Küresel Yayın Ligi: Türkiye Hangi Kümede Yer Alıyor?

Özet: Türkiye, yüzüncü yılı olan 2023 için ‘dünyanın en büyük 10 ekonomisinden biri olmak’ şeklinde bir ulusal vizyon benimsemiştir. Bilgi temelli ekonomik gelişim süreci göz önüne alındığında, Türkiye’nin bu ulusal vizyonu gerçekleştirmesi sadece kendi bilimsel üretimine değil diğer ülkelerin bilimsel üretimine de bağlıdır. Bu bağlamda, Türkiye’nin bilimsel yayın sayılarının yıllara göre incelenmesi, dünya ülkeleri ile karşılaştırılması ve küresel bilgi üretiminde rekabet ettiği ülkelerin belirlenmesi bu araştırmanın amacını oluşturmaktadır. Araştırma, tarama modelinde bir araştırma olup, Yönelimsel Tarama deseni takip edilmiştir. Analiz sürecinde Türkiye adresleri bilimsel yayın sayıları ile dünya ülkelerine ait bilimsel yayın sayıları incelemeye alınmıştır. Ülkelerin uluslararası yayın sayılarına SCImago platformundan online olarak erişilmiştir. 94 ülkeye ait 1996-2017 yılları arası bilimsel yayın sayıları veri setine dahil edilmiştir. Veri seti üzerinde, ilk aşamada ülkelerin tümü için her yıla ait dünya ülkeleri ortalama yayın sayıları hesaplanmıştır. İkinci aşamada, Türkiye’ye ait yayın sayılarına ve 94 ülkeye ait dünya yayın ortalamalarına ilişkin yıllara göre dağılımlar çıkarılarak, bu dağılımlar karşılaştırılmıştır. Son olarak da, Türkiye’nin yayın sayısı bakımından dünya yayın kümelerinden hangisinde yer aldığını yıllara yayılan süreçte belirleyebilmek için de kümeleme analizi yapılmıştır. Yapılan analizler, Türkiye’nin yayın sayısı 2005 yılına kadar dünya yayın ortalamasının altındayken ilk defa 2005 yılında bu ortalamanın üzerine çıktığını ve sonrasında gözle görülür bir artış sergilediğini göstermiştir. Ayrıca, dünya ülkelerinin yayın sayıları bakımından üst, orta ve alt küme şeklinde üç gruba toplandığı ve Türkiye’nin hem 1996, hem 2006-2007 (ortalama üzerinden) hem de 2017 yılında alt kümede yer aldığı belirlenmiştir. Türkiye’nin alt küme içinde, ise 19. sıradan beşinciliğe kadar çıktığı göze çarpmaktadır. Araştırma bulguları bir bütün halinde değerlendirildiğinde, Türkiye’nin rekabet etmeyi hedeflediği ülkelerle aynı grupta yer alabilmesi için, nicelik-nitelik dengesini gözeterek, bilimsel yayın sayılarında artış sağlaması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır. Bu sonuç doğrultusunda, bilim insanlarının kariyer ve yayın üretimi planlamalarına etki eden akademik yükselme, teşvik ve proje fon uygulamalarının yeniden değerlendirilmesine yönelik öneriler sunulmuştur.

The Global Publication

Abstract: Turkey has introduced a national vision of ‘becoming one of the ten biggest economies in the world’ in its centenary year, 2023. Achieving such a vision is not only dependent to Turkey’s own scientific capacity, but also related to the other countries’ scientific production. This research aims to examine the scientific publication number of Turkey throughout years, compare this number with the average publication quantity of world countries, and explore the opponents of Turkey within global knowledge production. The research is designed as a ‘trend survey’. During the analysis, the scientific publication number of Turkey and of world countries were examined. The international publication number of countries were accessed online from SCImago. The dataset included the scientific publication numbers of 94 countries for the 1996-2017 period. Firstly, yearly average publication quantity of the world countries was calculated. Secondly, the distribution of publication quantities was compared for Turkey and the average of 94 countries according to years. Lastly, a cluster analysis was employed to explore the world publication group in which Turkey exists in terms of its publication performance throughout years. The analysis showed that while Turkey was below the world publication average until 2005, it climbed first time up the global average in 2005 and achieved a visible increase then. Moreover, within the clusters, Turkey were found to be in the lower cluster for 1996, 2006-2007 (through their average), and 2017. However, Turkey rose from 19th to fifth position within the lower cluster. Accordingly, there is a need for further increase in the scientific publication performance, by paying regard to the quantityquality balance, in order for Turkey to situate itself in the same group with its opponents. Recommendations on the policies influencing scientists’ career plans and publication strategies such as academic promotion, incentive, and project fund practices. are presented.

PDF

___

Ak, M. Z., & Gülmez, A. (2006). Türkiye’nin uluslararası yayın performansının analizi. Akademik İncelemeler Dergisi, 1(1), 22-49.
Akademik Teşvik. (2018). Akademik Teşvik Yönetmeliği (Karar Sayısı: 2018/11834). http://www.resmigazete.gov.tr/ adresinden 23 Aralık 2018 tarihinde erişilmiştir.
Al, U. (2012). Avrupa Birliği ülkeleri ve Türkiye’nin yayın ve atıf performansı. Bilig, (62), 1-20.
Alkan, R. M. (2014). Üniversite-sanayi işbirliği için bazı öneriler. Yükseköğretim Dergisi, 4(2), 61-68. doi:10.2399/yod.14.011
Antelman, K. (2004). Do open-access articles have a greater research impact? College & Research Libraries, 65(5), 372-382. doi:10.5860/crl.65.5.372
Binici, K. (2012). Türkiye’de yayın göçü: Web of Science ve ULAKBİM Ulusal Veri Tabanlarında indekslenen yayınlar üzerine bir inceleme. Bilgi Dünyası, 13(1), 165-181.
BRICS. (2009). About BRICS. http://www.brics2018.org.za/ adresinden 24 Aralık 2018 tarihinde erişilmiştir.
Callaham, M., Wears, R. L., & Weber, E. (2002). Journal prestige, publication bias, and other characteristics associated with citation of published studies in peer-reviewed journals. The Journal of the American Medical Association – JAMA, 287(21), 2847-2850. doi:10.1001/jama.287.21.2847
Çoklu, Ö., Şekercioğlu, G., & Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve LISREL uygulamaları (2. baskı). Ankara: Pegem Akademi.
Demir, S. B. (2018a). Pros and cons of the new financial support policy for Turkish researchers. Scientometrics, 116(3), 2053-2068. doi:10.1007/s11192-018-2833-4
Demir, S. B. (2018b). A mixed-methods study of the ex post funding incentive policy for scholarly publications in Turkey. Journal of Scholarly Publishing, 49(4), 453-476. doi:10.3138/jsp.49.4.05
Demir, S. B. (2018c). Predatory journals: Who publishes in them and why? Journal of Informetrics, 12(4), 1296-1311. doi:10.1016/j.joi.2018.10.008
Demir, S. B. (2018d). Scholarly databases under scrutiny. Journal of Librarianship and Information Science. [Online First]. doi:10.1177/0961000618784159
FTSE. (2018, 26 Eylül). FTSE Annual Country Classification Review. https://www.ftse.com/ adresinden 24 Aralık 2018 tarihinde erişilmiştir.
Gargouri, Y., Hajjem, C., Lariviere, V., Gingras, Y., Carr, L., Brody, T., & Harnad, S. (2010) Self-selected or mandated, Open access increases citation impact for higher quality research. PLoS ONE, 5(10), e13636. doi:10.1371/journal.pone.0013636
Gisvold, S. (1999). Citation analysis and journal impact factors – is the tail wagging the dog? Acta Anaesthesiologica Scandinavica, 43(10), 971-973. doi:10.1034/j.1399-6576.1999.431001.x
Gür, B. S., Çelik, Z., Kurt, T., & Yurdakul, S. (2017). Yükseköğretime bakış 2017: İzleme ve değerlendirme raporu. Ankara: Eğitim-Bir-Sen Stratejik Araştırmalar Merkezi.
Gür, B. S., Çelik, Z., & Yurdakul, S. (2018). Yükseköğretime bakış 2018: İzleme ve değerlendirme raporu. Ankara: Eğitim-Bir-Sen Stratejik Araştırmalar Merkezi.
Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., & Anderson, R. E. (2010). Multivariate data analysis (7th ed.). Upper Saddle River, NJ: Pearson Prentice Hall.
Harnad, S., Brody, T., ValliÃ¨res, F., Carr, L., Hitchcock, S., Gingras, Y., Oppenheim, C., … & Hilf, E. R. (2004). The access/impact problem and the green and gold roads to open Access. Serials Review, 30(4), 310-314. doi:10.1080/00987913.2004.10764930
Hürriyet. (2018, 26 Aralık). Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan TÜBİTAK ve TÜBA ödül töreninde önemli mesajlar. http://www.hurriyet.com.tr/ adresinden 27 Aralık 2018 tarihinde erişilmiştir.
IMF. (2018). World Economic Outlook Database, April 2018. https://www.imf.org/ adresinden 24 Aralık 2018 tarihinde erişilmiştir.
Karataş, T., Şükrü, Ö., & Gülnar, E. (2017). Akademisyenlerin kariyer basamakları ve yükseltme ölçütlerine ilişkin görüşleri. Yükseköğretim Dergisi, 7(2), 82-93. doi:10.2399/yod.17.006
Özdemir, E. (2014). Tarama yöntemi. M. Metin (Ed.). Kuramdan uygulamaya eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri içinde (ss. 77-97). Ankara: Pegem Akademi.
Özer, M. (2011). Türkiye’de yükseköğretimde büyüme ve öğretim üyesi arzı. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 1(1), 23-26. doi:10.5961/jhes.2011.002
Özoğlu, M., Gür, B. S., & Gümüs, S. (2016). Rapid expansion of higher education in Turkey: The challenges of recently established public universities (2006–2013). Higher Education Policy, 29(1), 21-39. doi:10.1057/hep.2015.7
Resmi Gazete. (1981, 04 Kasım). Yükseköğretim Kanunu (Kanun Numarası: 2547; Resmi Gazete Sayısı: 17506). http://www.mevzuat.gov.tr/ adresinden 28 Aralık 2018 tarihinde erişilmiştir.
Resmi Gazete. (2018a, 06 Mart). Yükseköğretim Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun (Sayı: 30352). http://www.resmigazete.gov.tr/ adresinden 23 Aralık 2018 tarihinde erişilmiştir.
Resmi Gazete. (2018b, 15 Nisan). Doçentlik Yönetmeliği (Sayı: 30392). http://www.resmigazete.gov.tr/ adresinden 23 Aralık 2018 tarihinde erişilmiştir.
Reuters. (2018). Reuters Top 100: The World's Most Innovative Universities - 2018. https://www.reuters.com/ adresinden 24 Aralık 2018 tarihinde erişilmiştir.
SCImago. (2018). Scimago Journal & Country Rank. https://www.scimagojr.com/ adresinden 03 Aralık 2018 tarihinde erişilmiştir.
Seglen, P. O. (1998). Citation rates and journal impact factors are not suitable for evaluation of research. Acta Orthopaedica Scandinavica, 69(3), 224-229. doi:10.3109/17453679809000920
TCMB. (2018). Gösterge Niteliğindeki Merkez Bankası Kurları. https://www.tcmb.gov.tr/ adresinden 07 Aralık 2018 tarihinde erişilmiştir.
TRTHABER. (2018, 09 Ekim). Cumhurbaşkanı Erdoğan: Katma değeri yüksek ürünlere daha fazla yoğunlaşacağız. https://www.trthaber.com/ adresinde 12 Aralık 2018 tarihinde erişilmiştir.
TÜBİTAK. (2010). Ulusal Bilim, Teknoloji ve Yenilik Stratejisi 2011-2016. https://www.tubitak.gov.tr/ adresinden 06 Ekim 2015 tarihinde erişilmiştir.
TÜBİTAK. (2018a). Sanayi Doktora Programı çağrı sonuçları açıklandı. https://www.tubitak.gov.tr/ adresinden 23 Aralık 2018 tarihinde erişilmiştir.
TÜBİTAK. (2018b). Türkiye Adresli Uluslararası Bilimsel Yayınları Teşvik Programı. https://cabim.ulakbim.gov.tr/ adresinden 27 Aralık 2018 tarihinde erişilmiştir.
TÜİK. (2018). Bilim, Teknoloji ve Bilgi Toplumu İstatistikleri. http://www.tuik.gov.tr/ adresinden 02 Aralık 2018 tarihinde erişilmiştir.
UN. (2014). World Economic Situation and Prospects 2014 (pp. 143-150). http://www.un.org/ adresinden 24 Aralık 2018 tarihinde erişilmiştir. Uslu, B. (2016). The academic incentives: Motivators for productivity or barriers for integrity? XI.
European Conference on Social and Behavioral Sciences, 01-04 Eylül, Sapienza Üniversitesi, Roma, İtalya.
ÜAK. (2018). Doçentlik Başvuru Şartları (2018 Ekim Dönemi). http://www.uak.gov.tr/ adresinden 27 Aralık 2018 tarihinde erişilmiştir.
Ültay, E., & Ültay, N. (2018). Akademik teşvik ödeneğinin bilimsel faaliyetlere etkisi hakkın-daki akademisyen görüşleri. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 8(1), 162-171. doi:10.5961/jhes.2018.258
Whitehouse, G. H. (2001). Citation rates and impact factors: should they matter? The British Journal of Radiology, 74(877), 1-3. doi:10.1259/bjr.74.877.740001
WIPO. (2018). IP Statistics: Patent. https://www3.wipo.int/ adresinden 04 Aralık 2018 tarihinde erişilmiştir.
Yalçıntaş, M., Çiftlikli-Kaya, C., & Kaya, B. (2015). University-industry cooperation interfaces in Turkey from academicians’ perspective. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 195, 62-71. doi:10.1016/j.sbspro.2015.06.330
Yokuş, G., Ayçiçek, B., & Kanadlı, S. (2018). Akademisyen görüşleri doğrultusunda yükseköğretimde performansa dayalı akademik teşvik sisteminin incelenmesi. Yükseköğretim Dergisi, 8(2), 140-149. doi:10.2399/yod.18.007
YÖK. (2018, 03 Ekim). “2018-2019 Akademik Yılı Açılış Töreni” Cumhurbaşkanlığı Külliyesinde gerçekleştirildi. http://www.yok.gov.tr/ adresinden 27 Aralık 2018 tarihinde erişilmiştir.
Yücel, A. G., & Demir, S. B. (2018). Academic incentive allowance: Scientific productivity, threats, expectations. International Online Journal of Educational Sciences, 10(1), 39-55. doi:10.15345/iojes.2018.01.003