Sevgili Neden Servi Boyludur?

Divan şiiri, sevgili üzerine bina edilmiştir. Bu yüzden sevgilinin her uzvu en ideal olan varlıklara benzetilmiştir. Sevgilinin boyu da bu yüzden ideal fizikî özelliklere sahip olan serviye teşbih edilmiştir. Fakat bu benzetmenin sadece fiziksel yönden olmadığı da bir gerçektir. Divan şairi, hiçbir benzetmeyi tek bir yönü ile kullanmaz. Mutlaka daha derin ve girift ilişkiler arar. Bu ilişkiler uzun gözlemler sonucunda tespit edilir ve sevgilinin bir uzvunu tasvirde kullanılır. İşte servi de bilinen düzgün fiziği yanında pek çok farklı yönleri ile sevgilinin boyu olmayı hak etmiştir. Bu çalışmamızda servinin neden tercih edildiğini maddeler halinde tespit edip bu maddeleri beyitlerle destekleyeceğiz. Örnek beyitleri Lâle Devri kasidelerinden alarak bir dönemin bu mefhumu nasıl kullandığını da göstermeye çalışacağız.

Anahtar Kelimeler:

Servi, Divan Şiiri, Sevgilinin Boyu, Lâle Devri, Beyit Açıklamaları

Why is Lower Cypress?

Has been building on Ottoman poetry is a literary lover. So everything's lover which it has been likened to being the ideal. Because of that the length of the beloved is linked to cypress of the most beautiful physics. But it is also true that the analogy is not just the physical aspects. Ottoman poet uses no analogy with a single direction. Surely it searches deeper and more complex relations. These relationships are determined as a result of long observation and are used to describe the lover of a limb. Behold, cypress, with many different aspects, besides the known physics properly have deserved to be the length of the beloved. In this study, whether identified as the preferred material for reasons that will support the cypress with couplets that stuff. Example couplets, a period of taking the Tulip Period ode we tried to show that this notion of how to use it.

Keywords:

Cypress, Ottoman Poetry, Length of Lover, Tulip Period, Couplets Descriptions,

PDF

___

Akyüz, Kenan ve diğerleri, Fuzûlî Divânı, Akçağ, Ankara, 2000.
Bayram, Yavuz, “Servi”, Türk Dünyası Edebiyat Kavramları ve Terimleri Ansiklopedik Sözlüğü, c. 5, Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları, Ankara, 2006.
Çavuşoğlu, Mehmet, Necati Bey Divanının Tahlili, Kitabevi Yayınları, İstanbul, 2001.
Hakverdioğlu, Metin, Damat İbrahim Paşa İçin Yazılan Lâle Devri Kasideleri, Sage Matbaacılık, Ankara, 2012.
Kaplan, Yunus, “Divan Şiirinde Ölüm Karşısında Âşıkların İstekleri”, Turkish Studies-International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, c. 5, sayı: 3, 2010.
Levend, Agah Sırrı, Divân Edebiyatı-Kelimeler ve Remizler-Mazmunlar ve Mefhumlar, Enderun Kitabevi, İstanbul, 1984.
Macit, Muhsin, Nedîm Divânı, Akçağ, Ankara, 1997.
Özerden, Gülümser, Divan Şiirinde Servi (15-16. yüzyıllar), Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana, 2015.
Pala, İskender, Ansiklopedik Divan Şiiri Sözlüğü, Kapı Yayınları, İstanbul, 2005.
Seçmen, Özcan ve diğerleri, Tohumlu Bitkiler Sistematiği, Ege Üniversitesi Basımevi, İzmir, 1998.
Sefercioğlu, M. Nejat, Nev‘î Divanının Tahlili, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 2001.
Şentürk, Atilla, Osmanlı Şiiri Antolojisi, Yapı-Kredi Yayınları, İstanbul, 1999.
Tanpınar, Ahmet Hamdi, 19. Asır Türk Edebiyatı Tarihi, Çağlayan Kitabevi, İstanbul, 2001.
Tarlan, Ali Nihat, Fuzulî Divânı Şerhi, AKÇAĞ, Ankara, 1998.
Tarlan, Ali Nihat, Necati Bey Divânı, MEB Yayınları, İstanbul, 1997.
Tolasa, Harun, Ahmet Paşa’nın Şiir Dünyası, Akçağ Yayınları, Ankara, 2001.