Okul Öncesi Öğretmenlerinin Tükenmişlik Düzeylerinin Sınıf Yönetimi Becerileri ile İlişkisi

Bu çalışma okul öncesi öğretmenlerinin tükenmişlik düzeyleri ile sınıf yönetimi beceri düzeylerinin belirlenmesini amaçlamıştır. Araştırma 2017- 2018 eğitim öğretim yılı, İstanbul ili Küçükçekmece ilçesinde Milli Eğitim Bakanlığına bağlı resmi ve özel okul öncesi kurumlarında görev yapmakta olan okul öncesi öğretmenleri ile gerçekleşmiştir. Okul öncesi öğretmen sayısının en fazla olduğu ilçe MEB istatistik verilerine göre Küçükçekmece İlçesi olarak tespit edilmiştir. Kolayda örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırmaya katılım sağlamak isteyen, ulaşılabilen kişiler araştırmaya katılım sağlamıştır. Araştırmada betimsel tarama modeli kullanılmış olup elde edilen veriler; “Tükenmişlik Ölçeği” ve “Sınıf Yönetimi Beceri Düzeyi Ölçeği” ile toplanmıştır. Elde edilen veriler SPSS programı yardımıyla analiz edilmiştir. Verilerin normal dağılım göstermediği tespit edilmiştir. Analizlerde frekans, aritmetik ortalama, ortanca hesaplama ve Kruskal Wallis H testi kullanılmıştır. Okul öncesi öğretmenlerinin “tükenmişlik” ve "sınıf yönetimi becerileri" arasındaki ilişki için ise Sperman Brown korelasyon analizi yapılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre; okul öncesi öğretmenlerinin tükenmişlik düzeyleri "tükenmişlik durumu yok" düzeyinde olduğu görülmüştür. Okul öncesi öğretmenlerinin sınıf yönetimi beceri düzeylerinin “her zaman” düzeyinde olduğu görülmüştür. Okul öncesi öğretmenlerinin tükenmişlik düzeylerinin yaş, kıdem ve öğrenim durumu değişkenlerine göre anlamlı ölçüde farklılaşmadığı görülmüştür. Okul öncesi öğretmenlerinin sınıf yönetimi beceri düzeylerinin yaş, kıdem ve öğrenim durumu değişkenlerine göre anlamlı ölçüde farklılaşmadığı görülmüştür. Okul öncesi öğretmenlerinin tükenmişlik düzeyi ve sınıf yönetimi beceri düzeyleri arasında negatif yönde, zayıf düzeyde istatistiksel olarak anlamlı ilişkiler olduğu tespit edilmiştir.

The Relationship between Pre-School Teachers' Burnout Levels and Their Classroom Management Skills

This study aimed to determine the levels of burnout and classroom management skills of preschool teachers. It was conducted in the 2017-2018 academic year with pre-school teachers working in the official and private preschool institutions of the Ministry of National Education in the township of Küçükçekmece, Istanbul. Based on the MEB statistical data, the district with the highest number of preschool teachers was identified as Küçükçekmece. Convenience sampling method was used for data collection. Those who were accessible and willing to participate in the survey were included in the study. By using the "Burnout Scale" and "Classroom Management Skill Level Scale," a descriptive survey model was applied and the obtained data were analyzed by using the SPSS Statistics package program. It was determined that the data did not show a normal distribution. Frequency, arithmetic mean and Kruskal Wallis H test were used in the analyses. Spearman Brown correlation analysis was performed to determine the nature of the relationship between the preschool teachers’ "burnout" and "classroom management" levels. The results indicated that the burnout levels of pre-school teachers were at the "no burnout" level, and their classroom management skill level was found to be "always." There was no significant difference in the burnout levels of preschool teachers according to the age, seniority, and educational status variables. There was no significant difference in the classroom management skill levels of preschool teachers according to age, seniority and educational status variables. A slightly negative but statistically significant relationship was identified between the pre-school teachers’ burnout level and their classroom management skill levels.

___

  • Ağapınar, S. (2011). Ağrı ilinde çalışa ebelerin tükenmişlik düzeylerinin iş doyumları ve empatik eğilimleri üzerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Sivas.
  • Altay, M. (2007). Okul yöneticilerinin mesleki tükenmişlik düzeyleri ile çok boyutlu algılanan sosyal destek düzeyleri arasındaki ilişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tokat.
  • Ardıç, K., Ve Polatçı, S. (2008). Tükenmişlik sendromu akademisyenler üzerinde bir uygulama (GÜ örneği). Gazi Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(2), 74
  • Aydın, A. (2007). Sınıf yönetimi. Ankara: Tek Ağaç Eylül Yayıncılık.
  • Başar, H. (1999). Sınıf yönetimi. İstanbul: MEB Yayınları.
  • Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Yayınları.
  • Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi.
  • Can, H., Aşan, Ö., & Aydın, E. M. (2006). Örgütsel davranış, Ankara: Arıkan Yayıncılık.
  • Çalık, T. (2004). Sınıf yönetimi ve özellikleri. L. Küçükahmet (Ed.), sınıf yönetimi içinde. Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Çimen, M. (2000). Türk silahlı kuvvetleri sağlık personelinin tükenmişlik, iş doyumu, kuruma bağlılık ve işten ayrılma niyetlerine ilişkin bir alan araştırması. Doktora Tezi, Genelkurmay Başkanlığı Gülhane Askeri Tıp Akademisi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Demirdöğen, N. (2013). Okul öncesi öğretmenlerinin tükenmişlik düzeyleri ile psikolojik yardım arayışları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Denizel Güven E. Ve Cevher, F. N. (2005). Okul öncesi öğretmenlerinin sınıf yönetimi becerilerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(18), 1-22.
  • Dincerol, C. (2013). Tükenmişlik sendromunun mesleki tükenmişlik ve iş tükenmişliği açısından incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, T.C. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
  • Dorman, J. (2003). Testing A Model Of Teacher Burout. Australian Journal Of Education Developmental Psychology, 3, 35-47.
  • Ekici, F. Y., Günhan, G. ve Anılan, Ş. (2017). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Sınıf Yönetimi Becerileri, IBAD, 2 (1) , 48-58.
  • Erden, M. (2005). Sınıf yönetimi. İstanbul: Epsilon Yayıncılık.
  • Erdoğan, İ. (2002). Sınıf yönetimi. 5. Basım. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
  • Ergene, H. (2010). Kamu çalışanlarında tükenmişlik olgusu tüvasaş örneği. Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya
  • Ergin, C. (1995). Akademisyenlerde tükenmişlik ve çeşitli stres kaynaklarının incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 1(12) 37- 50.
  • Ersoy, F., Yıldırım, C.,& Edirne, T. (2001). Tükenmişlik sendromu Erişim Tarihi: 18.07.2017 Http://Www.Ttb.Org.Tr/Sted/Sted.
  • Geçit, Y. (2012). Coğrafya eğitimcilerinin mesleki tükenmişlik düzeyleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11 (39), 88-103
  • Izgar, H. (2000), Okul yöneticilerinin tükenmişlik düzeyleri, nedenleri ve bazı etken faktörlere göre incelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
  • Izgar, H., (2003). Okul yöneticilerinde tükenmişlik. 2. Baskı, Nobel Yayınları, Ankara.
  • İlgar, L. (2007). İlköğretim öğretmenlerinin sınıf yönetimi becerileri üzerine bir araştırma. Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Kaçmaz, N. (2005), Tükenmişlik sendromu. İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Dergisi, 68(1), 29-32.
  • Karasar, N.(2006). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • MEB (2013). Okul Öncesi Eğitim Programı, MEB Yayını, Ankara
  • MEB MEVZUAT BANKASI (2016). Milli Eğitim Bakanlığı Okul Öncesi Eğitim Ve İlköğretim Kurumları Yönetmeliği. Http://Mevzuat.Meb.Gov.Tr/Html/İlkveokuloncyon_0/İlkveokuloncyon_0.Html Adresinden Alınmıştır. (Erişim 26.04.2017)
  • Oğuzkan, Ş. Ve Oral, G. (2000). Okul öncesi eğitimi, M. E. B. Devlet kitapları, İstanbul: Serler Matbaası, Dokuzuncu Basılış.
  • Öztürk, A. (2006). Okul öncesi öğretmenlerinin duygusal zekâ yetenekleri iş doyumları ve tükenmişlik düzeylerinin bazı değişkenler açısından karşılaştırmalı olarak incelenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
  • Semerci, D. (2015). Okul öncesi öğretmenlerinin sınıf yönetimi becerileri, öz yeterlik algıları ve mesleki motivasyonları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi ,Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Taş, A. (2009). Sınıf yönetimini etkileyen etkenler. H. Kıran (Editör). Etkili sınıf yönetimi. (5. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Tertemiz, N. (2001). Sınıf yönetimi ve disiplin. L. Küçükahmet (Ed.) Sınıf yönetimi. 2. Baskı. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Tuğrul, B . (2006). Okul öncesi dönemde düşünme becerilerinin gelişmesinde yaratıcı bir süreç olarak drama. Yaratıcı Drama Dergisi, 1 (2), 67-79.
  • Turan, S. (2007). Sınıf yönetiminin temelleri. M.Şişman ve S.Turan (Ed.) Sınıf yönetimi. 5. Baskı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Vural, B. (2004). Yetkin-ideal-vizyoner öğretmen, İstanbul: Hayat Yayınları.
  • Yıldırım, S. (2007). Anaokulu öğretmenlerinde tükenmişlik düzeyi ve umutsuzluk düzeyleri arasındaki ilişki, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.