Örgütlerde Mobbing Yönetiminde Destekleyici ve Risk Azaltıcı Öneriler

Son yıllarda örgütlerde mobbing uygulamaları artmaktadır. Mobbingin hem çalışanlara, hem de örgüte zarar vermesi önlem alma ihtiyacını ortaya çıkarmıştır. Mobbingle mücadelede en önemli nokta hem mağdur, hem de yöneticiler açısından farkındalığın sağlanmasıdır. Türkiye’de kamu ve özel sektörde mobbing uygulamaları sıkça görülmesine rağmen, örgütlerde yaşanan bu sürecin ne anlama geldi- ği henüz pek bilinmemektedir. Tüm dünyada, özellikle gelişmiş ülkelerde bu problemleri çözmek için önlemler ve iyileştirici çalışmalar yapılmaktadır. Literatürde bu önlemlerin neler olduğuna ve uygulanabilirliğine ilişkin çalışmaların yetersiz olduğu düşünülmektedir. Bu nedenlerle bu çalışmada genel anlamda mobbing yönetiminde her örgüte uyarlanabilecek örgütsel önlemler ele alınmış, ancak bireysel olarak nitelendirilen rehabilitasyon, terapi gibi önlemler üzerinde durulmamıştır.

Risk Reducing and Supportive Suggestions for Mobbing Management in Organizations

Mobbing practices have recently been increasing in organizations. The damage of mobbing against employees and organizations has created a need for precautions. The most crucial point in struggling with mobbing is to provide the awareness of victims and managers. Although mobbing practices have been frequently seen in public and private sector in Turkey, what this process in organizations means has not been known well yet. In all over the world, especially in developed countries, preventive and improving studies have been applied to solve mobbing problems. The literature about the precautive actions to prevent mobbing and applicability of these precautions are so limited. This study analyzes the preventive actions that can be adopted by any organization for mobbing management, except personnel techniques such as rehabilitation and therapy are not included.

___

  • Aktekin, Ş. (2006). Alman Mahkeme Karalarları Işığında Mobbing Uygulamalarına İlişkin Bir İnceleme. Mess Sicil İş Hukuku Dergisi Aralık, 4: 240-242.
  • Arpacıoğlu, G. (2003). İşyerindeki Stresin Gizli Kaynağı: Zorbalık ve Duygusal Taciz. HR Dergisi Kasım-Aralık:1-7.
  • Arpacıoğlu, G. (2006). İşyerinde Stresin Gizli Kaynağı: Zorbalık ve Duygusal Taciz. (Online) (erişim tarihi 1 Mart 2006) (http/www.insankaynaklari.com/makaleler).
  • Aydın, U. (2002). İş Hukukunda İşçinin Kişilik Hakları. Anadolu Üniversitesi Yayınları: Eskişehir.
  • Baron, R. A., Greenberg, J. (1990). Behavior in Organizations. Allyn and Bacon Press: New York.
  • Baykal, A. N. (2005). Yutucu Rekabet Kanuni Devrindeki Mobbing’den Günümüze. Sistem Yayıncılık:İstanbul.
  • Bilgel, N., Aytaç, S., Bayram N. (2004). Çalışma Yaşamında Yeni Bir Baskı Aracı: Mobbing. Proje No:T-2003/38), Bursa.
  • Bozbel S., Palaz S.,(2007). İşyerinde Psikolojik Taciz (Mobbing) ve Hukuki Sonuçları. Tisk Akademi 2(3):67-79.
  • Cemaloğlu, N. (2007). Mobbing. (Online) (erişim tarihi 29 Nisan 2007).(www.sbeotk.hacettepe.edu.tr/duyuru/mob_pps.ppt).
  • Çobanoğlu, Ş. (2005). Mobbing: İş Yerinde Duygusal Saldırı ve Mücadele Yöntemleri. Timas Yayınları:İstanbul.
  • Davenport, N., Schwartz R. D., Elliott, G. P. (2003). Mobbing: İşyerinde Duygusal Taciz.(Çev:Osman Cem Önertoy), Sistem Yayıncılık: İstanbul.
  • Einarsen, S., Skogstad, A. (1996). Bullying at Work: Epidemiological Findings in Public and Private Organizations. European Journal of Work and Organizational Pschology 5(2):185-201.
  • Ergenekon, S. (2006). İşyerinde Duygusal Taciz. (Online) (erişim tarihi 1 Mart 2006)(http/www.insankaynaklari.com/makaleler).
  • Field, T. (2006). Bullying in a Public Sector Organization Being Privatised. (Online) (erişim tarihi 20 Mart 2006) (http:/www..bullyonline.org/personel.htm.).
  • Gibson, J.V., Ivancevich, J., M.Donnelly, J. H. (1985). Organization, Behavior, Structure, Processes.Business Publications: Texas.
  • Greenberg, J., Baron, R. A. (1993). Behavior in Organizations. A Division of Simon &Schuster Inc.
  • İyem, C. (2007). Futbolda Mobbing: Sakaryaspor A.Ş. Örneği. XV. Ulusal ve Yönetim Kongresi Bildiriler Kitabı, 25-27 Mayıs, Sakarya Üniversitesi İ.İ.B.F. Sakarya.
  • Laçiner, V. (2006). Mobbing: İş Yerinde Psikolojik Taciz. (Online) (erişim tarihi 25 Nisan 2006) (http://www.turkishweekly.net/turkce/makale.php?id=98)
  • Leymann, H. (1990). Mobbing and Psychological Terror at Workplaces. Violence and Victims 5(2):119-126.
  • Leymann, H. (1996). The Content and Development of Mobbing at Work. European Journal of Work and Organizational Psychology 5(2):165-184.
  • Leymann, H., Gustafsson, A. (1996). Mobbing at Work and the Development of Post Traumatic Stres Disorders. European Journal of Work and Organizational Pschology 5(2): 130-272.
  • Lorenz, K. (1991). Here am I Where are You? The Behavior of the Greylag Goose. Harcourt Brace Jovanovich: New York.
  • Martio D.V., Hoel, H., Cooper, C.L. (2003). Preventing Violence and Harrasment in the Workplace.European Foundatition for the Improvement of Living and Working Conditions:Ireland.
  • Nahavendi, A., Malekzadeh, A.R. (1999). Organizational Behavior. Prentice Hall: New Jersey.
  • Nelson, D. L., Quick, C.J. (2000). Organizational Behavior. South Western College Publishing: New York.
  • Newstrom, J. W. (2007). Organizational Behavior, Human Behavior at Work. Mc Graw-Hill: New York.
  • Niedl, K. (1996). Mobbing and Well-Being: Economic and Personnel Development Implications.European Journal of Work and Organizational Psychology (2):239-249.
  • Özarallı, N., Torun, A., (2007). Çalışanlara Uygulanan Zorbalığın Mağdurların Kişilik Özellikleri,Negatif Duygular ve İşten Ayrılma Niyetleriyle İlişkisi Üzerine Bir Araştırma. XV. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı, Sakarya Üniversitesi İ.İ.B.F., Sakarya.
  • Özdemir, M., Açıkgöz, B. (2007). Mobinge Maruz Kalanların Tepki Seviyelerinin Ölçümü. XV. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı, 25-27 Mayıs, Sakarya Üniversitesi İ.İ.B.F.,Sakarya.
  • Resch, M., Schubinski, M. (1996). Mobbing-Prevention and Management in Organizations. European Journal of Work and Organizational Psychology 5(2):295-302.
  • Robbins, S. P., Judge, T. A. (2007). Organizational Behavior. Prentice Hall:New Jersey.
  • Sabuncuoğlu, Z., Tüz, M. (2003). Örgütsel Psikoloji, Furkan Yayıncılık:Bursa.
  • Schat, A.C. Kelloway, K. E. (2006). Training as a Workplace Aggression Intervention Strategy. in E.Kevin Kelloway, Julian Barling, Joseph J.Hurrell, Jr. (Eds), Handbook of Workplace Violence. Sage Publications: London.
  • Sheppard, B.H.(1983). Managers as Ingusitors: Some Lessons from the Law. in M.Staw&L.L.Cumming (Eds), Negotiating in Organizational Behavior. Sage Publications: Beverly Hills.
  • Stenberg, E. (1994). Just Business Ethic. Warner Books:London.
  • Swanberg, J.E., Logan, T.K., Macke, C. (2006). The Consequences of Partner Violence on Employment and the Workplace. Handbook of Workplace Violence Sage Publications:London.
  • Thomas, K.W. (1976). Conflict and Conflict Management. in M.Dunnette (Ed), Handbook of Industrial and Organizational Psychology. Chicago, Rand McNally.
  • Tınaz, P. (2006). İş Yerinde Psikolojik Taciz: Mobbing. Beta Basım Yayım Dağıtım:İstanbul.
  • Tosi, H., Hamner, J. C. (2002). Organizational Behavior and Management. John Wiley and Sons: New York.
  • Tushmann, M.L., Nadler, N.B., Nadler, D.A., (1997). Competing by Design: The Power of Organizational Architecture. Oxford University Press: Oxford.
  • Tutar, H. (2004). İş Yerinde Psikolojik Şiddet. Platin Yayınları:Ankara.
  • Wagner, J. A., Hollenbeck, J. R., (2005). Organizational Behavior. Thomson South-Western: Ohio.
  • Whetten, D.A., Cameron, K.S. (2005). Developing Management Skills. Pearson Prentice Hall: New Jersey.
  • Yücetürk, E. (2002). Örgütlerde Durdurulamayan Yıldırma Uygulamaları Düş mü? Gerçek mi?.(erişim tarihi 26 Ocak 2006) (http://www.Bilgi Yönetimi.org/cm/pages/mkl gos.php?nt=226).
  • Vartia, M. (1996). The Sources of Bullying-Psychological Work Environment and Organizational Climate. European Journal of Work and Organizational Psychology 5(2):203-204.
  • Zapf, D., Knorz, C., Kulla, M. (1996). On the Relationship between Mobbing Factors and Job Content: The Social Work Environment and Health Outcomes. European Journal of Work and Organizatianal Psychology 5: 215-237.
  • Zapf, D., (2005). Lider Geliştirme (çev: Barış Özçorlu), Harvard Business Review. MESS Yayınları:İstanbul.
  • Zapf, D., (1999). Bullying at Work. (Online) (erişim tarihi 4 Nisan 2007) (http/www.ihc.org.uk/members / pubs/ factsht /64 fact.htm. , November)
  • Zapf, D., (2006). (Online) (erişim tarihi 4 Nisan 2007) (http: www.insankaynaklari.com.Tr/basinda html.asp.)
  • Zapf, D., (Online) (erişim tarihi 5 Ağustos 2007) (http://mobbingturkiye.net/net/index.php? Option=com.content&task=view&id=81&Hemid=58) .