YARGITAY KARARLARI IŞIĞINDA HAKARET SUÇLARINDA ÖZEL TAHRİK HALLERİ(TCK m. 129)

Ceza hukukunda haksız tahrik, suça etki eden bir hafifletici nedendir. 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 29. maddesinde düzenlenen haksız tahrik, bütün suçlar bakımından uygulanabilen ortak bir suça etki eden nedendir. Haksız tahrikin ilk şartı, suç mağdurunun haksız bir fiilinin varlığıdır. İkinci şart, bu haksız fiilin failde hiddet veya şiddetli elem yaratmasıdır. Diğer şart ise, işlenen suç ile öfke hali arasında nedensellik bağının bulunmasıdır. Haksız tahrikin kasten işlenen suçlarla bağdaşabileceği konusunda bir tereddüt bulunmamaktadır. Bununla birlikte taksirli suçlar bakımından haksız tahrikin uygulama alanı bulup bulamayacağı tartışmalıdır. Türk Ceza Kanunu’nun hakaret suçuna ilişkin özel hükümlerinde özel tahrik düzenlemelerine rastlamak mümkündür. Böyle olunca özel normun önceliği ilkesi gereği bu hükümler öncelikle uygulanmak durumundadır. Kanunun özel hükümlerinde düzenlenen bu tahrik hallerinin, genel haksız tahrik hallerinden ontolojik olarak herhangi bir farkı bulunmamaktadır. Hakaret suçları özelinde uygulama alanı bulan TCK m. 129, bu bağlamda Yargıtay kararlarının da ışığında haksız tahrikin özel bir hali olarak inceleme konusu yapılmıştır.

Special Provisions on Unjust Provocation in Offenses of Defamation in the Light of the Court of Cassation Case Law

Unjust provocation, for the Turkish criminal law, is a mitigating cause. Unjust provocation, regulated in the Article 29 of the Turkish Penal Code No. 5237, is the common cause which affects the crime that can be applied in terms of all crimes. The first condition of unjust provocation is the existence of a wrongful act of the victim. The second condition is that this wrongful act creates anger or severe pain. The other condition is that there is a cause-effect link between the crime committed and the state of anger. It is clear that unjust provocation can be compatible with intentional crimes. However, it is controversial whether unjust provocation can be applied in terms of negligent crimes. It is possible to find special provocation regulations in the special provisions of the Turkish Penal Code regarding to the crime of insult. These regulations have no ontological difference from general provocation regulations. Thus, due to the lex specialis principle, these provisions must be applied firstly. Article 129 of Turkish Penal Code, which is applied in cases of defamation, is examined in this study with reference to the Court of Cassation case law.

___

  • ARTUK, Mehmet Emin/ GÖKCEN, Ahmet, Ceza Hukuku Özel Hükümler, Adalet Yayınevi, Ankara 2017.
  • AYDIN, Devrim, “Türk Ceza Hukuku’nda Hakaret Suçu”, Prof. Dr. Nur CENTEL’e Armağan, MÜHF Hukuki Araştırmalar Dergisi Özel Sayı, Y. 2013, C. 19, S. 2, ss. 879 – 919.
  • CENTEL, Nur/ ZAFER, Hamide/ ÇAKMUT, Özlem, Kişilere Karşı İşlenen Suçlar, C. I, Beta Yayıncılık, İstanbul 2017.
  • DEMİRBAŞ, Timur, Türk Ceza Kanunu’nda Özel Tahrik Halleri, Üçdal Neşriyat, İstanbul 1985.
  • DEMİRBAŞ, Timur, Haksız Tahrik, Seçkin Yayınevi, Ankara 2021.
  • DÖNMEZER, Sulhi/ ERMAN, Sahir, Nazari ve Tatbiki Ceza Hukuku (Genel Kısım) C. II, Sulhi Garan Matbaası, B. 11, İstanbul 1997.
  • EREM, Faruk, Adalet Psikolojisi, AÜHF Yayınları, Yayın No. 161, 4. Baskı, Ajans – Türk Matbaası, Ankara 1961.
  • EREM, Faruk, Hakaret ve Sövme, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları: No. 127, Güzel İstanbul Matbaası, Ankara 1958.
  • EREM, Faruk, Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler, C. IV, 3. Baskı, Seçkin Kitabevi, Ankara 1985.
  • ERMAN, Sahir, Hakaret ve Sövme Suçları, İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Döner Sermaye İşletmesi Prof. Dr. Nazım Terzioğlu Basım Atölyesi, 2. Baskı, İstanbul 1989.
  • ERMAN, Sahir/ ÖZEK, Çetin, Ceza Hukuku Özel Bölüm Kişilere Karşı İşlenen Suçlar, Dünya Yayıncılık, İstanbul 1995.
  • HAFIZOĞULLARI, Zeki/ ÖZEN, Muharrem, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, US-A Yayıncılık, Ankara 2018.
  • HAFIZOĞULLARI, Zeki/ ÖZEN, Muharrem, Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler Kişilere Karşı Suçlar, US-A Yayıncılık, Ankara 2016.
  • KOCA, Mahmut/ ÜZÜLMEZ, Mahmut, Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler, Adalet Yayınevi, Ankara 2019.
  • ÖZBEK, Veli Özer/ DOĞAN, Koray/ BACAKSIZ, Pınar/ TEPE, İlker, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, Seçkin Yayıncılık, 11. Baskı, Ankara 2020.
  • ÖZBEK, Veli Özer/ DOĞAN, Koray/ BACAKSIZ, Pınar, Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2020.
  • ÖZEN, Muharrem, “Hakaret ve Sövme Suçlarında Özel Tahrik Halleri”, TBBD, Y. 2002, C. 51, S. 3, ss. 27-49.
  • ÖZEN, Mustafa, Ceza Hukuku Özel Hükümler Dersleri, Adalet Yayınevi, Ankara 2019.
  • TEZCAN, Durmuş/ ERDEM, Mustafa Ruhan/ ÖNOK, Murat, Teorik ve Pratik Ceza Özel Hukuku, Seçkin Yayınevi, Ankara 2018.
  • TOROSLU, Nevzat, Ceza Hukuku Özel Kısım, Savaş Yayınevi, Ankara 2019.