Psikolojik Danışman Adaylarının Bilinçli Farkındalık Düzeylerinin Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi

Bu araştırmanın amacı, psikolojik danışman adaylarının bilinçli farkındalık düzeylerini çeşitli değişkenlere göre incelenmektir. Araştırma 171 psikolojik danışman adayı üzerinde yürütülmüştür. Adayların 117’sini (%68,4) kız öğrenciler, 54’ünü (31.6) ise erkek öğrenciler oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplamak amacıyla amacıyla “Kişisel Bilgiler Formu” ve “Beş Boyutlu Bilinçli Farkındalık Ölçeği” kullanılmıştır. Ölçek, gözlemleme, tanımlama, farkındalıkla davranma, içsel deneyimleri yargılamama ve içsel deneyimlere tepkisizlik alt boyutlarından oluşmaktadır. Araştırmada öğrencilerin bilinçli farkındalık düzeylerinin belirlenmesi için frekans (f), yüzde (%), aritmetik ortalama (X) ve standart sapma (SS) kullanılmıştır. Nedensel karşılaştırma deseni için gruplar arası ortalamaların karşılaştırılmasında hangi istatistiklerin kullanacağını belirlemek amacıyla puan dağılımları incelenmiştir. Kolmogrow-Smirnov testi, çarpıklık ve basıklık katsayıları incelendiğinde puan dağılımların normal dağılım sergilediği görülmektedir. Bundan dolayı psikolojik danışman adaylarının bilinçli farkındalık özelliklerinin belirlenen demografik özelliklere (cinsiyet, sınıf, mezun olunan lise türü, tercih sırası, tercih nedeni) göre farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemek için iki grup ortalamalarının karşılaştırılmasında bağımsız gruplar için t testi, ikiden fazla grup ortalamaların karşılaştırılmasında ise tek yönlü varyans analizi (One way ANOVA) kullanılmıştır. Anova’da farkın kaynağının belirlenmesi için Tukey testi kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen veriler sonucunda psikolojik danışman adaylarının bilinçli farkındalık özelliklerinin orta düzeyde olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Psikolojik danışman adaylarının gözlemleme özelliklerinin, tanımlama özelliklerinin, farkındalıkla davranma özelliklerinin ve tepkisizlik özelliklerinin görece orta düzeyde olduğu, aynı zamanda yargısızlık özelliklerinin ise düşük olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Psikolojik danışman adaylarının genel olarak bilinçli farkındalık özelliklerinin cinsiyete, sınıf düzeyine, mezun olunan lise türüne, öğrenim gördükleri lisans programını tercih nedenine ve tercih sırasına göre farklılaşmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Elde edilen sonuçlar alan yazın kapsamında tartışılmış ve önerilerde bulunulmuştur.

Investigation of Conscious Awareness Levels of Psychological Counselor Candidates According to Various Variables

The aim of this study is to examine the conscious awareness levels of psychological counselor candidates according to various variables. The research was conducted on 171 counselor candidates. 117 (68,4%) of the candidates were female students and 54 (34,6%) of the them were male students. “Personal Information Form” and “Five Dimensional Mindful Attention Awareness Scale " were used in order to collect data. The scale consists of observing, defining, behaving with awareness, not judging internal experiences and unresponsiveness to inner experiences. Frequency (f), percentage (%), arithmetic mean (X) and standard deviation (SS) were used in the study to determine the students' conscious awareness levels. The distribution of scores was examined in order to determine which statistics will be used to compare the averages between groups for causal comparative design. When Kolmogrow-Smirnov test, skewness and kurtosis coefficients were examined, it was observed that the distribution of scores showed normal distribution. Therefore, in order to determine whether the conscious awareness characteristics of the psychological counselor candidates differ according to the identified demographic characteristics (gender, class, graduated type, preferred order, preference, preference) or not two tests were used. T-test was used for independent groups in the comparison of the two groups averages, and one-way ANOVA was used for comparison of more than two group averages. Tukey test was used to identify the source of the difference in Anova. As a result of the data obtained from the research, it was concluded that the level of conscious awareness of the psychological counselor candidates was at a moderate level. It was concluded that the observing characteristics, defining characteristics, behaving with awareness and unresponsiveness characteristics of the psychological counselor candidates were relatively moderate and ,also, the characteristics of non-judging were low. It was concluded that, in general, the conscious awareness of psychological counselor candidates did not differ according to gender, class level, graduated high school type, the reason of bachelor's degree preference they are studying and the order of preference. The results were discussed in the scope of the literature and suggestions were made.

PDF

___

Baer, Ruth . A., Douglas B. Samuel and Emily L. B. Lykins (2011), Differential Item Functioning on the Five Facet Mindfulness Questionnaire is Minimal in Demographically Matched Meditators and Nonmeditators, Assessment, 18(3), 3-10.
Baer, Ruth. A., Smith, Gregory. T., Lykins, Emily., Button, Daniel., Krietemeyer, Jennifer., Sauer, Shannon. Walsh, Erin., Duggan, Danielle and Williams, J. Mark G. (2008), Construct Validity of the Five Facet Mindfulness Questionnaire in Mediating and Nonmediating Samples, Assessment, 15(3), 329-342.
Balcı, Ali. (2010), Sosyal Bilimlerde Araştırma. Yöntem, Teknik ve İlkeler, Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
Brown, Kirk W. & Ryan, Richart M. (2003), The Benefits Of Being Present: Mindfulness And İts Role İn Psychological Well-Being, Journal of Personality and Social Psychology, 84(4), 822-848.
Brown, Kirk W., Ryan, Richard, Creswell, David J. (2007), Mindfulness: Theoretical Foundations And Evidence For İts Salutary Effects, Psychological Inquiry, 18(4), 211-237.
Büyüköztürk, Şener (2006), Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi Els Kitabı. İstatistik, Araştırma Deseni, Spss Uygulamaları ve Yorum, Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
Büyüköztürk, Şener, Çokluk, Ömay ve Köklü, Nilgün (2014), Sosyal Bilimler İçin İstatistik, Ankara: Pegem Akademi.
Cohen, Louıs, Manion, Lawrence, Morrison, Keith (2005), Research Methods İn Education, New York: Routledge Falmer.
Corey, G. (2008), Psikolojik Danışma, Psikoterapi Kuram Ve Uygulamaları, Ankara: Mentis Yayıncılık.
Çatak Pelin D., Ögel Kültegin (2010), Farkındalık temelli terapiler ve terapötik süreçler, Klinik Psikiyatri Dergisi, 13, 85-91.
Davis, Daphane M. and Hayes, Jeffery A. (2011), “What are the benefits of mindfulness? A practicereview of psychotherapy-related research, Psychotherapy, 48, 198-208
Demir, Volkan (2015), Bilinçli Farkındalık Temelli Kognitif Terapi Programının Bireylerin Depresif Belirti Düzeyleri Üzerine Etkisi, Psikoloji Çalışmaları Dergisi, 35(1), 15-26.
Field, Andy (2005), Discovering Statistic Using SPSS, London: Sage Publications.
Germer, Christopher (2004), What İs Mindfulness?, Insight Journal, 22, 24- 29.
Josefsson, Torbjörn., Larsman, Pernilla., Broberg, Anders. G. ve Lundh, Lars-Gunnar. (2011), Self-Reported Mindfulness Mediates the Relation Between Meditation Experience and Psychological Well - Being. Mindfulness, 2, 49-58.
Karagöz, Yalçın (2016), Spss 23 ve Amos 23 Uygulamalı İstatistiksel Analizler, Ankara: Nobel Yayınları. Karasar, Niyazi (2002), Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Nobel Yayınları.
Kayış, Aliye (2010), Güvenirlik Analizi. İçinde Spss Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri (Ed. Şeref Kalaycı), Ankara: Asil Yayınları.
Kınay, Fatoş (2013); “Beş Boyutlu Bilinçli Farkındalık Ölçeğini Türkçe’ye Uyarlama, Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması”, Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Bilim Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Lilja, Josefine. L., Frodi-Lundgren, Annika. ve Hanse, Jan. Johanson, Josefson, Torbjörn., Lundh, LarsGunnar, Sköld, Camilla, Hansen, Erling and broberg, Anders G. (2011), Five Facets Mindfulness
Questionnaire - Reliability and Factor Structure: A Swedish Version, Cognitive Behavior Therapy, 40, 291-303
Lykins Emily L. B. & Baer Ruth A. (2009), Psychological Functioning in a Sample of LongTerm Practitioners of Mindfulness Meditation, Journal of Cognitive Psychotherapy: An International Quarterly, 23, 226-241.
M.E.B. (2017); Millî Eğitim Bakanlığı Rehberlik Hizmetleri Yönetmeliği, 10.11.2017. 30236 Sayılı Resmi Gazete, http://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017_11/10113305_yeni_rehbrlk_yon.pdf, (Erişim Tarihi: 10.11.2018).
Stella, Maria (2016), Befriending death: A mindfulness-based approach to cultivating selfawareness in counselling students, Death Studies, 40 (1), 32-39.
Urdang, Esther (2010), Awareness Of Self-A Critical Tool, Social Work Education, 29(5), 523- 538.
Ülev, Esra (2014); “Üniversite öğrencilerinde bilinçli farkındalık düzeyi ile stresle başa çıkma tarzının depresyon, kaygı ve stres belirtileriyle ilişkisi”, Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Weinstein Netta, Brown, Kirk W. ve Ryan Richart M. (2009), Amulti- Method Examination Of The Effects Of Mindfulness On Stres Attribution, Coping, And Emotional Well-Being, Journal of Research in Personality, 43, 374-385.
Yeşilyaprak, Binnur (2010), Eğitimde Rehberlik Hizmetleri, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.