KADINLARIN DÜŞÜNCE HAYATINDA ERKEĞİN EGEMENLİĞİ: EV KADINLARI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA (ERZURUM İLİ ÖRNEĞİ)

Ataerkil düzenin hakim olduğu toplumlarda kadın ve erkeğin kamu ya da özel alanlardasergiledikleri davranışlar, dini ve geleneksel öğretiler aracılığıyla ve baskı yoluylabenimsetilmektedir. Ayrıca cinsiyete dayalı önceden belirlenen roller aile içerisinde debenzer baskı yöntemiyle bizzat toplum tarafından gerçekleşmektedir. Cinsiyete dayalırollerin benimsenmesinde ve erkek hegemonyasının sürdürülmesinde kadın, merkezibir konuma sahiptir. Çünkü ataerkil güç ilişkilerinin erkek lehine devam etmesindekadının önemli bir rolünün olduğu bilinmektedir. Bu nedenle ataerkil toplumlarda erkekhegemonyasını daha iyi kavrayabilmek için kadının düşünce hayatında eril iktidarinşasının nasıl yer aldığının araştırılması gerekir.Bu araştırma ataerkil sisteme hizmet eden toplumsal cinsiyet rolleri çerçevesinde hegemonikerkekliğin kadının düşüncesinde nasıl karşılandığını ve kadının eril iktidaraverdiği tepkileri belirlemenin yanında, kadının ev ve aile içi ilişkilerde dini öğretilerve geleneksel roller aracılığıyla hegemonik erkekliğe rıza göstermeleri için kadın üzerindekibaskıyı ortaya koyma amacı taşımaktadır. Bu düşünceden hareketle çalışmadakullanılan veriler, ataerkil cinsiyet rejiminin egemen olduğu Erzurum şehrinde yaşayan20 kadınla nitel araştırmanın bir tekniği olan derinlemesine görüşme yapılarak eldeedilmiştir. Çalışma sonucunda görüşülen kadınların hem eğitim seviyelerinin düşükolması, hem ekonomik bağımsızlığa sahip olmamaları, hem de dinsel ve gelenekselöğretilerin erkeği daha ön planda tutması, kadının düşünce hayatında erkeğin önemliölçüde yer kaplamasına neden olduğu görülmüştür. Ayrıca ataerkil toplumlarda kadınındüşünce hayatında, ekonomiden daha önemli olarak dinsel ve geleneksel öğretinin yerkapladığı ve erkek iktidarının sürdürülmesinde kadının önemli bir rolü olduğu yapılançalışmalar sonucunda ortaya koyulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Toplumsal cinsiyet, Ataerkil toplum, Ailede kadın ve erkek, Aile içi ilişkiler

MAN’S DOMINATION OF WOMEN’S THOUGHT LIFE: A RESEARCH ON HOUSEWIVES (A SAMPLE OF ERZURUM PROVINCE)

In patriarchal societies the behaviors of women and men in public or private fieldsare being adopted through religious and traditional disciplines and by pressure. Inaddition, pre-determined roles based on sex are carried out by the society itself bysimilar pressure method within the family. The woman has a central position in theadoption of gender-based roles and the continuation of male hegemony. Because it isknown that woman plays an important role when patriarchal power relations continuein favor of men. Therefore, it is necessary to study how the construction of masculinepower in woman’s mind takes place in order to understand male hegemony better inpatriarchal societies.This research aims to reveal the pressure on women to consent to hegemonic masculinitythrough religious teachings and traditional roles in the family and domesticrelations, in addition to determine the ways hegemonic masculinity is accepted inwomen`s opinions and women’s reactions in the face of male power within the scopeof gender roles serving the patriarchal system. The data used in this study was obtainedby in-depth interview, which is a technique of qualitative research, with 20women living in the city of Erzurum where the patriarchal gender regime prevails. Asa result of the research, it has been observed that, a man has a significant role in awoman`s mind due to the reasons, that the women who are interviewed, both havelow levels of education and are not economically independent, and the religious andtraditional doctrines give particular importance to men. In addition, in a woman`smind in patriarchal societies, it has been revealed that religious and traditional doctrineswhich are more important than the economy and woman plays an importantrole in maintaining male power.

Keywords:

Gender, Patriarchal society, Women and men in the family, Family relationships,

PDF

___

Altun, D. ve Toker H. (2017). “Toplumsal Cinsiyet”, 1.Baskı, Ankara
Butler, J. (1990). “Gender Trouble: Feminism and the Subversion of İdentity” New York and London: Routledge
Butler, J. (1993). “Bodies that matter”, Routledge, Newyork and London
Bem, S. (1993). “The lenses of gender: Transforming the debate on sexual inequality”, New Haven: Yale University Press
Brown, H. A, (2016). “Marx’ta Toplumsal Cinsiyet ve Aile”, Çev. Gamze Rastgeldi, 1.Baskı, Ankara
Connell, R. W. (1977). “Ruling class, ruling culture”, Cambridge, UK: Cambridge University Press.
Connell, R. W. (2016). “Toplumsal Cinsiyet ve İktidar”, Çev. Cem Soydemir, 2.Basım, İstanbul
Eckert, P. and McConnellGinet, S. (2003). “Language and Gender”, Second Edition. Cambridge and New York: Cambridge University Press, Chapter1,
Eckert, P. and McConnellGinet, S. (2003). “Language and Gender”, Second Edition. Cambridge and New York: Cambridge University Press, Chapter5
Gökkaya, V. B. (2018). “Toplumsal Cinsiyet ve Aile İçinde Kadına Yönelik Şiddet”, 1:Basım, Ankara
Lerner, G. (1986). “The Creation of Patriarchy”, Oxford University Press, Oxford and New York Millett, K. (1970). “Sexual Politics”.
Phillips, A. (2012). “Demokrasinin Cinsiyeti”, Çev. Alev Türker, 2.Basım, İstanbul
Rigel, N. Batuş G. Yücedoğan G. Çoban B. (2005). Kadife Karanlık, İkinci Baskı, İstanbul
Rose, S. O. (2018). “Toplumsal Cinsiyet Tarihçiliği Nedir?”, Çev. Ferit B. Aydar, 1.Basım, İstanbulTucker, J. E. (2015). “İslam Hukukunda Kadın, Aile ve Toplumsal Cinsiyet”, Çev. Zeynep E. Koca, Birinci Baskı, İstanbul
Tekeli Ş. (1988). “Kadınlar İçin”, 1.Basım, İstanbul
Yapıcı A. (2016). “Toplumsal Cinsiyet Din ve Kadın”, 1.Baskı, İstanbul
Yaraman A. (2015). “Türkiye’de Kadınların Siyasal Temsili”, 2.Basım, İstanbul
Walby S. (1990). “ Theorizing Patriarchy.” Basil : Blackwell.
Blackless M. Charuvastra A. Derryck A. Fausto-Sterling A. Lauzanne K. Lee E. (2000). “How sexually dimorphic are we? Review and synthesis”, American Journal of Human Biology, 12:151–166.
Bhasin K. (1993). “What is Patriarchy? Kali for Women”, New Delhi.
Bingöl O. (2014). “Toplumsal Cinsiyet Olgusu ve Türkiye’de Kadınlık” KMÜ Sosyal Ve Ekonomik Araştırmaları Dergisi 16 sayı 1, 108-114.
Becker M. (1999). “Patriarchy and Inequality: Towards a Substantive Feminism”, University of Chicago Legal Forum: Iss. 1, Article 3
Connell R. ve W. M. J. (2005). “Hegemonic Masculinity: Rethinking the Concept Gender and Society”, Vol. 19, No:6 December, pp,829-859.
Dedeoğlu S. (2000). “Toplumsal cinsiyet rolleri açısından Türkiye’de aile ve kadın emeği”, Toplum ve Bilim Dergisi Sayı:86
EROL M. (2008). “Toplumsal Cinsiyetin Tutumlar Üzerindeki Etkisi”, C.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi Aralık Cilt: 32 No:2, 199-219,
Ecevit Y. (2003). “Toplumsal cinsiyetle yoksulluk ilişkisi nasıl kurulabilir? Bu ilişki nasıl çalışılabilir?”, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Sosyoloji Bölümü, C.Ü. Tıp Fakültesi Dergisi 25 (4) Özel Eki
GOKÇE B. (1979). “Ulusal Kültür, Türk Toplumunda Kadın Üzerine”, Sayı:6
GÜNAY G. ve BENER Ö. (2011). “Kadınların Toplumsal Cinsiyet Rolleri Çerçevesinde Aile İçi Yaşamı Algılama Biçimleri”, Karabük Üniversitesi İ.İ.B.F. İktisat Bölümü Hacettepe Üniversitesi, TSA /Yıl: 15, S:3
Gerschick, T.J, and A.S. Miller. (1994). “Gender identities at the crossroads of masculinity and physical disability”, Masculinities 2(1): 34-55.
KİTİŞ, Y. ve Sema B. Ş. (2007). “Bir Aile İçi Şiddet Olgusu; Sır Tutma İlkesi ile Şiddeti İhbar Etme Yükümlülüğü Arasındaki Etik İkilem”, Aile ve Toplum Yıl: 9 Cilt: 3 Sayı:11
Kahraman, S. D. (2010). “Kadınların Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliğine Yönelik Görüşlerinin Belirlenmesi”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi, 3 (1), 30-35
Kurtuluş C. Uğraş U. T. Önder K. (2004). “Hegemonik Erkekliğin Peşinden,” Toplum ve Bilim, Sayı, 101, Güz
Ökten Ş. (2009). “Toplumsal Cinsiyet Ve İktidar: Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin Toplumsal Cinsiyet Düzeni” Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, sayı:2/8
Subaşı N. (2007). “Muğla üniversitesi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Çağımızda Sosyal Değişme ve İslam, Toplumsal Değişme, Aile ve Yeni Risk Alanları”, 1.Baskı, Ankara
SARITUNALI G. “Ataerkillik ve Türkiye’de Kadına Yönelik Ev-İçi Şiddet”, Celal Bayar Üniversitesi, Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü, 2. Sınıf Öğrencisi
Yıldırım S. (2017). “Kadına Yönelik Şiddet ve Ataerkillik”, 6.Türkiye Lisansüstü Çalışmalar Kongresi Bildiriler Kitabı – II, Muş,
Yavuz Ş. (2015). “Ataerkil Egemen Erkeklik Değerlerinin Üretiminde Kadınların Rolü: Trabzon Örneği” Fe Dergi 7, No.1, 117-130.
Vatandaş C. Afyon Kocatepe Üniversitesi, (2011). “Toplumsal Cinsiyet ve Cinsiyet Rollerinin Algılanışı”, Sosyoloji Konferansları, Sayı:35, sy,29-56, İstanbul Üniversitesi Yayınları
West C. and Zimmerman, D. (1987). “Doing Gender. Gender and Society”, 1:125-151
Witt, S. D. (1997). “Parental influence on children’s socialization to gender roles”, Adolescence,. Education Abstracts
Crespi, I. (2013). “Socialization and Gender Roles Within the Family: A Study on Adolescents and Their Parents in Great Britain”, Catholic University of Milan
URL: https://www.yeniasir.com.tr/yazarlar/seda_kaya_guler/2014/03/04/erkek-egementoplum (Erişim Tarihi: 07.07.2018)
URL: http://www.altinmiras.com/?Syf=26&Syz=105543 (Erişim Tarihi: 13.07.2018