İslam’a Göre Çocuğun Eğitilecek Yönleri

İslam dini başta ebeveynler olmak üzere toplumun her kesimine çocukları ilahi iradeye uygun yetiştirme, yönlendirme ve eğitme sorumluluğu yüklemiştir. Erken dönemde başlanması gereken bu sorumlulukla çocuğu, ailenin ve toplumun maddi ve manevi değerlerine bağlı faydalı bir duruma getirmek gerekmektedir. İnsanın fıtrat ve beşeri özelliklerini dikkate alarak eğitmeyi hedef edinen İslam’a göre çocuğu eğitmek, onun eğitilmesi gereken yönlerinin ele alınmasını ve buna göre yetiştirilmesini gerekli kılmaktadır. Bu düşünceden hareketle makalede İslam’a göre çocuğun eğitimine kısaca değindikten sonra, çocuğun dini eğitiminde eğitilmesi gereken yönleri ele almaya çalışacağız.

Child’s Aspects That Need to be Trained According to Islam

Islam has regarded the Islamic community especially parents as responsible for raising, guiding and educating their children according to Islam. On account of this responsibility, which should be started in the early period, it is necessary to raise child who is committed to the material and moral values of the family and society. According to Islam, which aims to educate by taking human nature and characteristics  into consideration, educating the child requires that it must be dealt with the issues of the child that need to be educated and the child must be raised accordingly.  From this perspective, in this article it is discussed that according to Islam, the child must be raised in the issues that need to be educated.

___

  • Acluni, İ. (1352). Keşfu’l-Hafa II. Beyrut.
  • Akvardar, Y. (2012). Madde Bağımlılığı Tanı ve Tedavi El Kitabı. Ankara: Sağlık Bakanlığı Yayınları.
  • Alvan, A. (1989). Terbiyetü’l-Evladi fi’l-İslam I. yy.: el-Müessesetü’l-Veteniyye li’l-Fünuni’l-Matbaiyye.
  • Ayas, T., Deniz, M., & Kağan, M. (2010). Ginzberg ve arkadaşlarının gelişim kuramına dayalı örnek bir mesleki grup rehberliği çalışması. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(2), 1096-1117.
  • Aydın, D. (2007). Köreselleşme ve Yoksulluk İlişkisinin Sosyolojik Analizi. Yüksek Lisans Tezi. Elazığ: Fırat Üniversitesi.
  • Aydın, M. Z. (2008). Ailede Çocuğun Ahlak Eğitimi. İstanbul: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Başaran, İ. E. (2005). Eğitim Psikolojisi Gelişim Öğrenme ve Ortam. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Bayraklı, B. (1999). Kuran’da Değişim Gelişim ve Kalite Kavramları. İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları.
  • Bayram, M. (1991). Ahi Evren ve Teşkilatının Kuruluşu. Konya.
  • Bilgiz, M. (2007). Kur’an Açısından Vicdan ve Değeri. İstanbu: Beyan Yayınları.
  • Buhari, E. (t.y.). Sahihu’l-Buhari I. İstanbul: Mektebetu’l-İslami.
  • Bursa İl Milli Eğitim Müdürlüğü (2016). Meslek Seçimi ve Önemi. Bursa: MEM Yayınları
  • Canan, İ. (1988a). Kütüb-ı Sitte Muhtasarı Tercüme ve Şerhi VII. Ankara: Akçağ Yayınları.
  • Canan, İ. (1988b). Kütüb-ı Sitte Muhtasarı Tercüme ve Şerhi X. Ankara: Akçağ Yayınları.
  • Canan, İ. (1988c). Kütüb-ı Sitte Muhtasarı Tercüme ve Şerhi XVI. Ankara: Akçağ Yayınları.
  • Cirhinlioğlu, F. G. (2001). Çocuk Sağlığı ve Gelişimi (Okul Öncesi Dönemi). Ankara: Nobel Yayınları.
  • Çakan, İ. L. (2015). Hz. Peygamber ve Ahlak. İçinde: Son Dönem Osmanlı Ahlak Terbiyecileri ve Ahlak Terbiyesi İlmi Toplantı 06-07 Aralık 2014, ss.27-42. İstanbul: Ensar Neşriyat.
  • Çamlıbel, İ.A. (2012). Çocukların Gelişim Süreci ve Televizyonun Etkileri. Uzmanlık Tezi. Ankara: Radyo ve Televizyon Üst Kurulu.
  • Çiftçi, N. (2003). Kohlberg’in Bilişsel Ahlak Gelişimi Teorisi: Ahlak ve Demokrasi. Değerler Eğitimi Dergisi, 1(1), 44-45.
  • Çoban, A. E. (2005). Lise Son Sınıf Öğrencilerinin Mesleki Olgunluk Düzeylerinin Yordayıcı Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(10), 39-54.
  • Davudî, M. (2013). Peygamber ve Ehlibeyt’in Eğitimsel Siyeri Dini Eğitim II. (çev.Nurcan Altun). İstanbul: el-Mustafa Yayınları.
  • Demir, Ö., & Acar, M. (2002). Sosyal Bilgiler Sözlüğü. Ankara: Vadi Yayınları.
  • Demircan, A. R. (2005). İslam’a Göre Cinsel Hayat. İstanbul: Eymen Yayıncılık.
  • Doğan, S. (2005). Mutlu Aile Mutlu Çocuk. İstanbul: Selis Kitaplar.
  • Dündar, M. (2016). İnsanın Huzurunu Sağlamada Dini Bilinçlendirmenin Önemi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(44), 1367-1373.
  • Ebu İsa, M. (1987). el-Camiu’s-Sahih Sünenü Tirmizi IV. Beyrut: Drül’l-Kütbü’l-İlmiyye.
  • el-Buhari, E. (ts.). Sahihu’l-Buhari IV. İstanbul: Mektebetü’l-İslami.
  • el-Cürcânî, S.Ş. (1265). et-Ta‘rifat. İstanbul.
  • el-Esruşeni, M. (ts.). Camiu Ahkami’s-Siğar I. thk: Ebi Musab el-Bedri-Mahmud Abdulmünim. Kahire: Darü’l-Fedile.
  • el-Hâkim, M. (1971). el-Müstedrek ale’s-Sahihayn I. Beyrut: Darü’l-Kütübi’l-İlmiyye.
  • el-Hûli, A. (1976). el-Fikrü’t-Terbeviyyu’l-Arabiyyu’l-İslami. Kahire: Darü’l-Fikrü’l-Arabi.
  • Emir, A. (1986). el-İnsan fi’l-İslam. Beyrut: Daru’l-Furkan.
  • en-Nahlavi, A. (1983). Usulu’t-Terbiyeti’l-İslamiyye ve Esalibuha. Dımaşk: Darü’l-Fikir.
  • Erdem, H. (2002). Ahlak Felsefesi. Konya: Huer Yayınevi.
  • Ertürk, S. (1979). Eğitimde Program Geliştirme. Ankara: Yelkentepe Yayınları.
  • es-Savi, A. (1992). Bülğetü’s-Salik li Ekrebi’l-Mesalik Ale’ş-Şerhi’s-Sağir I. Beyrut: Darü’l-Kütübi’l-İlmiyye.
  • et-Tûsi, N. (2007). Ahlak-ı Nasıri. (çev. A. Gafarov, Z. Şükürov). İstanbul: Litera Yayıncılık.
  • Eyre, L., & Eyre, R. ( 1999). Çocuğuma Cinselliği Nasıl Anlatırım. (çev. Asude Kayaş). İstanbul: Beyaz Yayıncılık.
  • ez-Zebidi, Z. (1985). Sahih-i Buhari Muhtasarı Tecrid-i Sarih Tercemesi ve şerhi IV. (çev. Kamil Miras). Ankara: D.İ.B. Yayınları .
  • ez-Zuhali, M. (1996). Turuku Tedrisi Terbiyeti’l-İslamiyye. Dımaşk: Camiatu Dımaşk.
  • ez-Zühayli, V. (2000). el-Usretü’l-Müslime fi’l-Alemi’l-Muasıri I. Dımaşk: Daru’l-Fikir.
  • Feliks T. (1986). et-Terbiyetu fi’l-Aileti. Beyrut: Darü’l-Hadare.
  • Gander, M. J., & Gardiner H. W. (2001). Çocuk ve Ergen Gelişimi. (çev: Ali Dönmez, Nermin Çelen). Ankara: İmge Kitabevi.
  • Güzel, E. (2008). İslam Sanat ve Estetiğinin Kur’an Temelleri. Yüksek Lisans Tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi.
  • Haffner, D. (2007). Çağımızın Gelişen Cinselliği. (çev: Banu
  • Küçükbakkal). İstanbul: Optimist Yayın Dağıtım.
  • Hökelekli, H. (1985). Dini Kişiliğin Kuruluşunda İradenin Rolü. Diyanet İlmi Dergi, 21(2), 16-28.
  • HÜSBF Öğretim Üyeleri (2015). Türkiye’ye Özgü Besin ve Beslenme Rehberi. Ankara: HÜSBF Yayınları
  • İbn Faris, E. (1994). Mucemu’l-Mekayis fi’l-Luğa II. thk:Şihabuddin Ebu Amr. Beyrut: Darü’l-Fikir.
  • İbn Hacer, A. (1326). Tehzibü’t-Tehzib. Byy: Matbaatü’l-Maarif.
  • İbn Haldun, A. (1988). Mukaddime II. (çev. Süleyman Uludağ). İstanbul: Dergâh Yayınları.
  • İbn Kayyum, E. (1971). Tuhfetu’l-Mevdud bi Ahkami’l-Mevlud I. Dımaşk.
  • İbn Miskeveyh, A. (1983). Ahlakı Olgunlaştırma. (çev. A. Şener vd.). Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı.
  • İbn Sina, E. (1943). Namaz H akkındaki Görüşleri. (çev: Hazmi Tura). İstanbul: yey.
  • İnanç, B.Y., Bilgin, M., & Atıcı, M. K. (2005). Gelişim Psikolojisi Çocuk ve Ergen Gelişimi. Adana: Nobel Kitabevi.
  • Kalyubi, A. (ts.). Haşyetu Kalyubi ve Amire Ala Şerhi’l-Mahalli. by: Daru’l-Fikir.
  • Karahan, A. (1981). Müslümanlığın Temel Bilgileri. İstanbul: Nurettin Uycan Cilt ve Basım Sanayi A.Ş.
  • Kettani, M. (1990). et-Teratibü’l-İdariyye.(çev. Ahmet Özel). İstanbul: İz Yayıncılık.
  • Kırca, C. (1996). Kur’an’a Göre Çocukların Talim ve Terbiyesinde Takip Edilecek Esaslar. Erciyes Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 9, 39-47.
  • Kol, S. (2011). Erken Çocuklukta Bilişsel Gelişim ve Dil Gelişimi. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21, 1-21.
  • Koşum, A. (2004).İslam’a Göre Çocukların Cinsel Eğitimi. İstanbul: Okul Yayınları.
  • Kotulak, D., & Connaughton, D. (2003). Çocuk Sağlığı Rehberi. (çev. Dilek Tunalı). İstanbul: Epislon Yayıncılık.
  • Kozcu, Ş. (1991). Çocuk İstismarı ve İhmali. Aile Yazıları-III. ss.379-390. Ankara: Aile Araştırma Kurumu Başkanlığı Yayınları.
  • Kulaksızoğlu, A. (1999). Ergenlik Psikolojisi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Kuzgun, Y. (1972). Kendini Gerçekleştirme. Ankara Üniversitesi Dil Tarih ve Coğrafya Fakültesi Felsefe Bölümü Dergisi, 10, 162-172.
  • Malik, b. E. (1981). Muvatta’ .İstanbul.
  • Muhammed, H. (2007). et-Terbiyetü fi’l-İslam. Mısır: Darü’d-Da‘ve.
  • Muhammed, K. (1975). İslam Terbiye Metodu ve Ahlak Sistemi. (çev. Ali Özek). İstanbul: Hisar Yayınları.
  • Muhammed, K. (2015). İslam Budur. (çev. Beşir Eryarsoy). İstanbul: Beka Yayıncılık.
  • Müslim, E. (1972). Sahihu’l-Müslim. Beyrut: Daru İhyai’t-Turassi’l Arabî.
  • Nasıf, A. (ts.a). et-Tac el-Camiu li’l-Usûl fi Ehadisi’r-Resûl I. İstanbul: Dersaadet Basım ve Dağıtım.
  • Nasıf, A. (ts.b). et-Tac el-Camiu li’l-Usûl fi Ehadisi’r-Resûl III. İstanbul: Dersaadet Basım ve Dağıtım.
  • Özbay, M. (2001). 0-6 Yaş Grubu Çocuklarındaki Dil Gelişiminin Türkçe Öğretimi Açısından Önemi. Bilig Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, 17, 97-103.
  • Özgül, Y. (1984). İbn Sina’da Yaşam Boyu Spor ve Kaplıcalar. İbn Sina Kongresi. Kayseri.
  • Özgüven, İ. E. ( 1997). Cinsellik ve Cinsel Yaşam. Ankara PDREM Yayınları.
  • Sağlam, İ. (2002). Hz. Peygamber’in Çocuk Eğitiminde Öne Çıkardığı Hususlar. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 11(2), 167-190.
  • Salmazzem, M. (2017). Kur’an’a Göre “Sınırsız İtaat” Problemi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(59), 177-190.
  • Savard, C. M. (1976). Çağdaş Pedagojiden Seçmeler. (çev: Nejdet Yüzbaşıoğulları). İstanbul: MEB Yayınları
  • Selçuk, M. (1997). Din Öğretiminin Kuramsal Temelleri. Din Eğitimi Araştırmalar Dergisi, 4, 145-158.
  • Selçuk, Z. (2005). Gelişim ve Öğrenme. Ankara: Nobel Yayınları.
  • Semenoğlu, N. (2010). Gelişim Öğrenme ve Öğretim Kuramdan Uygulamaya. Ankara: Pegem Akademi,
  • Sevim, J. (2002). Anne Bu Ne? Çocuğun ve Ergenin Cinsel Eğitimi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Soylu, Ö. (2001). Nahid Sırrı Örik, Kıskanmak Psikanaliz. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Bilkent Üniversitesi.
  • Sönmez, N. (2016). Cahiliye Döneminde Hitabet. e- Şarkiyat İlimi Araştırmalar Dergisi, 8, 2(16), 820-840.
  • Şimşek, E. (2004). Çocukluk Dönemi Dini Gelişim Özellikleri ve Din Eğitimi. Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 4,(1), 207-220.
  • Taşçı, A. (2003). Cinsel Eğitim. İstanbul: İz Yayıncılık.
  • Terzi, Ş. I., Aydoğan, A. G. D., Çardak, M., Kandemir, M., Taylı, A., Özpolat, A. R., ... & Aliyev, R. (2015). Eğitim Psikolojisi. Ankara: Pegem Akademi.
  • Timuçin, A. (1993). Estetik. İstanbul: BDS Yayınları.
  • Tirmizi, E. (t.y.). Sünenu’t-Tirmizi IV. (Tah. Ahmed Muhammed Şakir). Beyrut: Daru’t-Turasi’lİlmiyye.
  • Tuzcuoğlu, N., & Tuzcuoğlu, S. (2004). Çocuğun Cinsel Eğitimi. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
  • Uçar, H. (1994). Çağdaş Çocuk Cinsel Eğitimi. İstanbul: İnkılâp Kitabevi.
  • Uyanık, M. (2003). Felsefi Düşünceye Çağrı. Ankara: Elis Yayınları.
  • Yazır, E. M. H. (1992). Hak Dini Kur’an Dili VI. (sad: İsmail Karaçam vd.). İstanbul: Azim Yayınları.
  • Yazır, M. B. (1981). Kalem Güzeli. Ankara: Diyanet Yayınları.
  • Yiğit, A. (2006). Çocuğun Gelişim Özellikleri ve İletişim İlkeleri Doğrultusunda Ailede Din Eğitimi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 22, 179-203.
  • Yörükoğlu, A. (2004). Çocuk Ruh Sağlığı. İstanbul: Özgür Yayınları
  • Zerzur, A. (1997). el-Ahlaku ve’n-Nizamü’l-İctimai fi’l-Kur’an. Dımaşk: Matbaatü’l-İttihad.