Sosyal Bilgiler Dersinde Tahmin, Gözlem, Açıklama (TGA) Yönteminin Kullanımı: Örnek Etkinlikler

Bu çalışmanın temel amacı TGA yönteminin sosyal bilgiler dersinde kullanılabilirliğini ortaya koymak için; TGA yönteminin ve yönteme göre hazırlanan etkinlik örneklerinin sosyal bilgiler ve sınıf öğretmenlerine tanıtılmasıdır. Yapılan taraması sonucunda TGA (Tahmin, gözlem, açıklama) yönteminin sosyal bilimlere ait derslerde kullanımına ilişkin alanyazında önemli bir boşluk olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca alanyazın incelendiğinde gözlem yapılamayan durumlarda TGA yönteminin nasıl kullanılabileceğine ait önerilere de rastlanmaktadır. Bu öneriler temelinde çalışmada etkinlikler geliştirilmiştir. Bu bağlamda çalışmada veri toplama aracı olarak nitel araştırma tekniklerinden olan doküman incelesi yöntemi kullanılmıştır. Etkinliklerin geliştirilmesi aşamasında 2018 Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programında yer alan kazanımlar dikkate alınmıştır. Ayrıca etkinlikler ile ilgili uzman görüşlerine başvurulmuş ve ilgili sınıflarda pilot uygulama yapılmıştır. Sonuç olarak geliştirilen etkinlik örnekleri ile TGA yönteminin sosyal bilgiler dersine ait kazanımların kazandırılması sürecinde kullanılabilir olduğu görülmüştür.

Using the Prediction-Observation-Explanation (POE) Method in Social Studies: Sample Activities

The study aims to introduce the POE method and present some exemplary social studies activities prepared according to the POE method for classroom teachers, demonstrating the usefulness of this method. There is a significant gap regarding the use of the POE method in social studies courses. Also, review of the literature reveals that there are suggestions on how to use the POE method in cases where observations cannot be conducted. The activities in this study were developed based on these suggestions. Document review was used as the data collection tool. In the process of the development of the activities, the learning outcomes in the 2018 social studies curriculum were taken into consideration. In addition, expert opinions were obtained and pilot schemes were performed. It was found that the POE method can be successfully used in helping students achieve the learning outcomes of social studies courses.

PDF

___

Atasoy, B. (2004). Fen Öğretimi ve Öğrenimi (Gözden Geçirilmiş 2. Baskı). Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
Aydın, M. (2010). Fen Ve Teknoloji Öğretiminde Tahmin-Gözlem-Açıklama Tekniğinin Kullanımının Kavram Yanılgılarının Giderilmesine Ve Öğrenci Başarısına Etkisinin Araştırılması (Yüksek Lisans tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi adresinden edinilmiştir.
Bilen, K. (2009). Tahmin Et-Gözle-Açıkla Yöntemine Dayalı Laboratuar Uygulamalarının Öğretmen Adaylarının Kavramsal Başarısına, Bilimsel Süreç Becerilerine, Tutumlarına Ve Bilimin Doğası Hakkındaki Görüşlerine Etkisi (Doktora tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi adresinden edinilmiştir.
Bilen, K. ve Köse, S. (2012). Yapılandırmacı Öğrenme Teorisine Dayalı Etkili Bir Strateji: Tahmin-Gözlem-Açıklama (TGA) “Bitkilerde Büyüme ve Gelişme”. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31, 123-136.
Bilen, K. ve Köse, S. (2013). Kavram Öğretiminde Etkili Bir Strateji TGA (Tahmin Et – Gözle – Açıkla) “Bitkilerde Madde Taşınımı”. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24, 21-42.
Bilgili, A. S. (2015). Geçmişten Günümüze Sosyal Bilgiler ve Sosyal bilimler. A. S. Bilgili, (Ed.), Sosyal bilgilerin temelleri. (7. Baskı). İçinde (s. 1-33). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
Çetin, Y. S. (2013). Ortaokul 2. Sınıf Fen Ve Teknoloji Dersi Solunum Sistemi Konusunun Öğretiminde Animasyonlarla Desteklenmiş Tahmin-Gözlem-Açıklama Stratejisinin Öğrenci Başarısına Etkisi (Yüksek Lisans tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi adresinden edinilmiştir.
Denzin, N. K. ve Lincoln, Y. S. (2005). The sage handbook of qualitative research. (Third Edition) California: Sage Publications.
Geçit, Y. (2008). Cumhuriyet Dönemi Lise Coğrafya Öğretim Programları Üzerinde Bir Çalışma. Marmara Coğrafya Dergisi, (18), 149-178.
Güven, E. (2014). Tahmin – Gözlem – Açıklama Destekli Proje Tabanlı Öğrenme Yönteminin Çevre Sorunlarına Yönelik Tutum ve Davranışlara Etkisi. Eğitim ve Bilim, 39(173), 25-38.
Kabapınar, F. M., Sapmaz, N. A., ve Bıkmaz, F. H. (2003). Aktif Öğrenme Ve Öğretmen Yöntemleri, Fen Bilgisi Öğretimi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Eğitim Araştırma ve Uygulama Merkezi (EAUM) Yayınları.
Kearney M. & Treagust, D.F. (2001). Constructivism as a referent in the design and development of a computer program using interactive digital video to enhance learning in physics. Australian Journal of Educational Technology, 17(1), 64-79.
Kırılmazkaya, G. ve Kırbağ Zengin, F. (2015). Tahmin Et-Gözle-Açıkla Yönteminin Ortaokul Öğrencilerinin Akademik Başarılarına ve Fene karşı Tutumlarına Etkisinin İncelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(41).
Kibirige, I., Osodo, J., & Tlala, K. M. (2014). The Effect of predict-observe-explain strategy on learners’ misconceptions about dissolved salts. Mediterranean Journal of Social Sciences, 5(4), 300. Köse, S., Coştu, B. ve Keser, Ö. F. (2003). Fen Konularındaki Kavram Yanılgılarının Belirlenmesi: TGA Yöntemi ve Örnek Etkinlikler. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 43-53.
Köseoğlu, F., Tümay, H. ve Kavak, N. (2002, Eylül). Yapılandırmacı öğrenme Teorisine Dayanan Etkili Bir Öğretim Yöntemi Tahmin Et-Gözle-Açıkla “Buz İle Su Kaynatılabilir Mi?”. Gazi Eğitim Fakültesi. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi’nde sunulan bildiri, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
MEB (2018). Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı, Web: https://www.google.com/search?q=sosyal+bilgiler+e%C4%9Fitim+program%C4%B1&ie=utf-8&oe=utf-8 adresinden 28 Mayıs 2018’de alınmıştır.
Merriam, S. B. (2009). Qualitative research (3th ed.). San Francisco: A Wiley Imprint.
Liew, C. W. & Treagust, D.F. (1998). The effectiveness of predict –observe-explain tasks in diagnosing students’ understanding of science and in identifying their levels of archievement. Paper presented at the Americans Education Research Association, San Diego, C.A.
Sağırekmekçi, H. (2016). Tahmin-Gözlem-Açıklama Stratejisine Dayalı Fen Ve Doğa Etkinliklerinin, Okul Öncesi Öğrencilerinin Bilimsel Süreç Becerilerine Ve Bilişsel Alan Yeterliliklerine Etkisi (Yüksek Lisans tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi adresinden edinilmiştir.
Teerasong, S., Chantore, W., Ruenwongsa, P., & Nacapricha, D. (2010). Development of a Predict-observe-explain Strategy for Teaching Flow Injection at Undergraduate Chemistry. International Journal of Learning, 17(8).
Yıldırım, N. ve Maşeroğlu, P. (2016). Kimyayı Günlük Hayatla İlişkilendirmede Tahmin-Gözlem-Açıklamaya Dayalı Etkinlikler ve Öğrenci Görüşleri. Turkish Online Journal Of QualitativeInquiry (TOJQI), 7(1), 117-145.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (9. Baskı), Ankara: Seçkin Yayınevi.
White, R. T. & Gunstone, R. F. (1992). Probing Understanding, The Falmer Press, London.