60-72 Aylık Çocuklara Uygulanan Değerler Eğitimi Etkinliklerinin Çocukların Sosyal Duygusal Gelişimleri Üzerine Etkisinin İncelenmesi

Araştırmanın amacı okul öncesi eğitime devam eden 60-72 aylık çocuklar için hazırlanan değerler eğitimi etkinliklerinin çocukların sosyal duygusal gelişimleri üzerine etkisini incelemektir. Değerler eğitimi etkinliklerinin sosyal duygusal gelişime etkisinin belirlendiği bu çalışma, öntest-sontest kontrol gruplu deneysel desen kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu, iki bağımsız anaokulu ve iki ilköğretim okuluna bağlı anasınıfına devam eden 60-72 aylık çocuklardan oluşturulan deney ve kontrol grupları oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak kişisel bilgi formu, Marmara Sosyal Duygusal Uyum Ölçeği (MASDU) ve Sosyal Becerileri Derecelendirme Sistemi (SBDS) Öğretmen Formu kullanılmıştır. Hazırlanan değerler eğitimi etkinliklerinde sevgi, saygı, işbirliği, yardımlaşma, hoşgörü ve sorumluluk değerleri yer almaktadır. Uygulama süreci haftada sekiz etkinlik ve beş hafta üzerinden kırk etkinlik ile gerçekleştirilmiştir. Veriler etkinliklerin uygulanması öncesinde ve sonrasında araştırmacı tarafından toplanmış olup amaç doğrultusunda veri analizi gerçekleştirilmiştir. Elde edilen veriler normal dağılım göstermediği için nonparametrik analizler gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucunda, uygulanan değerler eğitimi etkinliklerinin 60- 72 aylık çocukların sosyal duygusal gelişimleri üzerinde etkili olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca elde edilen sonuçlar doğrultusunda değerler eğitimi etkinliklerinin uygulandığı grupta yer alan çocukların sosyal beceri puanlarının arttığı, problem davranış puanlarının azaldığı görülmektedir.

An investigation into the impact of values education activities employed to 60-72-month-old preschool children on their social emotional development

The study aimed to investigate the effect of values education activities prepared for 60-72-month-old pre-school children on their social-emotional development. An experimental design with pre-test post-test control group was employed in the study. The study group consisted of 60-72-month-old pre-school children enrolled in two independent pre-schools and other two preschools registered to elementary schools and these children were randomly assigned to control and experiment groups. The data were obtained via Personal Information Form, Marmara Social Emotional Adjustment Scale (MASDU) and Teacher Social Skills Rating System (SBDS). The values included in the values education activities were love, respect, cooperation, charity, tolerance, and responsibility. In the study, eight activities were run each week and a total of 40 activities were employed in the study process. The data were collected in the pre-activity stage and in the post activity stage by the researcher and analyzed for the purpose of the study. Nonparametric analyses were conducted as the data, were not normally distributed. The results revealed that activities used in values education were found effective on 60-72-month-old pre-school children’s social emotional development. In addition, the social skills scores of the children in the experiment group increased and their problem behavior scores decreased.

PDF

___

Akbaş, O. (2009). İlköğretim okullarında görevli branş öğretmenlerinin değer öğretimi yaparken kullandıkları etkinlikler: 2004 ve 2007 yıllarına ilişkin bir karşılaştırma. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17 (2), 403-414.
Aladağ, S. (2009). İlköğretim sosyal bilgiler öğretiminde değer eğitimi yaklaşımlarının öğrencilerin sorumluluk değerini kazanma düzeyine etkisi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 16 (1), 123-146.
Atabey, S. (2018). Okul öncesi dönem çocuklarının sosyal ve duygusal yeterliliklerinin incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
Atabey, D. (2014). Okul öncesi sosyal değerler kazanımı ölçeğinin geliştirilmesi ve sosyal değerler eğitimi programının anasınıfına devam eden çocukların sosyal değerler kazanımına etkisinin incelenmesi (Yayınlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Balat Uyanık, G. ve Dağal Balaban, A. (2006). Okul öncesi dönemde değerler eğitimi etkinlikleri. Ankara: Kök Yayıncılık
Bencik-Kangal, S. (2010). Normal ve üstün yetenekli çocukların ahlaki yargılarının karşılaştırılması ve yaratıcı drama programının çocukların ahlaki yargılarına etkisi (Yayınlanmamış doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Büyüköztürk, Ş. (2007). Deneysel desenler (2. Baskı). Ankara: PegemA Yayıncılık.
Büyüköztürk Ş. (2018). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı:İstatik araştırma deseni SPSS uygulamaları ve yorum (24. Baskı) Ankara: PegemA Yayıncılık.
Collaborative for Academic, Social, and Emotional Learning [CASEL] (2013). 2013 CASEL GUIDE: Effective Social And Emotional Programs Preschool And Primary School Edition
Çelik, Ö. (2016). Disiplinler arası yaklaşımla değer öğretiminde yaratıcı drama yönteminin kullanılması (Yayınlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Çokdolu, N. (2013). Karakter eğitimi programının ilköğretim 2. kademe öğrencilerinin çatışma çözme ve saldırganlık düzeylerine etkisi (Yayınlanmamış doktora tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
Çoşkun Ergin, D. ve Ekşi, H. (2012). Okul öncesi eğitimdeki bir grup çocuğa uygulanan değerler eğitimi programının sosyal becerilere etkisi. 21. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, Marmara Üniversitesi. İstanbul, 12-14 Eylül.
Demirhan İşcan, C. (2007). İlköğretim düzeyinde değerler eğitimi programının etkililiği (Yayınlanmamış doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Dilmaç, B. (1999). İlköğretim öğrencilerine insani değerler eğitimi verilmesi ve ahlâki olgunluk ölçeği ile eğitimin sınanması (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Dinçer, Ç. (2011). 6 yaş çocuklarının sosyal becerilerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Ulusal Okul Öncesi Eğitim Kongresi, Marmara Üniversitesi. İstanbul, 1-3 Haziran.
Domitrovich, C.E., Cortes, R. & Greenberg, M.T. (2007). Improving young children’s social and emotional competence: A randomized trial of the preschool “paths” curriculum. The Journal of Primary Prevention, 28 (2), 67-91.
Dow, J. L. (2016). Supporting chinese preschoolers’ social and emotional development through a technology-integrated program (Unpublished Master Thesis). San Francisco State University, California.
Ekinci Vural, D. (2006). Okul öncesi eğitim programındaki duyuşsal ve sosyal becerilere yönelik hedeflere uygun olarak hazırlanan aile katılımlı sosyal beceri eğitimi programının çocuklarda sosyal becerilerin gelişimine etkisi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Erdem-Zengin, E. (2014). Yöntem olarak yaratıcı drama kullanımının ilkokul 4. sınıf sosyal bilgiler öğretim programındaki değerlere etkisi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Niğde Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Niğde.
Erikli, S. (2016). Development and implementation of a values education program for preschool children (Unpublished Master Thesis) Middle East Technical University, The Graduate School Of Social Sciences, Ankara.
Esen-Aygün, H. ve Şahin-Taşkın, Ç. (2017). 3. ve 4. sınıf öğrencilerinin sosyal duygusal öğrenme becerilerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 13(3), 430- 454.
Fichter, J. (1990). Sosyoloji nedir? (Çev. N. Çelebi). Konya: Selçuk Üniversitesi Fen- Edebiyat Fakültesi Yayınları.
Gale, H. (2008). How does drama work in environmental education? Earth & Environment (3), 159-178.
Girmen, P. (2013). Türkçe eğitiminde atasözleri ve değer eğitimi. Değerler Eğitimi Dergisi, 11(25), 117- 142.
Gökçek, S. (2007). 5–6 yaş çocukları için hazırlanan karakter eğitimi programının incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Greenberg, M.T., Weissberg, R.P., Zins, J.E., Fredericks, L., Resnik, H. & Ellias, M.J. (2003). Enhancing school-based prevention and youth development through coordinated social, emotional, and academic learning, Am. Psychol. 58(6/7), 466-474.
Gresham, F.M. & Elliott, S.N. (1990). Social skills rating system manual circle pines. MN: American Guidance Service.
Günindi, Y. (2010). Anasınıfına devam eden altı yaş çocuklarına uygulanan sosyal uyum beceri eğitimi Gazi Üniversitesi, programının çocuklarının sosyal uyum becerilerinin gelişimine etkisi (Yayınlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Işık, B. (2006). Ailenin örgütsel ve yapısal niteliğinin 60-72 aylık çocukların sosyo-duygusal uyum düzeyine etkisi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
İpek, E. (2014). Beş yaş çocuklarına verilen değeler eğitimi programının sosyal duygusal uyum düzeylerine etkisinin belirlenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Konya
Karasar, N. (2009). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık
Karatekin, K. ve Sönmez, Ö. F. (2014). Farklı yönleriyle değerler eğitimi. R. Turan ve K. Ulusoy (Ed.). Çevresel değerler ve eğitimi içinde (s. 115-140). Ankara: Pegem Akademi.
Katılmış, A., Ekşi, H. ve Öztürk, C. (2011). Sosyal bilgiler ders kazanımlarıyla bütünleştirilmiş karakter eğitimi programının etkililiği. Kuramdan Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi (KUYEB), 2(11), 530-548.
Kaya, Y. Günay, R. ve Aydın, H. (2016). Okul öncesi eğitimde drama yöntemi ile işlenen değerler eğitimi derslerinin farkındalık düzeyi üzerindeki etkisi. Sakarya University Journal of Education, 6(1), 23- 37.
Keskinoğlu, Ş. (2008). İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerine uygulanan mesnevi temelli değerler eğitimi programının ahlâki olgunluğa ve saldırganlık eğilimine etkisi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Keskin Y., Öksüz Y., Gelen İ. ve Yılmaz H. B. (2012). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin bazı evrensel değerleri kazanım düzeylerinin karşılaştırılması (Samsun ili örneği). Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(2), 351-374
Koç, R. ve Akdoğan, H. (2018). Çocuklara değer aktarımının önemi. The Journal of Academic Social Science Studies, 65, 1-16.
Kropp, E.H. (2006). The effects of a cognitive moral development program on inmates in correctional educational environment (Unpublished Master Thesis). Virginia Universty, USA.
Kurtdede-Fidan, N. (2013). Sosyal bilgiler dersinde değerler eğitimi: Nitel bir araştırma. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(3), 361-388.
Kuçuradi, İ. (1998). İnsan ve değerleri. Ankara: Meteksan Baskı.
Lavasani, M.G., Afzali, L. & Afzali, F. (2011). Cooperative learning and social skills. Cypriot Journal of Educational Science, 4, 186-193.
Lintner, T. (2005). A world of difference: Teaching tolerance through photographs in elementary school. The Social Studies, 96(1), 34-37.
Mandez, J., McDermott, P. & Fantuzzo, J. (2002). Identifying and promoting social competence with African American preschool children: developmental and contextual considerations. Psychology in the Schools, 39, 111-123.
Neslitürk S. (2013). Anne değerler eğitimi programının 5-6 yaş çocuklarının sosyal beceri gelişimine etkisi (Yayınlanmamış doktora tezi). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
Özdamar K.(2004). Paket programlar ile istatistiksel ver analizi (5. Baskı). İstanbul: Kaan Kitabevi.
Özen Y. (2011) Etik mi? Ahlak mı? Modernite mi? Medeniyet mi?(değerler eğitimine sosyal psikolojik bir yaklaşım). Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(5), 63-87.
Özkan Kılıç, Ö. ve Özbek Ayaz, C. (2018). 5-6 yaş grubu çocukların değerlere yönelik farkındalık düzeyini arttırmada değerler eğitimi programının etkisi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(59), 818-824.
Öztürk Samur, A. (2011). Değerler eğitimi programının 6 yaş çocuklarının sosyal ve duygusal gelişimlerine etkisi (Yayınlanmamış doktora tezi). Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
Pekdoğan, S. ve Korkmaz, H. İ. (2017). Okul öncesi eğitime devam eden 5-6 yaş çocuklarına verilen değerler eğitimine ilişkin öğretmen görüşlerinin incelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(37), 59-72.
Rokeach, M. (1973). The nature of human values. New York: The Free Press.
Sagiv, L. (2002). Vocational interests and basic values. Journal Of Career Assessment, 10(2), 233-257.
Sapsağlam, Ö. ve Ömeroğlu, E. (2015). Okul öncesi öğretmenlerinin eğitim programlarında değerler eğitimine yer verme düzeylerinin belirlenmesi. Internetional Journal of Eurasia Social Sciences, 6(21), 244-264.
Sapsağlam, Ö. & Ömeroğlu, E. (2016). Examining the effect of social values education program being applied to nursery schools students upon acquiring social skills. Educational Research and Reviews, 11(13), 1262-1271.
Sapsağlam, Ö. (2017). Okul öncesi dönem çocuklarının değer algılarının çizdikleri resimler ve sözlü anlatımlarına göre incelenmesi: Sorumluluk değeri örneği. Eğitim ve Bilim, 42(189), 287-303.
Schaefer, M. P. (2012). Determining methods for teaching character education in elementary schools (Unpublished doctoral thesis). Northcentral University, Arizona.
Schiller, P. & Bryant, T. (2009). Teaching 16 basic values to young children. Tartu: Studium Publishing House.
Shonkoff, J. & Phillips, D. (2000). From neurons to neighborhoods: The science of early childhood development. Washington DC: National Academy Press.
Sim, T. (2009). Social emotional development and temperament among preschooler. (Unpublished Master Thesis). University Putra, Malaysia.
Team R. M. (2006). Is social-emotional development a predictor of school success in head start children? A field study (Unpublished Master Thesis). Texas A&M University, Texas.
Trinidad, D.R. & Johnson, C.A. (2002). The association between emotional intelligence and early adolescent tobacco and alcohol use. Personality and Individual Differences, 32(15), 95-105.
Turan, S. ve Aktan, D. (2008). Okul hayatında var olan ve olması düşünülen değerler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(2), 227-259.
Uyanık Balat G., Özdemir Beceren, B. & Adak Özdemir A. (2011). The evakuation of parents views related to heling preschool children gain some universal values. Procedia Social and Behavioral Sciences,15, 908-912
Ülavare, P. & Veisson, M. (2015). Values and values education in estonian preschool child care ınstitutions. Journal of Teacher Education for Sustainability, 17(2), 108-124.
Ünal Bozcan, E. ve Kömleksiz, M. (2015). Eğitimde drama destekli etkinliklerin altı yaş çocuklarının duygusal becerilerine etkisi. Uluslararası Eğitim Programlar ve Öğretim Çalışmaları Dergisi, 5(10), 35-56.
Witt, S. D. & Kimple, K. P. (2008). ‘How does your garden grow?’ Teaching preschool children about the environment. Early Child Development and Care, 178(1), 41-48.