Günümüzde Kadının Boşanma Deneyimleri: Akademisyen Kadınlar Üzerine Bir Araştırma

Modernleşme çabası içinde olan günümüz toplumlarında hızlı bir değişime tanıklık edilmektedir.Yaşanan değişim ve dönüşümlerden toplum dinamiği içerisinde biçimlenmesi bakımından aile kurumu dapayını alır. Ailenin birliğinin ve devamlılığının sağlanmasına yönelik baskı, bireysel istek ve arzularındaha görünür hale geldiği günümüz evliliklerinde görece azalır. Aksine günümüz toplumları, evliliğinçıkmaza girdiği zamanlarda bireylere bu çıkmazdan kurtulmalarını sağlayacak farklı yollar sunar.Boşanma da bu yollardan bir tanesidir. Eşlerin karşılıklı istek ve arzularının uyuşmamasının kolaylıkla birboşanma nedeni olabildiği günümüz toplumlarında bireyselleşmenin yanı sıra yasal düzenlemeler, ahlakive kültürel değerlerin değişmesi, evlilik birliğinin korunması yönündeki dini inanışların çözülmeyeuğraması ve boşanmanın artan toplumsal kabulü; bireyler için boşanmanın önünü açarken, boşanmaoranlarını da dünya çapında yükseltir. Bu makalede toplumsal değişme sürecinde aile ve evlilik kurumu- nun işleyişi ve boşanma olgusunun ortaya çıkışı, gelişimi ve sonuçları tartışılmıştır. Çalışmada kullanılanveriler Akdeniz Üniversitesinde çalışan boşanmış akademisyen kadınlarla yapılan derinlemesinegörüşmelerden elde edilmiştir. Boşanmış akademisyen kadınların evlilik ve boşanma süreçlerine ilişkinveriler toplanarak boşanmalarının ardında yatan nedenler belirlenmiş, ayrıca boşanmaların söz konusukadınların yaşamlarına nasıl etkide bulunduğu ve boşanma sonrası sürece adaptasyonları incelenmiştir.

The Divorce-Related exp eriences of Women in Contemporary Society: A Study of the Female Academician

A rapid transformation can be seen in today s societies engaged in the struggle termedmodernization. The institution of the family receives its share, in terms of its re-shaping due to thechanges and transformations of social dynamics. The social pressures are no longer applied in order toensure family unity and continuity - these no longer exist in today s marriages, which are dominated byindividualised wishes and desires. On the contrary, today s societies offer married individuals amultiplicity of options to cut and run when they reach crisis point, with divorce being one of theseoptions. In today s societies the conflicting desires and wishes of spouses can easily lead to divorce. Inaddition to this, legal reforms, changes in moral and cultural values, disassociation from religious beliefsthat imposed protection of the matrimonial bond and the increasing acceptance of divorce, as well asincreasing individualization, opened the door to, and have increased, divorce rates across the world. Thisstudy explains the functioning of marriage and family institution and the formation, development andshift in the phenomenon of divorce within the course of social change. The data related to the marriageand divorce processes employed in this study were obtained through in-depth interviews conducted withdivorced female academicians at Akdeniz University, Antalya. The articulated causes of a divorce and howthis affects the life of a female academician and her adaptation to the post-divorce period were analysed.

PDF

___

Adak, N. (2007). Toplumun Temel Yapı Taşı. Ed. S. Güçlü. Kurumlara Sosyolojik Bakış, 49-91. İstanbul: Birey Yayıncılık.
Alptekin, K. (2011). Düzce İl Merkezindeki Boşanmalar Üzerine Bir Çalışma . Toplum ve Sosyal Hizmet, 22/2, 37-62.
Amato, P. R. (2000). The Consequences of Divorce for Adults and Children . Journal of Marriage and Family, 62/49, 1269-1287.
Amato, P. R., & Previti, D. (2003). Peoples Reasons for Divorcing: Gender, Social Class, the Life Course, and Adjustment . Journal of Family Issues, 602-626.
Arıkan, Ç. (1996). Halkın Boşanmaya İlişkin Tutumları Araştırması. Ankara: T.C. Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu Yayınları.
Arpacı, F., & Tokyürek, S. (2012). Boşanmış Bireylerin Yeniden Evlilik Konusundaki Görüşlerinin İncelenmesi . Akademik Bakış Dergisi, 31, 1-15.
Aydın, O., & Baran, G. (2010). Toplumsal Değişme Sürecinde Evlenme ve Boşanma . Toplum ve Sosyal Hizmet, 21/2, 117-126.
Battal, A. (2008). Boşanma Sebepleri Bilimsel Araştırma Projesi Uygulama Sonuçları. T.C. Başbakanlık Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü. İstanbul: Eflatun Matbaacılık.
Beck, U., & Beck-Gernsheim, E. (2012). Aşkın Normal Kaosu. Ankara: Siyasal Kitabevi.
Bohannon, P. (1970). The Six Stations of Divorce. Ed. P. Bohannon. Divorce and Af ter, 33-62. Garden City, New York: Doubleday and Company, Inc.
Boşanma Nedenleri Araştırması (2009). Ankara: T.C. Başbakanlık Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü Yayınları.
Browne, K. (2005). An Introduction to Sociology. United Kingdom: Polity Press. Canatan, K., & Yıldırım, E. (2009). Aile Sosyoloj isi. İstanbul: Açılım.
Clarke-Stewart, A., & Brentano, C. (2006). Divorce: Causes and Consequences. New Haven and London: Yale University Press.
Coates, B. A. (2008). Divorce with Decency. United States of America: University of Havaii Press, Versa Press.
Demircioğlu, N. S. (2000). Boşanmanın, Çalışan Kadının Statüsü ve Cinsiyet Rolü Üzerine Etkisi. Yayınlanmış Doktora Tezi, Ege Üniversitesi, İzmir.
Fine, M. A., Ganong, L. H., & Demo, D. H. (2005). Divorce as a Family Stressor . Families & Change, 227-252, University of Georgia, SAGE Publications.
Forste, R., & Heaton, T. (2004). The Divorce Generation: Well-Being, Family Attitudes, and Socioeconomic Consequences of Marital Disruption. Journal of Divorce & Remarriage, 41/1, 95- 114.
Giddens, A. (2005). Sosyoloj i. Ankara: Ayraç.
İçli, T. G. (2007). Kriminoloj i. Ankara: Seçkin
İlbars, Z. (2007). Suç Antropolojisi: Kadın ve Suç. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Antropoloj i Dergisi, 22, 1-13.
İmamoğlu, O. (1993). Değişen Dünyada Değişen Aile İçi Roller . Kadın Araştırmaları Dergisi, 1, 58-68.
Kandiyoti, D. (1984). Aile Yapısında Değişme ve Süreklilik: Karşılaştırmalı Bir Yaklaşım . Türkiyede Ailenin Değişimi Toplumbilimsel İncelemeler. Ankara: Türk Sosyal Bilimler Derneği.
Kessler, S. (1975). The American Way of Divorce: Prescriptions f or Change. Chicago: Nelson-Hall.
Koray, M. (1993). Çalışma Yaşamında Kadın Gerçekleri. İzmir: Basisen Eğitim ve Kültür Yayınları.
Minibaş, T. (1998). Türkiyenin Kalkınma Sürecinde Kadın İşgücü . Ed. N. Arat. Aydınlanmanın Kadınları, 331-349. İstanbul: Cumhuriyet Kitapları.
Newman, D. M. (2009). Families: A Sociological Perspective. United States of America: McGraw-Hill Companies, Incorporated.
Özar, Ş., & Yakut-Çakar, B. (2012). Aile, Devlet ve Piyasa Kıskacında Boşanmış Kadınlar . Kültür ve Siyasette Feminist Yaklaşımlar. 16. Kaynak: http://www.feministyaklasimlar.org/index.php?act=in
Parrillo, V. N., Stimson, J., & Stimson, A. (1995). Contemporary Social Problems. United States of America: Library of Congress, Cataloging-in- Publication Data. Boston: Allyn and Bacon.
Sayın, Ö. (1990). Aile Sosyolojisi Ailenin Toplumdaki Yeri. Bornova, İzmir: Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, 57.
Sucu, İ. (2007). Boşanmış Kadınların Boşanma Nedenleri ve Boşanma Sonrası Toplumsal Kabulleri Sakarya İli Örneği. Yayınlanmış yüksek lisans tezi. Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
Süleymanov, A. (2009). Çağdaş Türk Toplumlarında Aile ve Evlilik İlişkileri . Aile ve Toplum, 5/17, 7-17.
Tek Ebeveynli Aileler (2011). T. C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Ankara: T.C. Başbakanlık Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü (ASAGEM) Yayınları.
Telsiz, M. (1995). Evli Kadınların Evlilik Öncesi Evde İşbölümüyle İlgili Beklentileri ve Mevcut Uygulamanın Karşılaştırmalı Analizi . Kadın Araştırmaları Dergisi, 3, 83-93.
Thompson, L., & Walker, A. J. (1989). Gender in Families: Women and Men in Marriage, Work, and Parenthood . Journal of Marriage and Family, 51/4, 845-871.
Wiseman, R. S. (1975). Crisis Theory and The Process of Divorce . Social Casework, 56/4, 205-212.
Yılmaz, T., & Fidan, F. (2006). Kadın Açısından Boşanma: Yeni Bir Başlangıç Mı? Ya Da Son Mu?. Tabuları Aşmak Temalı II. Uluslararası Kadın Araştırmaları Konferansı, Kıbrıs.