Tasavvuf; Modern ve Post-modern Çatışmasına Çözüm Olarak Geleneksel Bir Düşünce

Yenibir dünya yaratma teşebbüsü olarak ortaya çıkan modernizm, temel dayanağı olanrasyonalist ve pozitivist yaklaşımı sayesinde doğa bilimlerinde rüştünüispatlamıştır. Ancak doğa kanunlarının keşfedilerek doğaya aykırı kullanılmasıhiç tasavvur edilemeyen sorunlara yol açmıştır. Doğanın bir parçası olarakinsanoğlu da modernizmin olgucu değerlendirmelerine maruz kalaraktanrısal/ruhsal yönü inkâr edilmiştir. Dini inkâr eden ancak adeta bir din gibikendi ölçütlerini dogmatikleştiren modernite sorgulanmaya başlanmıştır.Modernizmin yükseldiği hemen bütün değerleri inkâr eden post-modernistler karşıolmanın ötesinde herhangi bir bütüncül ve sistematik bir yaklaşım ortayakoymamaktadırlar. Şüphecilik ve kesinliğin olmadığı ancak bireysellik vepragmatizmin sınırlarının mümkün mertebe zorlanmasının söz konusu olduğupost-modernizm ise modernizm kadar uzun sürmeden bir başka sorunlu evre olaraktelakki edilmeye başlanmıştır. İnsan ve doğanın Tanrısal bağlarındankoparılarak tek yönlü okumalara maruz bırakılması sonucu yaşanan kaosunçözümüne dair İslam’ın geleneksel düşüncesi olan tasavvufun doğruinsan-âlem-tanrı sistematiği ortaya koyduğu savunulur. Bu çalışmada modern vepost-modernizmin neden olduğu sorunlar ve bunların çözümüne yönelik tasavvufungörüşlerine yer verilecektir.

Sufism; a Traditional Thought as a Solution to the Modern and Post-modern Conflict

Modernism which has occurred as an idea of creating a new world proved the power with its main bases of rationalism and positivism. However, using natural laws that was discovered in nature caused some unpredictable problems because of running them against to nature. Like nature human being as a part of nature was exposed to some positivist evaluation and human soul was denied. Modernism was started to be criticized because of its dogmatic values but it denied religion because of dogma. Post-modernist activists not only opposed to all modern values but also they don’t put forward any holistic and systematic approaches. Post-modern era was started to be criticized earlier than modernism because it asserts that there is no border for individuality and pragmatism even if having skepticism and certainty in everything. Humanity lives a chaos because of reading human being and nature in a strict way of modernism and post-modernism, however as a holistic Islamic traditional approach sufism is supported a solution for humanity. In this study problems caused by modernism and post-modernism are studied and solutions given by sufism are try to be ranked.

PDF

___

Afîfî, E.A. (1999). Tasavvuf: İslâm’da Mânevî Hayat. (çev. Ekrem Demirli & Abdullah Kartal). İstanbul: İz Yayıncılık.
Baudrillard, J. (2004). Tüketim Toplumu. (çev. Hazal Deliceçaylı & Ferda Keskin). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Bauman, Z. (1989). Modernity and the Holocaust. Cambridge.
Beckford, J. A. (1966). Postmodernity, high modernity and new modernity: Three concepts in search of religion. In: Postmodernity, Sociology and Religion (pp. 30-47). London: MacMillan Press.
Belk, R. W. (1995). Collecting in a Consumer Society. London and New York: Routledge.
Berman, M. (1988). All That Is Solid Melts +Into Air: The Experience of Modernity. (Second Ed.). London: Penguin.
Best, S. & Kellner, D. (1998), Postmodern Teori: Eleştirel Soruşturmalar. (çev. Mehmet Küçük). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Bilgin, N. (2001). İnsan İlişkileri ve Kimlik. İstanbul: Sistem Yay.
Bilgin, N. (2007). Kimlik İnşası. İzmir: Aşina Kitaplar.
Buckingham, D. (Ed.). (2008). Youth, identity, and digital media(pp. 119-142). Cambridge, MA: MIT Press.
Chevalier, J. (1993). Din Fenomeni. (çev. Mehmet Aydın). Konya: Din Bilimleri Yayınları.
Chittick, W. (1996). Seyyid Hüseyin Nasr’ın Yazdıkları. (çev. Aysel Danacı). İstanbul: İnsan Yayınları.
Cohen, G. A. (1998). Karl Marx’ın Tarih Teorisi. A. Fethi (Çev.). İstanbul: Toplumsal Dönüşüm.
Connor, S. (2001). Post-Modernist Kültür: Çağdaş Olanın Kuramlarına Bir Giriş. Doğan Şahiner (Çev.). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Corrigan, P. (1997). The Sociology of Comsumption. London: Sage Publication.
Cullenberg, S., Amariglio, J., & Ruccio D.F. (2001). Introduction in Postmodernism, Economics and Knowledge. London: Routledge.
Detmer, D. (2003). Challenging postmodernism: Philosophy and the politics of truth. Amherst, NY: Polity Books.
Diggens, A. (2000). Run Away World: How Globalization Is Reshaping our Lives. New York: Routledge
Dow, S. (2001). “Modernism and Postmodernism: A dialectical analysis”. In: S. Cullenberg, J. Amariglio & D.F. Ruccio (Ed.), Postmodernism, Economics and Knowledge, (61-76). London: Routledge.
Dunn, G. R. (1998). Identity Crises: A Social Critique of Postmodernity. London: University of Minnesota Pres.
Ellul, J. (1965). The Technological Society. London: Cape.
Faulkner, P. (1990). Modernism. London: Taylor & Francis Press.
Foster, H. (1983). The Anti-Aesthetic Essays on Postmodern Culture. Washington: Bay Press.
Fromm, E. (1997). Sahip Olmak Ya Da Olmak. Aydın Arıtan (Çev.). İstanbul: Arıtan Yayınevi.
Funk, R. (2006). Ben ve Biz: Postmodern İnsanın Psikanalizi. Çağlar Tanyeri (Çev.). İstanbul: YKY.
Giddens, A. (1985). The nation-state and violence (Vol. 2). Cambridge: Univ of California Press.
Giddens, A. (1991). Jurgen Habermas. İçinde: Q. Skinner (Ed.), Çağdaş Temel Kuramlar, A. Demirhan (Çev.). Ankara: Vadi Yay.
Giddens, A. (2012). Modernliğin Sonuçları. Ersin Kuşdil (Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Guénon, R. (1989). İslam Maneviyatı ve Taoculuğa Toplu Bakış. Mahmut Kanık (Çev.). İstanbul: İnsan Yayınları.
Habermas, J. (1994). Modernlik: Tamamlanmamış Bir Proje. İçinde: Necmi Zeka (Ed.), Postmodernizm, Gülengül Naliş, Dumrul Sabuncuoğlu & Deniz Erksan (Çev.). İstanbul: Kıyı Yayınları, 31-44.
Hall, S. (1995). Yeni Zamanların Anlamı. İçinde: M. Jacques (Ed.), Yeni Zamanlar, Abdullah Yılmaz (Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yay.
Hall, S. (1998). Eski ve Yeni Kimlikler, Eski ve Yeni Etniklikler. İçinde: Kültür, Küreselleşme ve Dünya Sistemi, Anthony D. King (Ed.), Gülcan Seçkin & Ümit Hüsrev Yolsal (Çev.). Ankara: Bilim ve Sanat Yay.
Harvey, D. (1997). Postmodernliğin Durumu. Sungur Savran (Çev.). İstanbul: Metsi Yayınları.
Harvey, D. (1999). The Condition of Postmodernity. Oxford: Backwell.
Hassard, J. (1999). Postmodernism, philosophy and management: concepts and controversies. International Journal of Management Reviews, 1(2), 171-195.
Hegel, G.W. (2003). Tarihte Akıl. Önay Sözer (çev.). İstanbul: Kabalcı Yay.
Hugman, R. (2003). Professional values and ethics in social work: Reconsidering postmodernism?. British Journal of Social Work, 33(8), 1025-1041.
İbn Arabi (2007). Tefsir-i Kebir Te’vilât. Vahdettin İnce (Çev.). İstanbul: Kitsan.
İbn Arabi. (2010). Özün Özü. İsmail Hakkı Bursevi & Sad. Muhammed Bedirhan (Çev.). İstanbul: Hayy Kitap.
Kaval, M. (2015). Nûr Sûresi 35. Ayet Bağlamında Mesenvi’de Nûr Sembolü. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(38), 1002-1010.
Kellner, D. (1994). Toplumsal Teori Olarak Postmodernizm: Bazı Meydan Okumalar ve Sorunlar. İçinde: Mehmet Küçük (Ed. & Çev.), Modernite Versus Postmodernite. Ankara: Vadi Yayınları, 227-258.
Kellner, D. (2001). Popüler kültür ve postmodern kimliklerin inşası. Gülcan Seçkin (Çev.). Doğu Batı Üç Aylık Düşünce Dergisi, 4(15), 187-219.
Kızılçelik, S. (1996). Postmodernizm Dedikleri. İzmir: Saray Kitabevleri.
King, C. S. (2005). Postmodern Public Administration: In The Shadow of Postmodernism. Administrative Theory & Praxis, 27(3), 517-532.
Konevi, S. (2012). Fusûsü’l Hikemin Sırları. Ekrem Demirli (Çev.). İstanbul: İz Yayıncılık.
Kuşeyri, A. (2003). Kuşeyri Risalesi. Süleyman Uludağ (Çev.). İstanbul: Dergah Yayınları.
Lawrance, F. (1989). Habermas and Discourse of Modernitiy: Twelve Lectures. Political Theory, May.
Lewis, P. (2000). Modernism, Nationalism, and the Novel. Cambridge: Cambridge University Press.
Lyotard, J. F. (1985). The Post-Modern Condition. Minneapolis: University of Minnesota Press
McCarty, T. (1991). Habermas ve Modernliğin felsefi Söylemi. İçinde: Q. Skinner (Ed.), Çağdaş Temel Kuramlar, A. Demirhan (Çev.). Ankara: Vadi Yay.
Mevlana Celaleddin-i Rumi (2000). Mevlana-Mesnevî-i Şerîf, Aslı ve Sadeleştirilmişiyle Manzûm Nahifî Tercümesi. Amil Çelebioğlu (Çev.). İstanbul: MEB Yay.
Mourad, R.P., Jr. (1997). Postmodern Interdisciplinarity. Journal of Higher Education, 20(2), 113-140.
Murphy John W. (1995). Postmodern Toplumsal Analiz ve Postmodern Eleştiri. Hüsamettin Arslan (Çev.). İstanbul: Eti Yayınları.
Nasr, S. H. (1989). İslam ve İlim. İlhan Kutluer (Çev.). İstanbul: İnsan Yayınları.
Nasr, S. H. (1995). Bir Kutsal Bilim İhtiyacı. Şehabettin Yalçın (Çev.). İstanbul: İnsan Yay.
Nasr, S. H. (2001). İslam ve Modern İnsanın Çıkmazı. Ali Ünal & Ara Büyükturu (Çev.). İstanbul: İnsan Yayınları.
Nasr, S. H. (2002). Tasavvufi Makaleler. Sadık Kılıç (Çev.). İstanbul: İnsan Yayınları.
Nasr, S. H.(1995). Makaleler I. Şehabettin Yalçın (Çev.). İstanbul: İnsan Yayınları.
Nelson, J. (2001). Feminist Economics: Objective, Activist, and Postmodern. İçinde: S. Cullenberg, J. Amariglio, & D.F. Ruccio (Ed.). Postmodernism, Economics and Knowledge, (s.286-304). London: Routledge.
Nicholson, R. A. (1978). Islam Sufileri. Mehmet Dag vd. (Çev.). Ankara: Kültür Bakanlıgı Yayınları.
Nyström, H. (2000). The Postmodern Challange – From Economic to Creative Management. Creativity and Innovation Management, 9(2), 109-114.
Richardson, L. (2000). Writing: A method of Inquiry. In: N.K. Denzin & Y.S. Lincoln (Ed.). Handbook of Qualitative Research, (p.923-948). Thousand Oaks, CA: SAGE.
Rockmore, T. (1989). Modernity and reason: Habermas and Hegel. Man and World, 22(2), 233-246.
Rosenau, P. M. (1992). Post-modernism and the Social Sciences. Princeton. NJ: Princeton University Pres.
Rosenau, P. M. (1998). Postmodernizm ve Toplumbilimleri. Tuncay Birkan (Çev.). Ankara: Bilim ve Sanat Yay.
Simmel, G. (1969). Sociology. Glencoe: Free Press.
Spicer, M. W. (2005), Public Administration Enquiry and Social Science in the Postmodern Condition: Some Implications of Value Pluralism. Administrative Theory& Praxis, 27(4), 669-688.
Şimşekler, N. (2005). Hz. Mevlana’da Evlilik, Aile ve Çocuk Eğitimi. İçinde: Yeni İpek Yolu Konya Kitabı VI, Caner Arabacı (Ed.), (s.135-143). Konya: Konya Ticaret Odası Yay.
Taylor, C. (1995). Modernliğin Sıkıntıları. Uğur Canbilen (Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yay.