAJKOWSKİ’NİN “KENDİNİ GERİ SATIN ALMA” GİRİŞİMİ

Richard Prince’in Instagram’da başkalarının kişisel sayfalarının ekran görüntüsünü kanvas üzerine bastırarak galerilerde sergilemesi, 90 bin dolar karşılığında satması tartışmaları da beraberinde getirmiştir. Bazı kesimlerce sanatsal yaratıyken bazı kesimlerce de çalıntı, haksız yere elde edilmiş üretim olarak nitelendirilmektedir. Yeni Portreler sergisiyle kişilerin özel hayatına girmesi, özel alanlarının, izinsiz-habersiz kullanması, fotoğrafçılar kadar, modeller tarafından da tepki ile karşılanmış, pek çok kişi ile hukuki sorun yaşamıştır. Emily Ratajkowski, evindeki Prince’in fotoğrafı önünde durarak aynı pozla fotoğrafını çektirmiş, sonrasında NFT’ye dönüştürtmüş 140 bin dolara alıcı bulmuştur. Çalışma Prince’in çalışmalarında malzeme olarak kullandığı fotoğrafları çeken fotoğrafçıların hukuki olarak kazanamadıkları haklarını, fotoğraftaki model Ratajkowski’nin, NFT aracılığı ile elde etmiş olması örneğinden yola çıkarak, günümüzde sanat alanında yeri tartışılan NFT’nin kullanım alanına, amacına yönelik önemli bir gelişme olmasını ortaya koymayı hedeflemiştir.

LAST KEPENEK MASTER IN DENİZLİ-ÇAL ALFAKLAR: HÜSEYİN ÖKSÜZ AND WORKS

In this study, the case of the masters who performed traditional professions that were about to disappear in the life of Hüseyin Öksüz, the last roller shutter master in Denizli-Çal Alfaklar, was taken into consideration and the shutter production technique of Hüseyin Öksüz was chosen as a subject. The aim of the study is to introduce Hüseyin Öksüz, who is the only and the last master who lives in Denizli and produces felt today, to bring it to the literature and to reveal his place in this profession. In the realization of the study, the field research was carried out and a verbal interview was made with Hüseyin Öksüz and the observation technique was used. In addition, by scanning the literature, a comparison has been made with the situations of other felt masters who continue the felting profession in Anatolia. The shutter construction stages of Hüseyin Öksüz have been photographed and documented.

___

  • Antmen, Ahu. (2008). 20. Yüzyıl Batı Sanatında Akımlar, İstanbul: Sel Yayıncılık.
  • Benjamin, W. (2002). Pasajlar, Çev. Ahmet Cemal, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • Bourriaud, N. (2005). İlişkisel Estetik, çev. Seadet Özen, İstanbul: Bağlam Yayınları.
  • Börü, Ş.P. (2013). Fotoğraf Üzerindeki Haklar, Ankara: Turhan Kitabevi.
  • Ceylani, M. U. vd. (2021). “Sanatta Dijitalleşme Bağlamında NFT Teknolojisi”, Sosyal Beşeri ve İdari Bilimler Alanında Uluslararası Araştırmalar VII, ed. Serdar Öge, 1. Basım, Konya: Eğitim Yayınevi.
  • Crimp, D. (2002). “Postmodernizm Fotoğraf Etkinliği”, Sanat Dünyamız, Sayı 84.
  • Doğan, B. vd. (2022). Kripto Sanatı ve NFT.Journal of History Culture and Art Research, 11(1), 1- 12.
  • Koşar, D.C (2012). “Sahiplenmenin Dayanılmaz Hafifliği ve Duchamp”, Sanatın Günceli Güncelin Sanatı, Ed. Mehmet Yılmaz, Ankara: Ütopya Yayınları, s. 196-213.
  • Sağlamtimur, Z.Ö. (2017). Yeni Medya Sanatı ve Fotoğraf, Anadolu Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi, Anadolu Üniversitesi Yayınları, Cilt 7, Sayı 2, s. 82-100
  • Şahiner, R. (2008). Sanatta Postmodern Kırılmalar ya da Modernin Yapıbozumu, İstanbul: Yeni İnsan Yayıncılık.
  • Seçkin, A. (2020). Sanatın Ekonomisi, İstanbul: Hayalperest Yayınları.
  • Yaykın, M. (2009). Fotoğraf İdeolojisi, İstanbul: Kalkedon Yayınları.
  • Kinsella, E. “Outraged Photographer Sues Gagosian Gallery and Richard Prince for Copyright Infringement”, Artnet, https://news.artnet.com/market/donald-graham-sues-gagosian-richard- prince-401498, Erişim tarihi: 8.10.2021
  • Instagram, https://help.instagram.com/116455299019699?helpref=search&sr= 1&query=fair %20use&search_ses sion_id=8aa28133c81800559a4366cb5bb4c6a3&fbc lid=IwAR2- xICZ29dve0pDHZpGhx- 35Cy3dhTiBL97p4mnRkWThYvb4KT0thcnSFc, Erişim tarihi: 8.10.2021
  • Keskin, Ö. (2021). “Cariou v.Prince Davası”, Sanat Hukuku Enstitüsü, https://www.sanathukukuenstitusu.com/post/cariou-v-prince-davas%C4%B1, Erişim tarihi: 9.11.2021
  • “Temellük Sanatı ve Intihal” (2018). Skop Sanat Tarihi Eleştiri, https://www.e- skop.com/skopbulten/temelluk-sanati-ve-intihal/3638, Erişim tarihi: 9.11.2021.
  • Prince, R. (2015). “New Portraits”, Gagosian, https://gagosian.com/exhibitions/2015/richard- prince-new-portraits/, Erişim tarihi: 19.09.2021
  • Samuels, L. (2015). “Photographer Sam Abell Talks About Cheeky Richard Prince After Prince Sold Photo For Millions”, Diyphotography, https://www.diyphotography.net/photographer- sam-abell-talks-about-cheeky- richard-prince-after-prince-sold-his-photo-for-millions, Erişim tarihi: 9.11.2021.
  • Cohen, A. (2018). “Who Actually Shot Richard Prince’s Iconic Cowboys?, Artsy, https://www.artsy.net/article/artsy-editorial-richard-prince-stole-marlboro-man, Erişim tarihi: 22.11.2021.
  • Sutton, B. (2016). “Photographer Dennis Morris Sues Richard Prince Over Sid Vicious Images”, Hyperallergic, https://hyperallergic.com/303947/photographer-dennis-morris-sues-richard- prince-over-sid-vicious-images/, Erişim tarihi: 22.11.2021.
  • Walker, D. (2016). “Richard Prince Sued Again (This Time by Photographer Dennis Morris)”, Photo District News, https://pdnpulse.pdnonline.com/2016/06/richard-prince-sued-time- photographer- dennis-morris.html, Erişim tarihi: 12.12.2021.
  • Saltz, J. (2014). “Richard Prince’s Instagram Paintings Are Genius Trolling”, Vulture, http://www.vulture.com/2014/09/richard-prince-instagram-pervert-troll-genius.html, Erişim tarihi: 3.12.2021.
  • Instagram, https://help.instagram.com/1992178671014348/?helpref=related, Erişim tarihi: 3.12.2021.
  • Gilbert, L. (2018). The Art News Paper, https://www.theartnewspaper. com/2018/10/10/richard-prince-defends- reuse-of- others-photographs, Erişim tarihi: 7.12.2021.
  • Twitter, https://twitter.com/RichardPrince4/status/969330688221761536, Erişim tarihi: 18.12.2021.
  • Twitter, https://twitter.com/kimletgordon, Erişim tarihi: 18.12.2021.
  • Steadman, R. (2015). “Suicide Girls Sell Pics ıf Richard Prince Pics in Appropriation Tit for Tat”, Observer, https://observer.com/2015/05/suicide-girls-sell-pics-of-richard-prince-pics-in-tit-for- tat-appropriation-battle/ Erişim tarihi: 7.12.2021.
  • Twitter, (https://twitter.com/RichardPrince4/status/603874714201751552, Erişim tarihi: 18.12.2021.
  • Dalgıç, S.D. (2021). “Emily Ratajkowski anlatıyor: Bir Model Kendi Bedeni ve Görüntüsü Hakkında Ne Kadar Söz Sahibi?”, Dadanizm, https://www.dadanizm.com/emily-ratajkowski- anlatiyor-bir-model-kendi-bedeni-ve- goruntusu-hakkinda-ne-kadar-soz-sahibi, Erişim tarihi: 7.12.2021.
  • https://www.nftstudyo.com Erişim tarihi: 25.04.2022
  • Utangaç, B. (2022) “OpenSea, yeni akıllı kontrat sözleşmesini duyurduktan kısa süre sonra phishing (oltalama( saldırısına uğradı”, Egrisim, https://egirisim.com/2022/02/21/opensea- yeni-akilli-kontrat-sozlesmesini-duyurduktan-kisa-sure-sonra-phishing-oltalama-saldirisina- ugradi/ Erişim tarihi: 25.04.2022
  • Hayward, A. (2022). “LooksRare Has Reportedly Generated in Etherium NFT Wash Trading” https://decrypt.co/91510/looksrare-has-reportedly-generated-8b-ethereum-nft-wash-trading, Erişim tarihi: 8.05.2022
  • Ratajkowski, E. (2020). “Buying Myself Back When Does a Model Own Her Own Image? The Cut, https://www.thecut.com/article/emily-ratajkowski-owning-my-image- essay.html, Erişim tarihi: 7.10.2021.
  • Anonim. (2021) “Emily Ratajkowski İlk NFT’sini 140 bin Dolara Sattı”, NTV, https://www.ntv.com.tr/galeri/sanat/emily-ratajkowski-ilk-nftsini-140-bin-dolara- satti,R2omKMoDMUeckTkkjRluUA/vQD85N9bckyh1b52yT4d6A, Erişim tarihi: 7.12.2021.
  • Petrini, D.M. (2021). “Emily Ratajkowski Kendi Fotoğrafını NFT Müzayedesine Açtı”, Vogue, https://vogue.com.tr/tech/emily-ratajkowski-kendi-fotografini-nft-muzayedesine-acti, Erişim tarihi: 7.12.2021.
  • Palumbo, J. (2021). “Emily Ratajkowski’s ‘reclained’ Self Portrait Sells for $175.000”, CNN, https://edition.cnn.com/style/article/emily-ratajkowski-nft-sale- christies/index.html, Erişim tarihi: 19.12.2021.
  • Görsel 1. Rego, “Sam Abell tarafından çekilen ve Marlboro markasının reklamlarında kullanılan fotoğraf ve Richard Prince tarafından yeniden yorumlanan fotoğrafı”, https://www.diyphotography.net/photographer-sam-abell-talks-about-cheeky-richard-prince- after-prince-sold-his-photo-for-millions/, Erişim tarihi: 24.12.2021.
  • Görsel 2. “Norm Clasen’in Marlboro reklamında kullanılmış fotoğrafı, Clasen’in serisinden bir fotoğraf ve Prince’in sergisinden bir fotoğrafı” https://www.normclasen.com /Gallery/Marlboro-Photos/9- https://www.normclasen.com/Gallery/Marlboro-Photos/30- https://www.sothebys.com/en/auctions/ecatalogue/2018/contemporary-art-evening-salen 09932/lot.47.html, Erişim tarihi: 24.12.2021
  • Görsel 3. “Solda Patrick Cariou’nun fotoğrafı ve sağda ise Richard Prince’in Canal Zone serisinde kullanmış olduğu fotoğraf” https://www.artnews.com/art-in-america/features/landmark- copyright-lawsuit-cariou-v-prince-is-settled-59702/, Erişim tarihi: 24.12.2021
  • Görsel 4. “Richard Prince tarafından yapılan Morris’in de üç fotoğrafının yer aldığı Covering Pollack kolajı” https://news.artnet.com/market/richard-prince-sid-vicious-copyright-513263, Erişim tarihi: 24.12.2021
  • Görsel 5. “Solda Dennis Morris’in Sid Vicious fotoğrafı ve Prince’in sergisinde yer alan Instagram paylaşımının ekran görüntüsünün sergilendiği çalışması” https://www.jdsupra.com /post/contentViewerEmbed.aspx?fid=c7ead978-a1bd-424a-97e8-ac284369efce, Erişim tarihi: 24.12.2021
  • Görsel 6. “Richard Prince, Family Tweets Serisinden fotoğraflar ve albüm kapağı” https://fineart.ha.com/itm/prints-and-multiples/richard-prince-american-b-1949-family- tweets-five-works-c-2014offset-lithographs-in-colors-on/a/10111-46002.s https://gagosian .com/exhibitions/2021/richard-prince-family-tweets/, Erişim tarihi: 24.12.2021
  • Görsel 7. “Donald Graham’ın fotoğrafı ve Richard Prince’in sergisinde yer alan fotoğraf” https://news.artnet.com/market/richard-prince-lawsuit-expert-opinions-402173, Erişim tarihi: 24.12.2021
  • Görsel 8. “Eric Mc Natt tarafından 2014 yılında çekilen Kim Gordon portresi ve Prince’in sergisinde yer alan fotoğraf. Kim Gordon’a Prince tarafından hediye edilen fotoğraf” https://www.jdsupra.com/legalnews/third-verse-same-as-the-first-will-87031/ https://news .artnet.com/art-world/richard-prince-copyright-lawsuit-754139, Erişim tarihi: 24.12.2021
  • Görsel 9. “Sergi alanında yer alan fotoğraf ve suicide girls tarafından yapılan satışa dair paylaşım görseli”, https://www.worthpoint.com/worthopedia/richard-prince-piece-canvas-suicide- 1790225919 https://www.vogue.com/article/suicidegirls-richard-prince , Erişim tarihi: 24.12.2021
  • Görsel 10. “Emily Ratajkowski’nin Sports Illustrated için çekilen fotoğrafı ve ”Kendimi Geri Satın Almak: Bir model ne zaman kendi imajının sahibi olur?” adlı NFT’si üretilen fotoğrafı “ http://www.fansshare.com/gallery/photos/14352591/emily-ratajkowski-swimsuit-fotograflari- bikini/?displaying https://vogue.com.tr/tech/emily-ratajkowski-kendi-fotografini-nft-muzayedesine-acti , Erişim tarihi: 24.12.2021
  • Görsel 11. “Emily Ratajkowski’nin NFT satışını duyurduğu Instagram paylaşımı” https://www.instagram.com/p/COIlNbPM7qF/ , Erişim tarihi: 24.12.2021