Türkiye'de Bayrağa Saygısızlık Konusu

Devletin egemenlik simgelerinden biri ve belki de en önemlisi olan bayrağa yapılan saygısızlıklar, ülkemizde bu güne dek üzerinde yeterince durulmamış bir konudur. 2005 İlkbaharında Türkiye'de yaşananlar, bayrağa yapılan saygısızlıkların tüzel (hukukî) anlamı üzerinde düşünmeyi gerekli hale getirmiştir. Bu yazının konusu, bayrağa yapılan saygısızlıkların tüze dünyasındaki sonuçlarıyla ilgilidir. Bir bayrağın ayaklar altına alınması, yırtılması, yakılması, yani en genel anlamıyla bayrağa yapılan saygısızlıklar tüzel açıdan ne anlam ifade etmektedir? İncelemenin odağında Türkiye'deki tüze dizgesi yer alırken, konunun 'ifade özgürlüğü' çerçevesinde hararetle tartışıldığı ABD (Amerika Birleşik Devletleri)'ye de değinilmiştir. Konu, asıl olarak ifade özgürlüğü çerçevesinde, Türkiye Cumhuriyeti Anayasasındaki ve ilgili yasalardaki hükümler, aynca ulusal/uluslararası düzeydeki mahkeme kararlarıyla birlikte ele alınarak incelenmiştir.

The Flag Desecration Issue in Turkey

The flag desecration controversy suggests that symbols can be extremely important to large number of people because the flags are one of the symbols of state's sovereignty. This issue has not been tackled adequately in Turkey until today. What has happened in Turkey during the spring of 2005, has made clear that analyzing this controversy is a necessity. In this study, current legal problems on flag desecration and the meaning of flag desecration (like flag burning) have been analyzed. The analysis has focused particularly on Turkish law and some other western countries as well, especially in US where this issue has been discussed for more than a hundred years. In this article, the flag desecration issue has been handled within the frame of the Turkish constitution, national and international law on basic rights as well as decisions of courts. The study, tries to find an answer to these two questions; can the flag desecration be acceptable legal way of protest that is protected by the Constitution's relevant articles about freedom of expression and dissemination of thought which would be seen related to flag desecration, and can desecration be considered as a way of expressing ideas 'through other media'.

PDF

___

AKILLIOĞLU, Tekin (1993), Temel Haklar ve Özgürlükler (Ankara: İmaj Yayıncılık).
ALİEFENDİOĞLU, Yılmaz (1998), "Düşünce özgürlüğü ya da Düşünsel Özgürlük," ÖKÇESİZ, Hayrettin (ed.), Düşünce Özgürlüğü (İstanbul: Afa Yayıncılık): 234-257.
ARMAĞAN, Servet (1980), 1961 Anayasasına Göre Temel Haklar ve Ödevler (İstanbul: Fakülteler Matbaası).
GEMALMAZ, Semih (2005), Türk Kıyafet Hukuku ve Türban (İstanbul).
GOLDSTEIN, Robert Justin (2000), Flag Burning and Free Speech (Kansas: University Press of Kansas).
GÖZÜBÜYÜK, A. Pulat (---), Türk Ceza Kanunu Gözübüyük Şerhi (İstanbul: Kazancı Hukuk Yayınları, 5. Baskı).
GÜRAN, Sait (1969), İfade Hürriyeti Üzerinde Idare'nin Yetkilen (İstanbul: Cezaevi Matbaası).
İLAL, Ersan (1987), "Düşünceyi Açıklama Özgürlüğü, Yığınsal İletişim Araçları ve Anayasa Mahkemesi Kararlan," Anayasa Yargısı: 3/61-72.
KABOĞLU, İbrahim (1998), "Pozitif Anayasa Hukukunda Düşünce Özgürlüğünün Sınırları", ÖKÇESİZ, Hayrettin (ed.), Düşünce Özgürlüğü (İstanbul: Afa Yayıncılık): 205-233.
KABOĞLU, İbrahim (2002), Özgürlükler Hukuku (Ankara: İmge Kitabevi).
KUZU, Burhan (1995-96), "Düşünceleri Açıklama Hürriyeti", İnsan Haklan Yıllığı, 17-18: 33-59.
ÖZKAN, Işıl (2001), "Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararlarında Düşünceyi İfade Özgürlüğünün Sınırları ve Türkiye Kararları," Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 2001/3: 781-833.
PAÇACI, İrfan (1997-98), "1982 Anayasası Mayınlı Alanı", İnsan Hakları Yıllığı, 19-20: 121-149.
SAĞLAM, Fazıl (1982), Temel Hakların Sınırlanması ve Özü (Ankara: A.Ü. SBF İnsan Hakları Merkezi Yayınları).
SEVİNÇ, Murat (2002), "Bir İnsan Hakları Sorunu Olarak Açlık Grevleri," A.Ü. SBF Dergisi, 57/1: 11-135.
SOYSAL, Mümtaz (1987), "İnsan Hakları Açısından Temel Hak ve Özgürlüklerin Niteliği," Anayasa Yargısı, 3:37-49.
TANÖR, Bülent (1998), "Türkiye'de Düşünce Özgürlüğüne İlişkin Hukuk Politikaları," ÖKÇESİZ, Hayrettin (ed.), Düşünce Özgürlüğü (İstanbul: Afa Yayıncılık): 258-267.
TANÖR, Bülent (1994), Türkiye'nin İnsan Haklan Sorunları (İstanbul: BDS Yayınları).
TEDFORD, Thomas L./ HERBECK, Dale A. (2005), Freedom of Speech in the United States (Strata Publishing: www.bc.edu/free_speech).
ÜNAL, Şeref (2000), "Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararlarının Türkiye'nin İç Hukukuna Etkileri," Anayasa Yargısı, 17: 63-85.
WELCH, Michael (2000), Flag Burning, Moral Panic and the Criminalization of Protest (New York: Walter de Gruyter).