Şakir Burak BÜKÜCÜ, AKİDE ÖZCAN, MEHMET SÜTYEMEZ

Bazı Alıç Genotiplerinde Çiçek Tozu Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi

Bu çalışmada, seleksiyon ıslahı ile elde edilen bazı alıç genotiplerinde çiçek tozu kalite özelliklerini ifade eden çiçek tozu canlılık ve çimlenme düzeyleri ile normal gelişmiş çiçek tozu oranları belirlenmiştir. Genotiplerinin çiçek tozu canlılık değerlerini belirlemek için ‘TTC’ ve ‘FDA’ testleri, çiçek tozu çimlenme oranlarının belirlenmesinde ise ‘petride agar’ yöntemi kullanılmıştır. Alıç genotiplerinin çiçek tozu canlılık oranlarının, ‘TTC’ testinde %72.98 (Tip No 6)- 85.71 (Tip No 2) arasında, ‘FDA’ testinde ise %85.15 (Tip No 5)- 90.95 (Tip No 4) arasında değiştiği tespit edilmiştir. Alıç genotiplerine ait çiçek tozu çimlenme düzeylerinin %6.08 (Tip No 1) ile %64.74 (Tip No 2) arasında değiştiği belirlenirken, en yüksek değer (%64.74) %1 agar + %10 sakkaroz ortamında elde edilmiştir. Ayrıca, çalışmada incelenen alıç genotiplerde normal gelişmiş çiçek tozu oranlarının oldukça yüksek düzeylerde olduğu belirlenmiştir. Elde edilen bulgulara göre Tip No 2’nin genelde daha yüksek değerlere sahip olduğu görülmekle birlikte tüm alıç genotiplerinin döllenme biyolojisi bakımından tozlayıcılık kapasitelerinin yeterli düzeyde olduğu değerlendirilmiştir.

Determination of Pollen Quality Properties in some Hawthorn Genotypes

In this study, pollen viability and germination with normally developed pollen rates which states pollen quality properties in some hawthorn genotypes obtained by selection breeding. ‘TTC’ and ‘FDA’ tests were used in order to determine the pollen viability rates of genotypes and the ‘agar in petri’ method for germination rates of pollen. In this research, it was determined that pollen viability rates of hawthorn genotypes ranged from 72.98% (Type No 6)-85.71% (Type No 2) in ‘TTC’ test and 85.15% (Type No 5)-90.95% (Type No 4) in ‘FDA’ test. While the pollen germination levels of hawthorn genotypes ranged between 6.08% (Type No 1) and 64.74% (Type No 2), the highest value was obtained from 1% agar + 10% sucrose concentration. In addition, it was determined that the normally developed pollen rates of studied hawthorn genotypes have quite high levels. According to the findings obtained, although Type No 2 generally has higher values, it has been determined that the pollinating capacities of studied hawthorn genotypes are sufficient in terms of fertilization biology.

PDF

___

Anvari, S.E., 1977. Untersuchungen über das Pollenschlauchwachstum und die Entwicklung der Samenanlagen in Beziehung zum Fruchtansatz bei Sauerkirschen (Prunus cerasus L.) Diss. Univ. Hohenheim, 105.
Aşkın, M.A., Öztürk G., Sarısu,H.C., Karakuş A. 2007. Bazı Elma Çeşitlerinde Uygun Tozlayıcı Çeşidin ve Kendine Verimlilik Durumunun Belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniv. Ziraat Fak. Derg. 1: 64-73.
Atasay, A., Uçgun, K., Akgül, H., 2013. Farklı Potasyum Dozlarının Jerseymac ve Golden Delicious Elma Çeşitlerinde Çiçek Tozu Kalitesi ve Üretim Miktarlarına Etkisi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 50(3).
Balta, M.F., Karakaya, O., Ekici, G.K., 2015. Çorum’da Yetişen Alıçların (Crataegus spp.) Fiziksel Özellikleri. Ordu Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 5(2), 35-41.
Bektaş, M., Bükücü, Ş.B., Özcan, A., Sütyemez, M., 2017. Akçadağ ve Hekimhan İlçelerinde Yetişen Alıç (Crataeugus Spp.) Genotiplerinin Bitki ve Pomolojik Özellikleri. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi-Turkish Journal of Agricultural and Natural Sciences, 4(4), 484-490.
Dalkiliç, Z., Mestav, H.O., 2011. In vitro Pollen Quantity, Viability and Germination Tests in Quince. African Journal of Biotechnology, 10(73), 16516-16520.
Dorukoğlu, E., Aslantaş, R., 2013. Erzurum Şartlarında Yetiştirilen Bazı Meyve Tür/Çeşitlerinin Polen Kalitesi ve Kantitesinin Belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 44(2), 111-119.
Eroğlu, Z.Ö., Mısırlı, A., 2016. Bazı Şeftali Çeşit ve Tiplerinin Çiçek Tozu Kalitesinin Belirlenmesi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 53(1), 83-88.
Eti, S., Kaşka, N., Küden, A., Ilgın, M., 1998. Bazı Yazlık Elma Çesitlerinin Döllenme Biyolojileri Üzerinde Araştırmalar. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 22, 111-116.
Gazioğlu, İ.R., Balta, F., 2000. Van Yöresinde Yetişen Alıçlar. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı. Yüksek lisans tezi. Yayınlanmamış.
Heslop-Harrison, J., Heslop-Harrison, V., 1970. Evaluation on Pollen Viability of Enzimatically Induced Fluorescense Intracellular Hydrolisis of Fluorescein Diacetat, Stain Technology, 45, 115- 120.
Kara, T., Büyükyılmaz, M., 2012. Bazı Elma Çeşitlerinde Çiçek Tozu Canlılık Düzeyi, Çimlenme Yeteneği ve Çiçek Tozu Üretim Miktarının Saptanması. Namık Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü. Yüksek lisans tezi. Yayınlanmamış.
Karadeniz, T., Kaklışım, Ö., 1996. Edremit ve Gevaş İlçelerinde Yetişen Alıç (Crataegus azarolus L.) Tiplerinin Meyve Özellikleri ve Ümitvar Tiplerin Seçimi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 6(1), 27-33.
Norton, Y.D., 1966. Testing of Plum Pollen Viability with Tetrazolium Salts, Journal of the American Society for Horticultural Science, 89, 132-134.
Sharafi, Y., 2010. Suitable In vitro Medium for Studying Pollen Viability in Some of The Iranian Hawthorn Genotypes. Journal of Medicinal Plants Research, 4(19), 1967- 1970.
Stanley, R.G., Linskens, H.F., 1985. Pollen. Biologie. Biochemie, Gewinnung und Verwendung. Urs Freund Verlag, GreifenbergAmmersee, 344 p.