II. Meşrutiyet Devrinde Bir Askeri Meclis: “Şuray-ı Askeri”

Bu çalışmanın amacı, II. Meşrutiyet devri askeri meclislerinden Askeri Şurayı incelemektir. Askeri Şura, II. Meşrutiyet Devri 'nde askeri alanda temel değişikliği temsil eden bir meclistir. Bu meclis, II. Meşrutiyet'ten hemen sonra kurulan Meclis-i Mehamm-ı Harbiye 'nin yerine kurulmuştur. İkinci Meşrutiyet'in ilanını takip eden dönemde İttihat ve Terakki liderleri, yönetimde tecrübeli olmadıkları düşüncesiyle, hükümeti eski politikacılara teslim etmek zorunda kalmışlardır. Meclis-i Mehamm-ı Harbi-ye'nin üyeleri de eski Abdülhamid bürokratlarından oluştuğu için yeni dönemde etkili olamamıştır. Heyet üyesi Ahmet İzzet Paşa, yeniliklere öncülük etmekle birlikte bunların hepsinde başarılı olamamıştır. Sonunda Enver Paşa 1914'te başkomutan olduğu zaman meclis lağvedilmiştir.

A Military Council in the Second Constitutionalist Era: “Şuray-ı Askeri”

The purpose of this study is to analyze Şuray-ı Askeri (Military Council), one of the military councils of the Second Constitutionalist Era. Şuray-ı Askeri was a council that represented a fundamental change in the field of the military. This council replaced Meclis-i Mehamm-ı Harbiye, which was founded right after the Second Constitutionalist Era. During the period following the Second Constitutionalist Era, convinced that they were too inexperienced in governing, the leaders of the Committee of Union and Progress had to hand over political power to former politicians. Besides, the members of Meclis-i Mehamm-ı Harbiye failed to be influential since they were comprised mainly of Abdülhamid's bureaucrats. After founding, the Military Council investigated many military issues. Despite his pioneers hip in reforms, Ahmet İzzet Pacha, one of the members of the Committee, was unable to accomplish all of them. Finally, the Military Council was abolished, when Enver Pasha became commander-in-chief in 1914.

___

Ahmad, Feroz (2007), İttihat ve Terakki (1908-1914), Kaynak Yayınları, İstanbul.
Ahmet İzzet Paşa (1992), Feryadım, Cilt I, Nehir Yayınları, İstanbul.
Akmeşe, Handan Nezir (2005), The Birth of Modern Turkey: The Ottoman Military and the March to World War I, I. B. Tauris, New York.
Akşin, Sina (1987), Jön Türkler ve İttihat ve Terakki, Remzi Kitabevi, İstanbul, s. 86-87.
Akyıldız, Ali (2006), Osmanlı Bürokrasisi ve Modernleşme, İletişim Yayınları, İstanbul.
Alkan, Ahmet Turan (2006), II. Meşrutiyet Devrinde Ordu ve Siyaset, İstanbul, Ufuk kitap, İstanbul.
ATASE (Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı) (1996), Türk Silahlı Kuvvetleri Tarihi III. Cilt, 6. Kısım (1908-1920), Genel Kurmay Basımevi, Ankara.
Ayışığı, Metin (1997), Mareşal Ahmet İzzet Paşa Askeri ve Siyasi Hayatı, TTK Basımevi, Ankara.
Bayur, Yusuf Hikmet (1991), Türk İnkılâbı Tarihi, Cilt II, Kısım II, TTK Basımevi, Ankara.
Düstur (1329), Tertib-i Sani, Cilt I., Matbaa-i Osmaniye, Dersaadet, s. 658-662.
Kansu, Aykut (2001), 1908 Devrimi, İletişim Yayınları, İstanbul.
Karal, Enver Ziya (1999), Osmanlı Tarihi, Cilt IX, TTK Basımevi, Ankara.
Mahmut Muhtar (1999), Maziye Bir Nazar: Berlin Antlaşması’ndan Birinci Dünya Savaşı’na Kadar Avrupa ve Türkiye- Almanya İlişkileri, Genelkurmay Basımevi, Ankara.
Ortaylı, İlber (2006), Osmanlı İmparatorluğu’nda Alman Nüfuzu, Alkım Yay., İstanbul.
Ölmez, Adem (2007), “Askeri Teftiş Komisyonu’nun Kuruluşu ve Faaliyetleri”, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Târih Dergisi, Sayı 43, s. 115-135.
Ölmez, Adem (2008), “II. Meşrutiyet Devrinde Askeri Yenilikler ve ‘Meclis-i Mehamm-ı Harbiye’, Yüzüncü Yılında İkinci Meşrutiyet, Milletlerarası Kongre, İRCİCA, İstanbul, 7-10 Mayıs 2008.
Ölmez, Adem (2008a), “II. Meşrutiyet Devrinde Askeri Bürokraside Reform Teşebbüsleri”, 100. Yılında II. Meşrutiyet; Gelenek ve Değişim Ekseninde Türk Modernleşmesi, Uluslararası Sempozyum, Kültür Bakanlığı; Marmara Üniversitesi, İstanbul, 22-24 Ekim 2008.
Tunaya, Tarık Zafer (1989), Türkiye’de Siyasal Partiler, İttihat ve Terakki, Bir Çağın, Bir Kuşağın, Bir Partinin Tarihi, Cilt III., Hürriyet Vakfı Yayınları, İstanbul, s. 57-58.
Turfan, M. Naim (2005), Jön Türklerin Yükselişi, Alkım Yayınları, İstanbul.
Türkmen, Zekeriya (1993), Osmanlı Meşrutiyetinde Ordu-Siyaset Çatışması, İrfan Yayınları, İstanbul.
Başbakanlık Osmanlı Arşivi (BOA), İ.AS., 84/1327 Ca 29-1,2; MV., 127/23, 29 R. 327/20.05.1909; M.V., 167/44, 14 Ş 1330