1951 Yılında Yazılmış Bir Mevlid: Ali Bakî’nin Yeni Tulû’ât-ı Mevlûdü’n-Nebî’si

Sözlükanlamıyla “doğum, doğum yeri ve doğum vakti” anlamlarına gelen mevlid, terimolarak, İslam peygamberinin doğumunu, doğduğu zaman ve yeri, hayatını,mucizelerini, gazalarını, ahlakını, vefatını vb. yönlerini konu alan eserlereverilen addır. Mevlid türünün en tanınmış ürünü, Süleyman Çelebi tarafındanyazılan Vesîletü’n-Necât’tır. Zamanla diğer şairler de bu eseri örnek alıp aynıtürde eserler kaleme almıştır. Böylece günümüze kadar süren bir mevlid yazmageleneği meydana gelmiştir. Mevlid türünde yazıldığı bilinen son eser, Ali Bakî(Gül) tarafından 1951 yılında Arap harfleri ve talik yazı stiliyle kalemealınan Yeni Tulû’ât-ı Mevlûdü’n-Nebî’dir. Bu çalışmada, Ali Bakî’ninbiyografisine dair bilgiler verildikten sonra şairin mevlidi tanıtılmış veeldeki tek nüshadan hareketle transkripsiyonlu metni verilmiştir.

A Mawlid Written in 1951: Yeni Tulu’at-ı Mevludü’n-Nebi of Ali Baki

Mawlid, meaning birth, birthplace and birthtime, as a term is the name given to the works dealing with birth, birthtime, birthplace, life, miracles, holy wars, morals, death and aspects etc. of Islamic prophet. The most well-known piece of mawlid type is Vesiletü’n-Necat written by Süleyman Çelebi. Other poets have also written the same kind of works by taking this work as an example in time. Thus, a mawlid writing tradition has emerged reaching today. The latest work whose existence is known within the written mawlid type works is Yeni Tulu’at-ı Mevludü’n-Nebi, written in Arabic letters and talik writing style in 1951 by Ali Baki (Gül). In this study, above mentioned mawlid of Ali Baki has been introduced and transcriptional text of the work is also presented by means of the single available copy.

PDF

___

Akkuş, M. (2007). Klasik Türk Şiirinin Anlam Dünyası Edebi Türler ve Tarzlar. Erzurum: Fenomen Yayınları.
Altınok, B. Y. (2017). Sıdkî Baba’nın Oğlu Ali Bâkî Gül Baba Dîvânı. İstanbul: Helke Yayıncılık.
Çağbayır, Y. (2007). Ötüken Türkçe Sözlük. İstanbul: Ötüken Neşriyat.
Gül, A. B. (1951). Velâyet-nâme-i Hâcı Bektâş. Milli Kütüphane 06 Mil Yz A 5300.
Günaydın, Y. T. (2008). Amasyalı Bir Bektaşî Şairi Ali Bakî Gül. Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Dergisi, 45, 155- 164.
Hüseyin Vassâf (1999). Mevlid, Süleyman Çelebi ve Vesiletü’n-Necât’ı. (Haz. Cemâl Kurnaz-Mustafa Tatcı). Ankara: Akçağ Yayınları.
Kartal, A. (2015). Kadı Darîr, Darîr, Gözsüz, Mustafâ bin Yûsuf bin Ömerü’l-Mevlevî el-Erzene’r-Rûmî. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. (Erişim: 20.02.2018), http://www.turkedebiyatiisimlersozlugu.com/index.php? sayfa=detay&detay=6548
Köksal, M. F. (2011). Mevlid-nâme. Ankara: TDV Yayınları.
Köksal, M. F. (2016). Türünün İlginç ve Aykırı Bir Örneği: Şeyh Ahmed Hüsâmeddin Mevlidi. CÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 40(1), 1-26.
Kütük, R. (2016). Fetih Öncesinde Yazılmış Bir Mevlid: Ayasofya Müezzini Kemâl’in Mevlidü’n-Nebî’si. CÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 40(1), 27-95.
Mütercim Âsım Efendi (2013). el-Okyânûsu’l-Basît fî Tercemeti’l-Kâmûsi’l-Muhît, Kâmûsu’l-Muhît Tercümesi. (Haz.: Mustafa Koç ve Eyyüp Tanrıverdi), 2(1), İstanbul: Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı Yayınları.
Süleyman Çelebi (1980). Mevlid. (Haz. Faruk K. Timurtaş). İstanbul: Kültür Bakanlığı Yayınları.
Süleyman Çelebi (2013). Mevlid. (Haz. Neclâ Pekolcay). İstanbul: Dergâh Yayınları.
Süleyman Çelebi (2014). Mevlid. (Haz. İskender Pala). İstanbul: Kapı Yayınları.
Şemsettin Sami (2010). Kamus-ı Türkî. (Haz. Paşa Yavuzarslan). Ankara: TDK Yayınları.
Ünver, İ. (1993). Çevriyazıda Yazım Birliği Üzerine Öneriler. AÜDTCF Türkoloji Dergisi, 11(1), 51-89.
Yekbaş, H. (2012). Türk Edebiyatında Hz. Ali ve Hz. Fâtıma Mevlidleri. Ankara: Asitan Kitap.