Yeni Bir Toplumsal Düzenin Doğum Sancısı: İklim Adalet(sizliğ)i ve Hak Temelli Yaklaşımın Önemi

İnsanın doğayı tahakküm altına alma ve onu dönüştürme çabası sonucunda iklim değişikliği, in-sanlığın ve gezegenin 21. yüzyılda karşı karşıya kaldığı en büyük tehdit haline gelmiştir. İklim değişikli-ğinin etkileri orantısız olarak en yoksul, en marjinal ve en savunmasız kişileri etkilemektedir. Oysa bukişiler de sorundan en az derecede sorumlu olan ve buna en zor uyum sağlayabilecek durumda olanlardır.Mevcut siyasal araçlar ve uluslararası kurumlar sorunun çözümünde yetersiz kalmaktadır. Bu çalışma,iklim adaletini farklı adalet yaklaşımları çerçevesinde ele almakta; iklim borcunu tarihsel sorumluluklarnoktasında irdelemektedir. Makalenin amacı, betimsel bir çalışmayla iklim adaleti tartışmasının günümüztoplumsal düzeninin yapısal unsurları üzerinde var olduğuna dikkat çekerek özgün bir tartışma ortayakoymak ve hak temelli yaklaşımın meselenin çeperinden merkezine alınmasının önemini vurgulamaktır.Şimdiye kadar eşi benzeri görülmemiş küresel bir tehdit olarak karşımıza çıkan iklim değişikliği birçokfarklı tarafı bir araya getirebilme kapasitesine sahipken, nedenleri ve sonuçları bakımından mevcutekonomik ve siyasal sistem içerisinde çözümün hala uzağında durmaktadır. Bu noktada iklim adaleti, adilve yaşanılır yeni bir toplumsal düzenin doğum sancısı olarak görülebilir.

The Travail of a New Social Order: Climate (In)justice and the Significance of the Rights-Based Approach

As a result of humans attempting to dominate and transform nature, climate change has become the greatest threat which humanity and the planet faces in the 21st century. The effects of climate change disproportionately affect the poorest, most marginal and most vulnerable people. However these people are those who are the least responsible for the problem and who are least able to adapt to it. Current political instruments and international institutions are insufficient to solving this problem. This study deals with climate justice within the framework of different approaches to justice; climate debt at the point of historical responsibility. Through a descriptive study, this article aims to put forth a distinctive discussion by drawing attention to the fact that the discussion of climate justice is based upon the structural elements of the existing social order. A further aim is to emphasize the importance of relocating the right-based approach from the periphery to the center. Until today climate change, as an unprecedented global threat, has the capacity to bring many different sides together, yet the solution is still far away within the current economic and political system in terms of causes and consequences. At this point, climate justice can be seen as the painful labour for a new social order that is both fair and livable.

PDF

___

Atay H. (2016). “Kapitalizmden Çıkış Denemesi, Cochabamba Halk Mücadelesi”. 6. Karaburun Bilim Kongresi’nde sunulmuş bildirinin “kısmen” düzeltilmiş hâlidir. 08-11 Eylül 2011, Karaburun/İzmir).
Bell D. (2010) “Ethics, Justice and Climate Change”. Environmental Politics 19/3 (2010) 475-479. Kaynak: .
Bond P. (2016). “Who Wins From “Climate Apartheid”? African Climate Justice Narratives About the Paris COP21”. New Politics 15/4 (2016) 83. Kaynak: .
Borovalı M. (2003). “Küresel Adalet Üzerine Bir Tartışma”. Eds. A. Kaya & G. G. Özdoğan, Uluslar- arası İlişkilerde Sınır Tanımayan Sorunlar (2003) 219-332. Ankara.
Brown A. D. & P. Taylor (Eds.) (2014). Ethics and Climate Change. A Study of National Commitments IUCN. Gland 2014. Source: .
Caney S. (2016). “The Struggle for Climate Justice in a Non‐Ideal World”. Midwest Studies in Philo- sophy 40/1 (2016) 9-26. Kaynak: .
Claeys P. & Delgado Pugley D. (2017). “Peasant and Indigenous Transnational Social Movements Engaging with Climate Justice”. Canadian Journal of Development Studies 38/3 (2017) 325-340. Source: .
Das O. (2016) “Climate Change and Armed Conflict: Challenges and Opportunities for Maintaining International Peace and Security Through Climate Justice”. Ed. R. S. Abate, Climate Justice: Case Studies in Global and Regional Governance Challenges (2016). Washington D.C. Available from .
Demirci M. (2013). “İklim Değişikliği ve Dağıtıcı Adalet”. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 8/2 (2013). Kaynak: .
Fisher S. (2015). “The Emerging Geographies of Climate Justice”. The Geographical Journal 181/1 (2015) 73-82. Source: .
Foster J. B. (2012). Marksist Ekoloji. Çev. B. Baysal. İstanbul 2004.
Gardiner S. M. (2004). “Ethics and Global Climate Change”. Ethics 114/3 (2004) 555-600. Source:
Guglyuvatyy E. (2017). “Climate Justice for A Global Treaty: An Australian Perspective”. Carbon & Climate Law Review 1/2017 (2017) 50-63. Source: .
Harris P. G. (2010). World Ethics and Climate Change: From International to Global Justice: From International to Global Justice. Edinburgh 2010. Source: .
Horkheimer M. (1994). Akıl Tutulması. Çev. O. Koçak. İstanbul 1994.
Huntjens P. & Zhang T. (2016). “Climate Justice: Equitable and Inclusive Governance of Climate Action”. The Hague Institute, Working Paper, 16 April. Source: .
Jamieson D. (2015). “Two Cheers for Climate Justice”. Social Research: An International Quarterly 82/3 (2015) 791-809. Source: .
Kovel J. (2017). Doğanın Düşmanı: Kapitalizmin Sonu Mu, Dünyanın Sonu Mu?. Çev. G. Koca. İstanbul 2017.
Lahn B. (2018). “In the Light of Equity and Science: Scientific Expertise and Climate Justice After Paris”. International Environmental Agreements: Politics, Law and Economics 18/1 (2018) 29-43. .
Lovelock J. (2006). The Revenge of Gaia: Earth’s Climate in Crisis and the Fate of Humanity. New York City 2006.
Martinez-Alier J. (2015). “Climate Justice”. Development and Change 46/2 (2015) 381–386. Doi: 10.1111/dech.12150
Mason M. (2011). “The Ends of Justice: Climate Vulnerability Beyond the Pale”. The Governance of Climate Change: Science, Politics, Ethics, Polity (2011) 162-182. Cambridge. Source: .
McKinney L. A. & Fulkerson G. M. (2015). “Gender Equality and Climate Justice: A Cross-National Analysis”. Social Justice Research 28/3 (2015) 293-317. Doi: .
Özlüer M. F., Özlüer I. Ö., Şirin T. & Odabaşı N. S. (2013). Bolivya Anayasası: Hukuk, Demokrasi, Özerklik. 2013.
Preston I., Banks N., Hargreaves K., Kazmierczak A., Lucas K., Mayne R., Downing C. & Street R. (2014). “Climate Change and Social Justice: An Evidence Review”. Joseph Rowntree Foundation, Centre for Sustainable Energy. Source: .
Radkau J. (2017). Doğa ve İktidar: Global Bir Çevre Tarihi. Çev. N. Güder. İstanbul 2017.
Rawls J. (1971). A Theory of Justice-Original Edition. London 1971.
Reese G. (2015). “Common Human Identity and the Path to Global Climate Justice”. Climatic Change 134/4 (2015) 521-531. Doi: .
Schmidt A. (2012). “Justice in the Public Climate Debate”. 24 th International Climate Policy PhD Workshop in Freiburg. Source: .
Sealey-Huggins L. (2017). “‘1.5°C to Stay Alive’: Climate Change, Imperialism and Justice for the Caribbean”. Third World Quarterly 38/11 (2017) 2444-2463. Doi: .
Steele W., Mata L. & Funfgeld H. (2015). “Urban Climate Justice: Creating Sustainable Pathways for Humans and Other Species”. Current Opinion in Environmental Sustainability 2015 14 (2015) 121- 126. Doi: .
Sweetman J. & Whitmarsh L. E. (2016). “Climate Justice: High-Status Ingroup Social Models Increase Pro Environmental Action Through Making Actions Seem More Moral”. Topics in Cognitive Science 8/1 (2016) 196-221. Doi: <10.1111/tops.12178>.
Uprimny R. (2012). “Latin Amerika’da Yeni Anayasa Hukuku Dönüşümleri: Eğilimler ve Sorunlar”. Küresel Bakış 2/5 (2012 Nisan).
Vanderheiden S. (2008). Atmospheric Justice: A Political Theory of Climate Change. OUP USA. Kaynak: .
Vanderheiden S. (2016). “Climate Justice Beyond International Burden Sharing”. Midwest Studies in Philosophy 40/1 (2016) 27-42. Source: .
White-Newsome J. L. (2016). “A Policy Approach Toward Climate Justice”. The Black Scholar 46/3 (2016) 12-26. Doi: .