Milliyetçilik: Kuramsal Bir Değerlendirme

Bu çalışma milliyetçiliğe/ulusalcılığa ve ulus olgusuna ilişkin son dönem çağdaş milliyetçilik literatürünün kuramsal bir değerlendirmesini amaçlamaktadır. Farklı bir ifadeyle, milliyetçilik ve millet/ulus olgusuna ilişkin kuramsal yaklaşımlara odaklanarak şu sorular tartışılacaktır. Uluslar modern midir yoksa modern öncesine mi aittirler?Sivil ve etnik milliyetçilik arasında ne tür bir ilişki vardır? Ulus olma ile etniklik arasında nasıl bir ilişki vardır? Milliyetçiliğin retoriği nedir? Neden milliyetçilik bir söylemsel oluşum olarak ele alınmalıdır? Milliyetçiliğin simgesel boyutu nedir? Ulusal/Milli kimlik nedir? Ulusal kimlik nasıl kavramsallaştırılmaktadır?İşte bu sorular bağlamında, milliyetçiliğin modern toplumsal, kültürel ve siyasal yaşamda oynadığı önemli rol çözümlenmeye çalışılacaktır. Sonuç olarak bu çalışma ulus olgusunun ‘doğal,’’verili,’ ‘sabit,’ ve ‘zamansız’ bir varlık olmaktan çok ‘modern’ ve ‘inşa edilmiş’ bir olgu olduğu argümanının altını çizmektedir. Milliyetçilik toplumsal dünyayı anlamlandıran bir ‘söylem’ ve bir ‘temsil sistemi’ olduğundan ulusların ve milli/ulusal kimliklerin sürekli olarak yeniden üretilen birer kategori olarak sorunsallaştırılması gerekir. Bu çalışmada ayrıca her bir özgül milliyetçiliğin birbiriyle ayrışan, rekabet halinde olan ama bir o kadar da benzeşen farklı milliyetçilik söylemlerinden oluştuğu belirtilmiştir.

Nationalism: A Theoretical Overview

This study aims to theoretically overview the most significant contemporary literature on nation and nationalism. In other words, it focuses on the theoretical approaches to the nature of nation and nationalism, and discusses the following questions: Are nations ancient, or of modern provenance? What is the relationship between civic and ethnic nationalism? What is the relationship between “ethnicity” and “nationality”? What is the rhetoric of nationalism? Why should one see nationalism as a discursive formation? What is the symbolic dimension of nationalism? What is national identity? How is it conceptualised? In this context, it tries to analyse the crucial role that nationalism played in the modern social, cultural and political life. As a conclusion, this study underlines the argument that nation should be conceptualised as a ‘modern’and ‘constructed’phenomenon rather than a ‘natural, ‘given,’‘fixed’and ‘timeless’ entity. Nations and national identities should be questioned as perpetually reproduced categories since nationalism is a discourse or a system of representation which signifies the social world. This study concludes that each nationalism has been made of discourses of nationalism that differ from and conflict or compete with each other, while presenting permeability to an important extent

___

  • Anderson, B. (1983). Hayali Cemaatler. Milliyetçiliğin Kökenleri ve Yayılması, (Çev.: İ.Savaşır)İstanbul: Metis, 1995.
  • Balibar, E. (1991a). “Irkçılık ve Milliyetçilik,” E. Balibar & I. Wallerstein (Der) Irk, Ulus, Sınıf.Belirsiz Kimlikler. İstanbul: Metis, s. 50-87.
  • Balibar, E. (1991b). “Ulus Biçimi: Tarih ve İdeoloji,” E. Balibar & I. Wallerstein (der) Irk, Ulus,Sınıf. Belirsiz Kimlikler. İstanbul: Metis, s. 109-133.
  • Balibar, E. (1991c). “Sınıf Irkçılığı,” E. Balibar & I. Wallerstein (der) Irk, Ulus, Sınıf. Belirsiz Kimlikler İstanbul: Metis, s. 254-269.
  • Bauman, Z. (1998). Sosyolojik Düşünmek (Çev: A. Yılmaz), İstanbul: Ayrıntı.
  • Beck, U. (1993). Siyasallığın İcadı (Çev.:N. Ülner) İstanbul: İletişim, 1999.
  • Billig, M. (1995). Banal Nationalism. Londra: Sage, 1997.
  • Bora, T. (1995). Milliyetçiliğin Kara Baharı. İstanbul: Birikim.
  • Breuilly, J., (1996). “Approaches to Nationalism,” G. Balakrishnan (Der), Mapping the Nation, Londra & New York: Verso, s.146-173.
  • Brookes, R., (2000). “Newspapers and National Identity: the BSE/CJD Crisis and the British Press,”Media, Culture and Society, Vol. 21, s. 247-63.
  • Brubaker, R., (1996). Nationalism Reframed. Nationhood and National Question in the New Europe,Cambridge University Press.
  • Calhoun, C., (1997). Nationalism. Buckingham: Open University Press.
  • Chatterjee, P. (1996). “Whose Imagined Community,” G. Balakrishnan (der.), Mapping the Nation,Londra & New York: Verso, s.214-225.
  • Cohen, A.P. (1999). Topluluğun Simgesel Kuruluşu. (Çev.:M. Küçük), Ankara:Dost.
  • Copeaux, E. (2002). “Türk Milliyetçiliği: Sözcükler, Tarih ve İşaretler,” T.Bora (der.) Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce: Milliyetçilik, Cilt:4, İstanbul: İletişim, s. 44-52.
  • Fenton, S. (2001). Etnisite. Irkçılık, Sınıf ve Kültür. Ankara: Phoenix
  • Gellner, E., (1983). Nations and Nationalisms. Oxford: Blackwell, 1994.
  • Guibernau, M., (1997). Milliyetçilikler. 20. Yüzyılda Ulusal Devlet ve Milliyetçilikler. (Çev.: N. N. Domaniç) İstanbul: Sarmal.
  • Habermas, J. (1996). “Avrupalı Ulus Devlet: Başarıları ve Sınırları - Egemenlik ve Vatandaşlığın Geçmişi ve Geleceği Üzerine,” M. Erdoğan (der.) Değişen Milliyetçilik, İstanbul: Şehir Yayınları,2001, s. 79-96.
  • Hall, S. (1991). “Yerel ve Küresel: Küreselleşme ve Etniklik,” Anthony D. King (der.), Kültür,Küreselleşme ve Dünya-Sistemi. Kimlik Temsilinin Çağdaş Koşulları, (Çev.:G. Seçkin - Ü. H.Yoksal), Ankara: Bilim ve Sanat, 1998, s. 39-61
  • Hobsbawm, E.J. (1992). 1780’den Günümüze Milletler ve Milliyetçilik,” (Çev.: O. Akınhay) İstanbul:Ayrıntı, 1993.
  • Lindisfarne, N. (2002). “Ayrıksıcılık,” T.Bora (der.) Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce: Milliyetçilik,Cilt:4, İstanbul: İletişim, s. 202-207
  • Özkırımlı, U. (1999). Milliyetçilik Kuramları. Eleştirel Bir Bakış. İstanbul: Sarmal.
  • Palmer, L. (2000). “From Theory to Practice. Experiencing the Nation in Everyday Life,” Journal of Material Culture, Vol. 3 (2) s. 175-199.
  • Poole, R. (1999). Nation and Identity. Londra: Routledge.
  • Renan, E. (1882). “What is a Nation?,” Homi K. Bhabba (der.), Nation and Narration. London:Routledge, 1990, s. 8-22.
  • Sirman, N. (2002). “Kadınların Milliyeti,” T.Bora (der.) Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce:Milliyetçilik, Cilt:4, İstanbul: İletişim, s.226-244
  • Smith, A.D. (1999). Myths and Memories of the Nation., Oxford: Oxford University Press.
  • Smith, A.D. (1991). Milli Kimlik. (Çev.: B. S. Şener) İstanbul: İletişim, 1994.
  • Smith, A.D. (1986). The Ethnic Origins of Nations. Oxford: Blackwell.
  • Schnapper, D. (1995). Yurttaşlar Cemmati. Modern Uus Fikrine Dair. (Çev: Ö. Okur), İstanbul: Kesit
  • Schnapper, D. (1996). “Yurttaşlar Cemaati,” E. Balibar ve diğ. (Yay.) Dersimiz: Yurttaşlık(Çev.: T. Ilgaz), İstanbul: Kesit, 1998, s. 145-156.
  • Torfing, J (1999). New Theories of Discourse; Laclau, Mouffe and Zizek.Oxford: Blackwell
  • Thompson, A. (2001). “Nations, National Identities and Human Agency: Putting People Back into Nations,” The Sociological Review, Vol: 47, No:1, s. 19-31.
  • Üstel, F. (1999). Yurttaşlık ve Demokrasi, Ankara: Dost Kitabevi.
  • Yıldız, A. (2001). “Ne Mutlu Türküm Diyebilene.” Türk Ulusal Kimliğinin Etno-Seküler Sınırları(1919-1938), İstanbul: İletişim
  • Walby, S. (1992). “Kadın ve Ulus,” A. G. Altınay (der.) Vatan, Millet, Kadınlar İstanbul: İletişim, 2000,s. 29-57
  • Wallerstein, I. (1991). “Ulusal ve Evrensel: Dünya Kültürü Diye Bir Şey Olabilir mi,” J. Rutherfold(der.), Kimlik. Topluluk/Kültür/Farklılık, (Çev.: İ. Sağlamer), İstanbul: Sarmal, 1998, s. 85-100.